Việt Nam đối mặt 6 thách thức lớn trong chuyển dịch năng lượng bền vững
Bộ Tài chính luôn xác định chuyển đổi xanh và phát triển bền vững là định hướng chiến lược trong hoạch định và kế hoạch thực thi chính sách.
Toàn cảnh Hội thảo "Chính sách ưu tiên phát triển hạ tầng năng lượng bền vững". Ảnh: Khánh Hòa - TTXVN
Ngày 23/10, Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) phối hợp với Văn phòng dịch vụ dự án Liên Hợp Quốc (UNOPS), thông qua Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) tổ chức Hội thảo “Chính sách ưu tiên phát triển hạ tầng năng lượng bền vững”.
Theo đánh giá của Vụ Tài chính – Kinh tế ngành (Bộ Tài chính), Việt Nam đang đối mặt với 6 thách thức lớn trong quá trình chuyển dịch năng lượng, gồm: tiến độ dự án và nguồn cung; hạn chế về hạ tầng và công nghệ; thị trường năng lượng và chính sách giá; khung pháp lý và cơ chế tài chính; vốn đầu tư và huy động nguồn lực; tác động xã hội và môi trường.
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính – Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) nhấn mạnh, Bộ Tài chính luôn xác định chuyển đổi xanh và phát triển bền vững là định hướng chiến lược trong hoạch định và kế hoạch thực thi chính sách. Bộ Tài chính cũng đặc biệt coi trọng hợp tác quốc tế xem đây là chìa khóa mở rộng nguồn lực, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy sáng kiến mới trong quá trình chuyển dịch năng lượng.
"Sự đồng hành của UNOPS và các đối tác phát triển có ý nghĩa hết sức quan trọng, chúng ta đã và đang cùng nhau xây dựng nền tảng hợp tác bền chặt không chỉ trong lĩnh vực tài chính khí hậu mà còn trong quản trị năng lượng, cải cách chính sách và phát triển công bằng. Đây chính là nền tảng để Việt Nam tiến bước vững chắc, hướng tới nền kinh tế xanh, hùng cường và thịnh vượng”, ông Lê Tuấn Anh đánh giá.
Phó Vụ trưởng Lê Tuấn Anh cho rằng, hội thảo sẽ mang đến những góc nhìn đa chiều, giải pháp thiết thực và cơ hội hợp tác mới, góp phần thúc đẩy tiến trình chuyển dịch năng lượng và phát triển bền vững của Việt Nam trong giai đoạn tới.
Cũng tại hội thảo, TS. Nguyễn Ngọc Thủy, đại diện của UNOPS và ETP cho biết, từ năm 2020 đến nay, UNOPS - ETP đã và đang triển khai 24 dự án phối hợp cùng nhiều bộ, ngành của Việt Nam.
Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Việt Nam cần huy động khoảng 136 tỷ USD cho phát triển nguồn và lưới điện đến năm 2030. Vì vậy, việc nghiên cứu cơ chế ưu tiên, ưu đãi đầu tư là nhiệm vụ hết sức cấp thiết. Đồng thời, nội dung này đã được nhấn mạnh trong Nghị quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị (năm 2020) và được cụ thể hóa tại Nghị quyết 140/NQ-CP của Chính phủ.
TS. Nguyễn Ngọc Thủy thông tin thêm, UNOPS và ETP hiện đang phát triển giai đoạn tiếp theo của chương trình hỗ trợ Chính phủ Việt Nam giai đoạn 2025 - 2030, tập trung vào tăng cường năng lực chính sách, tài chính xanh và thu hút đầu tư bền vững.
Theo báo cáo của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), tổng đầu tư toàn cầu vào năng lượng trong năm 2025 có thể đạt 3,3 nghìn tỷ USD, trong đó 2,2 nghìn tỷ USD dành cho năng lượng sạch và năng lượng xanh, bao gồm năng lượng tái tạo, hệ thống lưu trữ và lưới điện thông minh. Tuy nhiên, nhìn một cách khách quan, phần lớn nguồn vốn này tập trung ở các nền kinh tế lớn, như Trung Quốc (chiếm gần 1/3) và Liên minh châu Âu. Còn Việt Nam và các nền kinh tế mới nổi vẫn gặp nhiều khó khăn trong huy động vốn.
Hiện phát triển công nghiệp xanh tại Việt Nam hiện được định hướng gắn với cải cách hành chính, tối ưu hóa quy trình, nâng cao hiệu suất hoạt động, thúc đẩy khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Việc phát huy vai trò của khu vực tư nhân cũng được xác định là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng xanh và bền vững.
Đại diện Vụ Tài chính – Kinh tế ngành khẳng định, chuyển dịch năng lượng là quá trình chuyển đổi toàn diện của nền kinh tế, không chỉ là sự thay thế giữa các loại hình công nghệ. Quá trình này đòi hỏi nguồn lực tài chính quy mô lớn, đặt ra nhiều thách thức cho cả các quốc gia phát triển và đang phát triển, đồng thời yêu cầu xây dựng mô hình quản trị và tài chính phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước.
