Việt Nam lần đầu tiên triển khai hệ thống khảo thí và chứng chỉ nghề nghiệp DS/AI chuẩn quốc tế

Theo thỏa thuận vừa được ký kết, Viện Công nghệ Thông tin thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (IOIT/VAST) và ISODS (The International Society of Data Scientists, Hoa Kỳ) sẽ phối hợp triển khai chương trình đào tạo, khảo thí và cấp chứng chỉ nghề nghiệp DS/AI theo chuẩn kiểm định quốc tế.

Hợp tác ISODS – IOIT/VAST hướng đến mục tiêu đào tạo 100.000 nhân lực AI đạt chuẩn quốc tế

Đây là bước hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường hợp tác quốc tế trong giáo dục, đào tạo, đa dạng hóa cơ chế hợp tác, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, ký kết hiệp định hợp tác, khuyến khích trao đổi học thuật và thu hút đầu tư nước ngoài vào giáo dục đại học và nghề nghiệp, đồng thời hỗ trợ các trường mở rộng hoạt động ra quốc tế.

Theo GS.TS Christopher (Cường) Đỗ, đại diện ISODS Global, “đào tạo AI không chỉ là dạy kỹ thuật, mà là phát triển tư duy dữ liệu và khả năng ứng dụng sáng tạo. Hợp tác ISODS và IOIT/ VAST giúp Việt Nam kết nối trực tiếp với mạng lưới đào tạo AI toàn cầu”.

Thông qua hợp tác, Việt Nam lần đầu tiên triển khai hệ thống khảo thí và chứng chỉ ISODS gồm ba cấp độ: Associate (Kiểm định kiến thức nền tảng Toán, Thống kê, Lập trình, Khai phá dữ liệu, Cấu trúc thuật toán…). Fellow (Đánh giá năng lực chuyên sâu về học máy Machine Learning, dữ liệu lớn Big Data, và phân tích chuỗi thời gian). Grand (Cấp độ cao nhất, dành cho chuyên gia và nhà nghiên cứu AI với các chuyên đề học sâu Deep Learning, học tăng cường Reinforcement Learning và tối ưu hóa thuật toán).

Mỗi kỳ thi được tổ chức trực tuyến bằng tiếng Anh trong 120 phút với 30 câu hỏi, tập trung vào năng lực tư duy và ứng dụng thực tế. Thí sinh vượt qua sẽ được cấp chứng chỉ ISODS quốc tế, có giá trị công nhận trong mạng lưới học thuật toàn cầu.

“Việt Nam cần một chuẩn năng lực AI tương tự như IELTS trong ngoại ngữ. ISODS mang đến hệ thống kiểm định minh bạch, khách quan và được quốc tế công nhận,” PGS.TS. Nguyễn Việt Anh, Chủ tịch hội đồng Khoa Học IOIT nhấn mạnh.

Không chỉ dừng lại ở khảo thí, hai bên còn tiên phong phát triển chương trình AI theo ngành nghề (AI by Professions), hướng tới đối tượng đa dạng từ giáo viên, sinh viên, lập trình viên cho tới các chuyên gia trong lĩnh vực tài chính, bảo hiểm, giáo dục.

Các khóa học được thiết kế linh hoạt, theo mô hình năng lực, cho phép người học bắt đầu ở cấp độ phổ cập rồi tiến dần lên chuyên sâu: AI for Learners, AI for Teachers: dành cho người mới bắt đầu và giảng viên; AI for Developers: ứng dụng AI trong lập trình và sản phẩm số; AI for Finance & Insurance: áp dụng AI trong phân tích tài chính và quản lý rủi ro.

Tất cả đều được đồng bộ hóa với lộ trình chứng chỉ quốc tế ISODS, giúp học viên không chỉ học kiến thức mà còn được kiểm định năng lực toàn cầu.

PGS.TS Nguyễn Long Giang, Phó Viện trưởng IOIT cho biết, mục tiêu là biến AI thành kỹ năng nền tảng như tin học hay ngoại ngữ, để giáo viên, sinh viên hay kỹ sư đều có thể hiểu và ứng dụng AI, xã hội sẽ thật sự bước vào kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.

Theo kế hoạch, IOIT/VAST và ISODS sẽ đào tạo 100.000 nhân lực AI đạt chuẩn quốc tế và phát triển khung năng lực AI cho học sinh phổ thông (AI K12). Sự kết hợp giữa chuẩn quốc tế ISODS và năng lực học thuật của Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam trở thành trung tâm đào tạo và chứng nhận AI hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

“AI là chìa khóa của tương lai. Khi người Việt có chìa khóa ấy, chúng ta không chỉ hội nhập mà còn có thể dẫn đầu,” GS.TS Christopher (Cường) Đỗ nhấn mạnh. Với sự hợp tác này, Việt Nam đang không chỉ học AI mà còn định hình chuẩn AI toàn cầu từ chính trong nước.

ISODS hiện hoạt động đa Quốc gia, với hệ thống 14 kỳ thi quốc tế và mạng lưới hơn 70 giáo sư, tiến sĩ từ các đại học danh tiếng như Toronto Metropolitan, Western University Canada, University, Beijing, Connecticut, Yale, Carnegie Mellon, Queen’s University, Boston hay North Carolina và một số các trường Đại học uy tín khác. Tổ chức này đang dẫn đầu xu hướng chuẩn hóa năng lực Data Science & AI toàn cầu – tương tự vai trò của IELTS (International English Language Testing System) trong ngoại ngữ, SOA (Society of Actuaries) trong bảo hiểm, hay CFA (Chartered Financial Analyst) trong tài chính.

Trung Việt