Xanh hóa thương mại: Hành trình từ sáng kiến đến hành động

Hai thập niên kết nối thương mại xanh

Diễn đàn không chỉ là bước chuyển về công nghệ hay thương mại mà còn là sự tiếp nối của hành trình gần hai thập niên: từ truyền thông - tôn vinh - vận động người tiêu dùng, đến kiến tạo hạ tầng thương mại mới, hỗ trợ doanh nghiệp xanh hóa toàn diện và hội nhập sâu rộng.

Hành trình thúc đẩy thương mại xanh tại TPHCM được định hình từ năm 2006, khi Báo SGGP khởi xướng Giải thưởng Doanh nghiệp xanh nhằm tôn vinh các doanh nghiệp tiên phong trong đổi mới công nghệ, kiểm soát phát thải và phát triển gắn với trách nhiệm môi trường. Đến năm 2010, giải thưởng được nối dài bằng Chiến dịch Tiêu dùng xanh phối hợp với Saigon Co.op, hướng đến nhóm tiêu dùng cuối. Từ các gian hàng xanh tại siêu thị đến các hoạt động cộng đồng lan tỏa, chiến dịch đã tạo nền tảng vững chắc cho việc thúc đẩy hành vi tiêu dùng có trách nhiệm và định vị thương hiệu xanh cho hàng Việt.

Là một trong những đơn vị tiêu biểu đã đồng hành bền bỉ cùng chương trình, bà Phạm Thị Xuân Hương, Tổng Giám đốc Công ty CP Dược phẩm OPC, chia sẻ: “Chứng nhận Doanh nghiệp xanh không chỉ là danh hiệu mà còn là động lực để doanh nghiệp cải tiến quy trình từ vùng trồng dược liệu, chiết xuất đến phân phối. Không có cam kết môi trường, chúng tôi sẽ không thể bước chân vào những thị trường như EU, Nhật Bản”.

Đồng hành cùng chương trình, Công ty Mỹ phẩm Sài Gòn, một thương hiệu lâu đời, đã tái cấu trúc toàn bộ danh mục sản phẩm theo hướng an toàn sinh thái. Ông Lê Duy Cường, Phó Tổng Giám đốc, cho biết: “Bao bì tái chế, nguyên liệu tự nhiên… là tôn chỉ phát triển dài hạn của chúng tôi. Nhờ định vị thương hiệu theo hướng xanh, công ty mở rộng được thị phần trong và ngoài nước”.

Buổi trao giải Doanh nghiệp xanh 2024 do Báo SGGP tổ chức. Ảnh: Hoàng Hùng

Trong ngành công nghiệp nặng hơn, Nhựa Bình Minh là một trong những doanh nghiệp đầu tiên đầu tư dây chuyền sản xuất nhựa tuần hoàn, áp dụng hệ thống kiểm kê khí thải nghiêm ngặt. Các sản phẩm không chỉ đạt tiêu chuẩn môi trường trong nước mà còn đáp ứng yêu cầu nhập khẩu từ các thị trường cao cấp. Khi tham gia chương trình, đại diện doanh nghiệp khẳng định: “Chiến dịch Tiêu dùng xanh giúp người tiêu dùng hiểu rõ và tin tưởng lựa chọn sản phẩm, điều mà các chương trình quảng bá thông thường không làm được”.

16 năm có mặt tại chương trình của Báo SGGP và đóng vai trò then chốt trong kết nối hàng hóa và người tiêu dùng chính là hệ thống bán lẻ Saigon Co.op. Ông Nguyễn Ngọc Thắng, Phó Tổng Giám đốc, cho biết: “Tiêu dùng xanh không phải là phong trào, mà là chiến lược. Chúng tôi xây dựng lộ trình ưu tiên trưng bày, quảng bá sản phẩm đạt chứng nhận xanh, minh bạch truy xuất và giảm phát thải. Định kỳ tháng 6 hàng năm, Chiến dịch Tiêu dùng xanh do Báo SGGP phối hợp Saigon Co.op tổ chức luôn thu hút hơn một triệu lượt người tiêu dùng hưởng ứng. Nhờ vậy mà doanh thu nhóm sản phẩm của doanh nghiệp xanh luôn cao hơn 50%-60% so với các tháng khác trong năm”.

Có thể nói, sự cộng hưởng giữa truyền thông - doanh nghiệp - phân phối - tiêu dùng đã tạo nên một hệ sinh thái phát triển bền vững. Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng và gia tăng giá trị thương hiệu Việt Nam trên thị trường quốc tế.

EcoHub - hạ tầng số thúc đẩy thương mại xanh

Đáng chú ý, tại diễn đàn lần này, Báo SGGP cùng Công ty CP Công nghệ Arobid chính thức công bố Sàn giao dịch thương mại điện tử B2B EcoHub - nền tảng chuyên biệt đầu tiên tại Việt Nam dành cho cộng đồng doanh nghiệp xanh. Theo ông Trần Văn Chín, Chủ tịch Công ty CP Công nghệ Arobid, EcoHub vừa là nền tảng số trưng bày sản phẩm vừa là hệ sinh thái giao thương tích hợp, giúp doanh nghiệp kể câu chuyện thương hiệu của mình, công bố minh bạch thông tin, ký kết đơn hàng trực tiếp và phân tích thị trường.

“Chúng tôi xây dựng EcoHub như một hạ tầng thương mại thông minh - nơi doanh nghiệp nói chung và đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể bước vào chuỗi cung ứng toàn cầu bằng chi phí thấp hơn, hiệu quả cao hơn”, ông Chín nói. EcoHub chia theo 7 nhóm ngành trụ cột: năng lượng tái tạo, giao thông xanh, vật liệu bền vững, tài chính xanh, tiêu dùng xanh, công nghệ chuyển đổi số và Vietmade. Đây là những lĩnh vực gắn với chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia đến năm 2030 tầm nhìn 2050, phù hợp với tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu chủ lực như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản.

Đồng thời ra mắt cùng EcoHub là Triển lãm số 3D “EcoHub XPO” với chủ đề “NoCarbon City” - mô phỏng một thành phố không phát thải, nơi người tham quan có thể tương tác với các mô hình phương tiện điện, vật liệu carbon thấp, hệ thống điện mặt trời và quy trình sản xuất Net Zero. Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam, một công trình số hóa thương mại được ứng dụng công nghệ VR/AR toàn diện để hỗ trợ xúc tiến xuất khẩu xanh.

Việc đặt trụ sở nền tảng EcoHub tại TPHCM - trung tâm tài chính của vùng siêu đô thị mới hợp nhất - là lựa chọn chiến lược. Không chỉ thể hiện tầm nhìn của thành phố, điều này còn cho thấy Việt Nam hoàn toàn có thể đóng vai trò trung tâm thương mại xanh của khu vực nếu xây dựng đúng nền móng từ chính sách đến hạ tầng công nghệ.

Có thể nói, Diễn đàn Thương mại Xanh 2025 là một cột mốc truyền thông về sáng kiến thương mại, cũng chính là sự tiếp nối có hệ thống của một hành trình xuyên suốt - từ Giải thưởng Doanh nghiệp xanh, Chiến dịch Tiêu dùng xanh đến Sàn giao dịch điện tử và Triển lãm số hóa. Từ các cam kết chính sách đến hành động thực tiễn, từ thay đổi hành vi người tiêu dùng đến kiến tạo nền tảng số hỗ trợ doanh nghiệp, hệ sinh thái thương mại xanh của Việt Nam đang dần định hình.

Điều cần lúc này là sự cộng hưởng từ chính quyền kiến tạo chính sách, doanh nghiệp hành động trách nhiệm, người tiêu dùng lựa chọn thông minh, và báo chí làm nhiệm vụ kết nối, lan tỏa giá trị. Chỉ khi đó, “xanh” không còn là lựa chọn, mà trở thành năng lực cạnh tranh thực sự trong chuỗi giá trị toàn cầu mới.

“Chúng tôi không chỉ tổ chức một lễ khai trương, đây là một điểm khởi đầu mới - nơi truyền thông, doanh nghiệp và công nghệ gặp nhau để thiết kế tương lai phát triển bền vững của Việt Nam”, ông Nguyễn Khắc Văn, Phó Tổng Biên tập phụ trách Báo SGGP, khẳng định.

ÁI VÂN