Xã Na Hối: San đất gây sạt lở nhiều nhà dân?

Phòng khách nhà bà Phạm Thị Minh bị nứt sau trận mưa lớn đêm 9/7.

Sau trận mưa lớn đêm 9/7, căn nhà xây cấp 4 của gia đình bà Phạm Thị Minh nằm trên bờ ta luy cạnh khu vực san đất trong khu vực đã xuất hiện thêm nhiều vết nứt mới, có vết nứt đã chia đôi tường phòng khách của căn nhà, bề rộng vết nứt hơn 1cm. Bà Phạm Thị Minh với khuôn mặt thất thần vì vẫn còn lo sợ, chia sẻ: Khoảng 10 giờ tối sau trận mưa lớn, tôi đang nằm trong nhà thì nghe tiếng lách tách, tôi bật điện kiểm tra thì thấy tường nhà đã nứt to. Trong lúc hoảng sợ, tôi chỉ biết bỏ chạy ra khỏi nhà và ngồi ngoài sân đợi đến khi trời ngớt mưa mới dám vào nhà. Lúc ấy tôi chỉ sợ căn nhà sẽ đổ sập.

Gia đình bà Minh đã xây căn nhà cấp 4 ở mảnh đất này từ năm 1997 và ở cho tới nay. Hơn 20 năm, căn nhà vững chãi cho đến khi các hộ gia đình ông Phùng Minh Vinh và ông Đặng Văn Hoàng san gạt mảnh đất phía dưới ta luy từ tháng 4/2018 thì đến cuối năm nhà bà bắt đầu có vết nứt và đến nay đã nứt to hơn.

Chị Nguyễn Thị Thu Hường, con dâu bà Phạm Thị Minh bộc bạch: Em đã về đây làm dâu hơn 4 năm nay, nhưng mới chỉ thấy vết nứt nhà xuất hiện từ cuối năm 2018.

Khu vực san đất của các hộ dân tại thôn Km 3, xã Na Hối.

Không chỉ gia đình bà Phạm Thị Minh mà 5 hộ khác cũng có hiện tượng nứt, lún nền nhà, sạt lở đất ruộng, vườn. Điển hình là gia đình anh Ly Seo Liều với mảnh đất có nhà và ruộng, vườn nằm ngay phía trên bờ ta luy. Anh Liều cho biết: Từ khi các hộ bên dưới san đất, tính đến nay, mảnh ruộng của gia đình anh đã sạt xuống hơn 300m2. Tháng 5/2018 mảnh đất đầu tiên của gia đình bị sạt xuống, gia đình đã làm việc với các hộ san đất và có một bản cam kết thỏa thuận giữa 2 bên về việc đền bù đất sạt. Thời điểm đó số đất đo được là 60m2 và được hỗ trợ 2 triệu đồng. Tuy nhiên, đến nay, sau một thời gian các hộ san đất xong thì đất ruộng của gia đình đã mất thêm 300m2 nữa, chưa kể các vết nứt lớn đang tiếp tục kéo sâu vào khu vực ruộng và đến gần sân nhà khiến gia đình đang rất lo lắng. Gia đình anh Liều cũng đã liên hệ với các hộ san đất và có đơn kiến nghị lên xã từ tháng 9/2018 nhưng vẫn chưa giải quyết được.

Nền nhà và đất nhà anh Ly Seo Chúng, chị Vàng Thị Chủ đã nứt to 15 cm kéo dài vài chục m.

Nằm phía sau nhà anh Ly Seo Liều là nhà anh Ly Seo Chúng, gia đình hiện có 4 người, trong đó có 2 cháu nhỏ, một cháu 4 tuổi, một cháu 6 tuổi. Trao đổi với chúng tôi, chị Vàng Thị Chủ, vợ anh Chúng cho biết: Từ cuối năm 2018 gia đình đã thấy nền nhà, sân nhà mình nứt ra, đặc biệt từ tháng 5/2019 vết nứt càng mở rộng đến hơn 15 cm, gia đình rất lo lắng, nhưng cũng không biết phải làm sao.

Bên cạnh nhà anh Ly Seo Chúng là nhà anh Phạm Văn Hùng, có 4 người đang sống trong căn nhà gỗ 3 gian. Anh Hùng tâm sự, gia đình đã sống ở đây từ năm 2007, nhưng cuối năm 2018 mới xuất hiện vết nứt nền nhà. Thậm chí chiếc cột nhà gỗ cũng bị kéo lệch khỏi vị trí cũ 5 cm. Anh Hùng cho biết thêm, từ tháng 5/2019 trong khi đi làm nương gần nhà, anh Hùng và các hộ đã phát hiện một vệt nứt phía rừng thông sau nhà, thời điểm đó vệt nứt còn nhỏ nên các hộ đều không để ý, nhưng gần đây vệt nứt đã kéo dài trên 20m và trượt rộng khoảng 20 cm khiến anh và các hộ rất lo lắng, bởi nó đã tạo một cung trượt lở phía trên núi đất đằng sau các hộ dân ở đây. Nếu cung đất này trượt xuống có thể sẽ vùi lấp toàn bộ các hộ dân phía dưới và cả Tỉnh lộ 153.

Sự lo lắng của nhân dân đã được thông tin đến thôn và xã. Ngay trong sáng 10/7, gia đình bà Phạm Thị Minh cũng đã làm thêm đơn kiến nghị gửi UBND xã Na Hối về sự việc trên.

Ông Nguyễn Thế Hưng, Trưởng thôn Km 3 cho biết: Theo phản ánh của người dân, thôn đã đến hiện trường ghi nhận, hiện nay, trong khu vực có 6 hộ dân, 23 khẩu, có 8 trẻ em đang sinh sống thì có tới 5 hộ đã ghi nhận việc sạt lở, nứt nhà, nền nhà, chỉ có 1 hộ mới làm nhà gần đường thì chưa có ý kiến gì, nhưng cũng nằm trong khu vực dưới vệt nứt trên đồi. Trước đó, từ năm 2018 thôn đã có 5 lần làm việc về vấn đề sạt, nứt khu vực này, 3 lần kiến nghị lên xã, nhưng sự việc này vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Vệt nứt và trượt phía sau khu dân cư ngày một rộng hơn khiến nhân dân hết sức lo lắng về sự an nguy.

Ngay trong chiều 10/7, phóng viên đã có buổi làm việc với UBND xã Na Hối thì được biết: Chiều 10/7, UBND xã Na Hối cử cán bộ xuống thăm nắm tình hình nhưng chưa có thống kê, kết luận cụ thể. Ông Trần Đắc Hà, Phó Chủ tịch UBND xã Na Hối khẳng định: Việc san đất của hộ ông Phùng Minh Vinh và ông Đặng Văn Hoàng đã được cấp phép và có phương án của UBND huyện nên việc san lấp được thực hiện rất cẩn thận. Các hộ ông Vinh, ông Hoàng san ở đây theo chu trình và đã có làm kè bê tông nên họ cũng sẽ có hướng giải quyết. Còn việc tạo cung sạt lở trên núi và ảnh hưởng nứt nhà dân thì hôm nay xã mới nắm được và cử cán bộ xuống. Trước đó chỉ có gia đình anh Ly Seo Liều có đơn kiến nghị lên xã và đã được giải quyết. Ông Hà cho biết, hiện xã đang đợi người dân có đơn lên xã để kiểm tra cụ thể và mời các hộ dân liên quan đến làm việc.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên, tại khu dân cư, việc sạt đất trong khu vực và nứt nhà, nền nhà của các hộ dân đã kéo dài nhiều tháng nay nhưng chưa được quan tâm giải quyết. Đặc biệt, khi cung sạt lở xuất hiện phía trên núi đang đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của các hộ dân trong khu vực, khi mùa mưa, lũ năm 2019 đang bắt đầu, thì ai có thể khẳng định việc các hộ dân trong khu vực này sẽ được an toàn.

Thiết nghĩ, không chỉ riêng chính quyền xã Na Hối mà các cơ quan chức năng của huyện Bắc Hà cũng cần vào cuộc để kịp thời, có phương án giải quyết giúp các hộ dân trong khu vực trước khi những thiệt hại không đáng có có thể xảy ra bất cứ lúc nào, thay vì phải đợi thêm những đơn, thư kiến nghị của nhân dân theo như lãnh đạo UBND xã Na Hối khẳng định.

Đức Nguyễn