Vụ án 'gà lôi trắng': Kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm, thay đổi biện pháp ngăn chặn bị cáo

Liên quan vụ án “gà lôi trắng”, ngày 13/8, thông tin từ Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh Hưng Yên cho biết, cùng ngày Viện trưởng VKSND tỉnh ban hành Quyết định kháng nghị phúc thẩm số 09/QĐ-VKS, kháng nghị toàn bộ bản án hình sự sơ thẩm vụ án hình sự sơ thẩm “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm”, theo hướng đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.

Cùng ngày, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Hưng Yên đã ra Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo Thái Khắc Thành từ “Tạm giam” sang “Cấm đi khỏi nơi cư trú”, chờ xét xử phúc thẩm lại toàn bộ vụ án theo quy định của pháp luật.

Trước đó, trong ngày 12/8, Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên Đỗ Mạnh Tăng có văn bản kiến nghị Viện trưởng VKSND tỉnh, đề nghị kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm trên của TAND khu vực 5 - Hưng Yên theo quy định của pháp luật, để TAND tỉnh xem xét lại toàn bộ.

Bị cáo Thái Khắc Thành và tang vật vụ án. Ảnh: Cơ quan Công an.

Theo TAND tỉnh Hưng Yên, ngay khi nhận được nhiều thông tin phản ánh khác nhau trên mạng xã hội, Chánh án TAND tỉnh đã phối hợp với Viện trưởng VKSND tỉnh, lãnh đạo Công an tỉnh nắm bắt toàn bộ nội dung vụ án; yêu cầu Chánh án TAND khu vực 5, Viện trưởng VKSND khu vực 5 và Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa, Kiểm sát viên - kiểm sát xét xử và thực hành quyền công tố tại phiên tòa báo cáo giải trình.

Qua nghiên cứu toàn bộ hồ sơ vụ án, Bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 8/8/2025 của TAND khu vực 5 - Hưng Yên và các quy định của pháp luật, thấy rằng cấp sơ thẩm chưa áp dụng Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24/6/2025 của Bộ NNMT quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025).

Theo đó, tại Phụ lục danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT, gà lôi trắng có tên khoa học là Lophura nycthemera, thuộc lớp chim (Aves), bộ gà (Galliformes), họ trĩ (Phasianidae) thuộc nhóm IIB (không còn thuộc nhóm IB).

Bản án sơ thẩm xác định 13 cá thể thu giữ của Thái Khắc Thành là “Gà lôi trắng là loài chim hiện được ghi nhận trong phụ lục I - nhóm IB, Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính Phủ, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES)” và tuyên bố bị cáo Thái Khắc Thành phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự là không đúng với sự thay đổi của chính sách, pháp luật.

Trước đó, với cáo buộc “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự, bị cáo Thái Khắc Thành bị cấp sơ thẩm tuyên phạt 6 năm tù, phạt bổ sung 30.000.000 đồng.

Theo nội dung vụ án, từ năm 2022, Thái Khắc Thành (trú tỉnh Nghệ An) tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội, biết gà lôi trắng là động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm cần bảo tồn không được nuôi, nhốt, mua bán. Nhưng Thành đã nảy sinh ý định mua gà lôi về để nhân giống bán lấy tiền chi tiêu. Năm 2024, Thành mua trên mạng xã hội 1 cá thể gà lôi trống của một người không quen biết ở Cần Thơ với giá 4.500.000 đồng. Sau đó, qua mạng xã hội, Thành liên hệ trao đổi với người không quen biết ở huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An để đổi 1 con chích chòe lửa của Thành lấy 2 cá thể gà lôi mái để cùng nuôi nhốt tại nhà mình mà không đăng ký với cơ quan có thẩm quyền.

Quá trình nuôi, các cá thể gà lôi mái đẻ được 13 quả trứng và ấp nở được 10 con gà lôi con, còn 3 trứng bị hỏng.

Ngày 26/3/2025, Thành đã bán 10 cá thể gà lôi con cho một người không biết tên, địa chỉ để lấy số tiền 6.000.000 đồng và khi giao gà ở khu vực thuộc địa phận thôn Quý Sơn, xã Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình (nay là phường Vũ Phúc, tỉnh Hưng Yên) thì bị tổ công tác của Công an tỉnh Thái Bình (nay là tỉnh Hưng Yên) phát hiện thu giữ. Khám xét nơi ở của Thành, Cơ quan Công an thu giữ thêm 3 cá thể gà lôi trắng.

Duy Hưng