WSJ tiết lộ kỹ thuật chiến dịch Mạng nhện của Ukraine

Theo Wall Street Journal (WSJ), Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã triển khai chiến dịch đặc biệt mang tên "Mạng nhện" sử dụng mạng lưới xe tải ngụy trang làm bệ phóng cơ động để đưa hàng trăm UAV xâm nhập sâu vào lãnh thổ Liên bang Nga. Ngày 1/6, hơn 100 UAV đồng loạt tấn công bốn sân bay quân sự Nga gồm Belaya, Dyagilevo, Olenya và Ivanovo. SBU ước tính 41 máy bay bị tấn công, trong đó hơn 10 chiếc bị phá hủy.

WSJ dẫn lời những người tham gia cho biết chiến dịch từng suýt bị lộ khi một tài xế làm lệch phần nóc cabin, để lộ các kiện hàng ngụy trang là UAV. Một phương án che đậy được dựng khẩn cấp để nhiệm vụ tiếp tục.

Thông tin chính (theo WSJ)

Cấu trúc chiến dịch và bảo đảm bí mật

SBU xây dựng một mạng lưới vận chuyển nhiều lớp. Các UAV được giấu trong thùng xe thiết kế như nhà di động, có nóc bật mở từ xa. Khi đến thời điểm, nắp thùng mở và UAV được kích hoạt đồng loạt.

Để giảm rủi ro lộ bí mật, các tài xế không biết loại hàng đang chở. Khi sự cố lệch nóc cabin xảy ra, điều phối viên Artem Tymofeyev nhận thông báo và một câu chuyện che đậy về "nhà di động" đang di chuyển đến vị trí chỉ định được áp dụng nhằm duy trì nhịp triển khai.

Thành phần tham gia và hạ tầng tại chỗ

Theo WSJ, Artem Tymofeyev và vợ là Kateryna — công dân Ukraine đã chuyển sang sinh sống tại Nga sau khủng hoảng kinh tế năm 2014 — trực tiếp lắp ráp các bộ phận UAV ngay trong lãnh thổ Nga. Cả hai thông thạo tiếng Nga và sở hữu hộ chiếu Nga.

Trước khi triển khai, họ được bí mật đưa đến Lviv để kiểm tra an ninh, bao gồm thẩm vấn bằng máy phát hiện nói dối, sau đó trở lại Nga. Tại Chelyabinsk, Artem thành lập công ty logistics, thuê tài xế, thiết lập kho và điều phối hoạt động. Các tài xế tham gia không biết nội dung hàng hóa.

Phân tích kỹ thuật

Nền tảng phóng cơ động ngụy trang

Việc biến xe tải thành "nhà di động" có nóc mở từ xa cho phép che giấu UAV trong quá trình cơ động và giảm khả năng bị phát hiện từ quan sát trực tiếp. Cấu hình này cũng cho phép triển khai nhanh tại các vị trí kín đáo, mở nắp và phóng UAV theo lệnh.

Đảm bảo năng lượng và liên lạc

Trang bị pin mặt trời và pin dự trữ giúp duy trì nguồn cho hệ thống trong thời gian dài, hỗ trợ độc lập tác chiến. Hệ thống liên lạc cho phép điều khiển từ Kiev là yếu tố then chốt để đồng bộ hóa thời điểm cất cánh và duy trì đường điều khiển khi hoạt động sâu trong lãnh thổ đối phương.

Tổ chức theo mạng lưới

Phân tán thành 5 xe chạy theo các tuyến khác nhau giúp giảm rủi ro bị phát hiện, tăng tính sống còn cho toàn mạng lưới. Khi thời điểm ấn định, mỗi nút (xe) trở thành bệ phóng đồng loạt, tạo đòn tấn công đồng thời vào nhiều mục tiêu.

Hình ảnh mô phỏng về địa điểm, vũ khí tấn công cũng như các máy bay bị phá hủy.

Chiến thuật triển khai

Chiến dịch sử dụng cách đánh đồng loạt, nhằm bão hòa khả năng phản ứng trong một khoảng thời gian ngắn. Việc chuẩn bị nhiều bệ phóng cơ động ở sâu trong lãnh thổ đối phương giúp rút ngắn quãng đường bay của UAV đến mục tiêu, qua đó tối ưu quỹ đạo và thời gian tiếp cận.

Khía cạnh an ninh được tăng cường bằng mô hình phân khoang thông tin: tài xế chỉ nắm nhiệm vụ vận chuyển, không biết bản chất hàng hóa; điều phối tập trung thông qua các đầu mối ít lộ diện. Trường hợp sự cố nóc cabin cho thấy quy trình ứng phó được thiết kế để duy trì vỏ bọc và nhịp tiến độ.

Kết quả và hệ quả tức thời

Theo ước tính của SBU, bốn sân bay Belaya, Dyagilevo, Olenya và Ivanovo bị tấn công, với 41 máy bay bị tác động và hơn 10 chiếc bị phá hủy. Về mặt tổ chức, sau khi tấn công, lực lượng an ninh Nga đã đưa Artem Tymofeyev vào danh sách truy nã.

WSJ cho biết vài ngày trước khi giai đoạn tấn công chính thức diễn ra, Artem và Kateryna rời Nga sang Kazakhstan với lý do du lịch, chỉ mang theo vật dụng cá nhân thiết yếu.

Nhận định theo dữ liệu nguồn

Dựa trên mô tả của WSJ, trọng tâm của "Mạng nhện" là kết hợp ngụy trang dân sự, nền tảng phóng cơ động và điều khiển từ xa để tạo đòn tấn công đồng loạt. Các yếu tố kỹ thuật then chốt gồm: bệ phóng ẩn trong xe tải, nguồn điện độc lập và liên lạc điều khiển từ xa. Cách tổ chức phân tán và phân khoang thông tin thể hiện ưu tiên giảm thiểu nguy cơ lộ lọt và tăng xác suất thành công trong môi trường chống tiếp cận.

CTVX