Vụ rơi máy bay chở ông Prigozhin: Những tình tiết đã được xác nhận
Người đứng đầu Tập đoàn Wagner có mặt trên chiếc máy bay riêng bị rơi ở Nga. Vụ tai nạn hôm 23/8 khiến toàn bộ những người có mặt trên máy bay thiệt mạng.
Những chi tiết nào đã được xác nhận?
Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga xác nhận một chiếc máy bay đã lao xuống đất ở Vùng Tver, khiến cả 3 thành viên phi hành đoàn và 7 hành khách trên máy bay thiệt mạng. Bộ này cho biết chiếc máy bay phản lực Embraer 135BJ Legacy 600 đang trong hành trình từ Moscow đến St. Petersburg vào thời điểm xảy ra vụ việc.
Hiện trường vụ tai nạn máy bay được cho là chở ông Prighozhin. Ảnh: AFP/Getty.
Rosaviatsiya, cơ quan vận tải hàng không liên bang Nga cho biết, ông Prighozhin có mặt trên máy bay cùng với một số chỉ huy cấp cao của Wagner.
Vụ tai nạn có được camera ghi lại?
Một số đoạn clip ngắn về vụ tai nạn đã được lan truyền trên mạng xã hội. Các video do kênh Mash và Baza Telegram công bố cho thấy chiếc máy bay lao thẳng xuống đất theo một quỹ đạo dường như không kiểm soát được, để lại đằng sau một vệt khói đen. Đoạn clip không cho thấy rõ bộ phận nào của máy bay đã bốc cháy.
Nguồn video: WSJ
Ông Prigozhin chắc chắn đã thiệt mạng?
Mặc dù Rosaviatsiya nói rằng ông Prigozhin có tên trong số những người có mặt trên máy bay nhưng cơ quan này không tuyên bố rõ ràng về việc thủ lĩnh Wagner đã chết. Tính đến tối muộn 23/8 (theo giờ địa phương) các quan chức Nga cho biết họ đã tìm thấy 8 thi thể, mặc dù vậy chưa có thi thể nào được xác định danh tính. Tất cả đều được mô tả là bị bỏng nặng.
Một số cơ quan truyền thông Nga xác định số đuôi của máy bay là RA-02795, được cho là máy bay của ông Prigozhin.
Theo trang web theo dõi chuyến bay FlightRadar24, chiếc máy bay thứ hai cũng được cho là thuộc quyền sở hữu của ông Prigozhin với số đuôi RA-02878 đã rời Moscow ngay sau khi chiếc máy bay đầu tiên cất cánh, nhưng đã quay trở lại và hạ cánh sau khi có tin tức về vụ tai nạn. Những thông tin này cho đến nay vẫn được xác nhận chính thức.
Ngoài ông Prigozhin, trên máy bay còn có ai?
Ngoài ông Prigozhin, Rosaviatsiya cho biết còn có ông Dmitry Utkin – một cựu chỉ huy lực lượng đặc biệt của Nga và được cho là nhà đồng sáng lập của Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner - cũng đi trên máy bay này. Trên máy bay còn có Valery Chekalov - người mà Mỹ coi là phó giám đốc Wagner. Các hành khách còn lại là Sergey Propustin, Evgeny Makaryan, Alexander Totmin và Nikolay Matuseev – những nhân vật được các hãng tin Nga xác định là thành viên Wagner.
Prigozhin là ai?
Ông Prigozhin là một doanh nhân thành đạt trong ngành cung cấp dịch vụ ăn uống và là bạn tâm giao của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông Prigozhin đã thành lập Tập đoàn Wagner, một công ty quân sự tư nhân (PMC), vào năm 2014. Mặc dù Tập đoàn Wagner được thành lập vào năm 2014 và đã tham gia vào các hoạt động ở vùng Donbass của Ukraine nhưng ông Prigozhin từ chối xác nhận vai trò của mình trong công ty cho đến năm ngoái.
Ông Prigozhin. Ảnh: Telegram.
Lực lượng Wagner đã hoạt động ở nhiều quốc gia châu Phi và ở Syria, nơi họ được cho là đã đụng độ với quân đội Mỹ vào năm 2018.
Trong khi lực lượng của Wagner đang chiến đấu trong trận chiến kéo dài nhiều tháng để giành quyền kiểm soát thành phố Artyomovsk (phía Ukraine gọi là Bakhmut), ông Prigozhin thường xuyên đưa ra các tuyên bố với giới truyền thông và công khai bày tỏ bất đồng với Bộ Quốc phòng Nga hồi đầu năm nay, cáo buộc các quan chức hàng đầu của Nga phụ trách “chiến dịch quân sự đặc biệt” không cung cấp đủ đạn dược cho lực lượng của ông này để chiến đấu.
Cuộc binh biến của Wagner diễn ra như thế nào?
Hồi tháng 6/2023, ông Prigozhin cáo buộc lực lượng Nga đã pháo kích vào một trại dã chiến của Wagner, nơi các tay súng Wagner đang nghỉ ngơi và tái vũ trang sau khi chiếm được Artyomovsk/ Bakhmut một tháng trước. Người sáng lập Wagner sau đó tuyên bố rằng ông sẽ dẫn đầu lực lượng của mình tiến quân thẳng vào Moscow để loại bỏ các quan chức quân đội bị cáo buộc tham nhũng.
Tổng thống Nga Putin khi ấy mô tả cuộc binh biến là một "cú đâm sau lưng" và hứa sẽ có "những hành động quyết đoán" để lập lại trật tự. Tuy nhiên, chỉ chưa đầy một ngày sau khi bắt đầu, cuộc nổi dậy đã được xoa dịu nhờ sự hòa giải của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Ông Prigozhin đồng ý rằng những người tham gia cuộc binh biến sẽ được tái triển khai đến Belarus, trong khi những người từ chối sẽ được đưa vào các đơn vị dưới sự kiểm soát của Bộ Quốc phòng Nga.
Sau hai tháng im hơi lặng tiếng, đầu tuần này ông Prigozhin đã phát hành một đoạn video – dường như được quay ở Châu Phi. Trong đoạn clip, ông nói rằng Tập đoàn Wagner đã mở lại hoạt động tuyển dụng và đang tiến hành "các hoạt động trinh sát và tìm kiếm" nhằm chống lại "Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, Al-Qaeda và những tên cướp khác" trên khắp lục địa.
