Xót xa hàng trăm hecta chuối 'hái ra tiền' giờ chỉ để nuôi lợn sau bão số 11

Dù cơn bão số 11 Matmo đã đi qua nhưng để lại hậu quả nặng nề cho bà con nông dân ven sông Hồng. Tại các khu vực phường Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai cũ), thôn Hoàng Xá, xã Yên Lãng (huyện Mê Linh cũ), hàng trăm héc-ta hoa màu, chuối của người dân chìm trong biển nước. Khi nước bắt đầu rút, khung cảnh chỉ còn lại hoang tàn: nước dâng cao, rút chậm khiến hàng nghìn gốc chuối đến kỳ thu hoạch bị thối gốc. Nhiều hộ dân chỉ còn biết vớt vát chút ít để làm thức ăn cho bò, cho lợn; số còn lại buộc phải đốn hạ tại chỗ, tận dụng làm phân hữu cơ. Có những hộ thiệt hại lên tới cả tỷ đồng, trắng tay sau trận bão lịch sử.

Theo chân anh Sái Văn Cuốn, một trong những hộ trồng chuối lâu năm ở thôn Hoàng Xá, xã Yên Lãng, chúng tôi vào khu vườn giờ chỉ còn những hàng chuối đổ rạp, lá úa vàng sau nhiều ngày ngập nước. Đứng giữa bãi bồi mênh mông vừa rút nước, anh Cuốn cho biết, gia đình anh canh tác trên dưới 20 héc-ta chuối, năm nay thiệt hại khoảng 70% diện tích.

“Riêng 6 héc-ta của nhà tôi, tính sơ sơ cũng mất ngót nghét một tỷ đồng”, anh nói, mắt nhìn vào từng cây chuối là tài sản của gia đình. Theo anh Cuốn, một gốc chuối từ khi trồng đến lúc thu hoạch mất khoảng 16 – 18 tháng, chi phí đầu tư khoảng 80.000 – 90.000 đồng mỗi gốc, bao gồm giống, phân bón, công chăm sóc: “Toàn xã Yên Lãng này, anh em trồng chuối chúng tôi ngồi lại với nhau, năm nay, ước chừng có khoảng 300 héc-ta chuối mất trắng”.

Những buồng chuối đã gần đến kỳ thu hoạch được người dân chằng dây, níu giữ trước bão, mong chống đỡ chút ít tài sản còn lại nay rủ xuống. Anh Cuốn chia sẻ, vụ chuối này chủ yếu phục vụ dịp Tết và xuất khẩu sang Trung Quốc: “Nếu không bị ngập, chỉ bốn tháng nữa là thu hoạch. Nhưng giờ thế này rồi, thối hết, đổ hết, con giống cũng mất sạch. Chỗ nào đất cao may ra giữ được 30% thôi”. Anh cũng cho biết thêm, gia đình bắt đầu đầu tư trồng chuối từ năm 2015. Những bãi mới ở Yên Lãng này anh mới làm được hai năm, nhưng cả hai năm đều bị ngập: “Năm ngoái, đúng thời điểm chuối đang ra buồng thì gặp bão Yagi, mất trắng. Năm nay lại đến bão số 11, ngập toàn bộ bãi. Hai năm liền, chưa kịp thu hoạch, hồi vốn đã trắng tay”, anh thở dài.

Buồng chuối rụng nằm rải rác khắp các mương rãnh quanh bãi bồi xã Yên Lãng, nơi nước lũ từng ngập cao hơn đầu người tới 2,5 mét: “Con giống hỏng hết, giờ chỉ còn cách đốn hạ tại chỗ, tận dụng làm phân hữu cơ".

Cũng trên bãi bồi ven sông Hồng ở thôn Hoàng Xá (xã Yên Lãng), giữa những gốc chuối bị chặt hạ ngổn ngang, mùi đất ẩm sau lũ quyện trong cơn gió hanh khô đầu mùa, hai vợ chồng bà Nguyễn Thị Liên (57 tuổi) lặng lẽ đốn hạ từng cây chuối to: “Chuối bắt đầu ra buồng rồi, buồng nào cũng được 9 – 10 nải, cây lại to. Nhưng giờ thì mất hết rồi… Giời làm thì mình biết làm thế nào được”, bà thở dài.

Nhà bà Liên có gần 8 sào chuối và 1 mẫu ngô, tất cả đều chìm trong nước: “Riêng chuối là thiệt hại hàng trăm triệu, nếu tính đến cuối năm phải vài trăm triệu vì toàn trồng để bán dịp Tết”. Ông bà là một trong những hộ trồng sớm nhất thôn Hoàng Xá. Mọi năm, đến Tết, buồng chuối to có thể bán được 300.000 – 400.000 đồng. Nhưng nước lên nhanh, tất cả coi như trắng tay. Giờ đây, cả gia đình chỉ biết bắt đầu lại từ đầu: “Ngô thì còn trồng lại được luôn, chứ chuối chắc phải đến tháng 11 mới trồng lại, mà cũng chẳng kịp cho vụ Tết tới. Khắc phục được đến đâu thì hay đến đó thôi”.

Không riêng gia đình bà Liên, nhiều hộ dân trong thôn cũng đã bắt đầu phun thuốc khử chua cho đất, cải tạo bãi bồi, chuẩn bị cho một vụ mùa mới.

Những xe cải tiến chở đầy chuối hỏng được người dân kéo về, làm thức ăn cho gia súc.

Còn tại khu vực ven sông phường Lĩnh Nam, gia đình anh Trung, chị Hạnh cũng đang thu dọn lại khu vườn chuối rộng gần 20 sào, nơi từng xanh ngút mắt chỉ còn trơ lại những gốc chuối úng đổ ngổn ngang. Anh bảo, cơn bão số 11 khiến hơn 1.500 gốc chuối đang vào kỳ trổ buồng hư hỏng gần hết, thiệt hại tới 85–90%. “Còn vớt vát được chừng 10–15% thôi, mà bán cũng rẻ lắm. Còn lại thì chỉ chặt làm phân hoặc cho lợn ăn đỡ phí”, anh Trung nói.

Mỗi buồng chuối dịp Tết có thể bán 250.000–350.000 đồng, loại đẹp, nải lẻ có thể lên tới 500.000 đồng. Anh Trung tính, mỗi sào đầu tư khoảng 5 triệu đồng, gồm công, giống và phân bón. Năm nay, gia đình anh bắt đầu trồng từ đầu tháng 4, chọn thời điểm để vào đúng vụ Tết, hy vọng được giá hơn, nhưng nay mọi tính toán đều đổ vỡ.

Hai năm liên tiếp chịu cảnh ngập lụt, mất trắng, nhưng bà Liên, anh Cuốn, anh Trung cùng nhiều hộ dân ven sông Hồng vẫn chưa buông tay với nghề, vẫn kiên trì bám đất, giữ nghề.

Điều người dân mong mỏi nhất lúc này là sự hỗ trợ kịp thời từ chính quyền và các ngành chức năng, để có thể sớm ổn định cuộc sống: “Chỉ mong Nhà nước và ngành nông nghiệp có chính sách hỗ trợ để bà con còn gượng dậy, chứ hai năm liền thế này, ai cũng kiệt sức rồi”, một người dân chia sẻ.

Linh Thương/VOV.VN