Xăng là mặt hàng thiết yếu, vì sao đánh thuế như hàng xa xỉ?
Nhiều ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội băn khoăn khi một số mặt hàng thiết yếu như xăng, điều hòa nhiệt độ vẫn trong diện bị áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt.
Hai mặt hàng xăng và điều hòa nhiệt độ cũng nằm trong diện thu thuế tiêu thụ đặc biệt, nhận được nhiều ý kiến nhất tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm nay (10/3).
Theo Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Dân nguyện và giám sát Lê Thị Nga, luật này chỉ nhằm áp thuế đối với các mặt hàng xa xỉ, trong khi xăng là mặt hàng thiết yếu với mọi người dân. Bà Nga đề nghị không thu thuế này đối với xăng, nếu vẫn tiếp tục thu, phải báo cáo giải trình cho rõ.
Tương tự với điều hòa nhiệt độ, theo bà Nga, trước đây khoảng chục năm có thể coi là xa xỉ, nhưng giờ lại trở thành thiết yếu. Vì thế, nên bỏ đánh thuế với điều hòa công suất bình thường.

Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga.
Đề nghị của bà Nga với hai mặt hàng xăng, điều hòa cũng nhận được sự đồng tình của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng. “Đại biểu Quốc hội có nhiều ý kiến cân nhắc vấn đề này. Từ nông thôn đến đô thị, gia đình nào cũng phải dùng điều hòa nhiệt độ”, ông Tùng, cho hay.
Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh quan điểm, khi ban hành luật này, làm sao phải đảm bảo sản xuất kinh doanh, tăng trưởng tốt hơn, đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
Chủ tịch Quốc hội cũng viện dẫn, kể từ khi áp dụng quy định, không lái xe khi uống rượu bia, hiệu quả mang lại rất rõ rệt, 3 tiêu chí về giao thông đã giảm hẳn. Lúc đó cũng có ý kiến nói, cấm như vậy thì ngành rượu, bia thất thu, nhà nước không thu được thuế, nhưng thực tế, thu thuế trong tháng 1 và 2 đã đạt 25% chỉ tiêu cả năm.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn. Ảnh: QH
Giải trình, tiếp thu về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết riêng với mặt hàng xăng đã áp dụng ở Việt Nam từ nhiều năm nay, đến giờ “vẫn ổn định”, không nên bỏ ra ra và điều này cũng nhằm khuyến khích để sử dụng xăng sinh học thuận tiện với môi trường.
Áp mức thấp nhất với nước giải khát có đường
Báo cáo tiếp thu giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đối với nước giải khát có đường, có một số ý kiến đề nghị cân nhắc mức thuế cao hơn. Một số ý kiến đề nghị cần có lộ trình để doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh.
Tiếp thu ý kiến, Thường trực Ủy ban này đề nghị cân nhắc lùi thời điểm áp thuế đối với sản phẩm này khoảng 1-2 năm so với thời hạn dự kiến trong dự thảo luật, hoặc áp dụng theo lộ trình.
“Phương án này vẫn bảo đảm thực hiện được mục tiêu chính sách song có linh hoạt hơn để tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thời gian điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh”, ông Mãi nói.
Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo vẫn xin giữ như dự thảo luật, vì cho rằng, đây là mặt hàng mới được đề xuất bổ sung vào đối tượng chịu thuế. Việc quy định thuế suất 10% là hợp lý nhằm khuyến khích doanh nghiệp sản xuất nước giải khát có hàm lượng đường thấp, cũng như nâng cao nhận thức của người tiêu dùng.
Theo cơ quan soạn thảo, sau thời gian thực hiện sẽ tổng kết và nghiên cứu đề xuất phù hợp thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế. “Trong các phương án đưa ra, Chính phủ đã lựa chọn phương án thấp nhất với mức thuế suất 10%”, đại diện Bộ Tài chính lý giải.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, với mặt hàng nước giải khát, cơ quan soạn thảo đã lựa chọn áp dụng với mức thấp nhất chỉ với 10%.