Viện KSND tỉnh: Đổi mới trong cải cách tư pháp

Cán bộ Viện KSND tỉnh tổ chức tiếp nhận hồ sơ vụ, việc của đương sự.

Trước thực trạng một số kiểm sát viên khi thực hành quyền công tố tại phiên tòa tranh luận, đối đáp chưa sâu, thậm chí còn lúng túng, chưa thuyết phục được hội đồng xét xử và chưa được dư luận đồng tình, từ năm 2013, Viện KSND tỉnh đã ký Quy chế phối hợp với TAND tỉnh về việc tổ chức tham dự phiên tòa để rút kinh nghiệm chung cho kiểm sát viên và hội đồng xét xử. Qua đó, chất lượng tiến hành tố tụng của kiểm sát viên, thẩm phán, hội thẩm nhân dân ngày càng được nâng lên; công tác xét xử tại các phiên tòa được tổ chức công khai, dân chủ hơn, quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng được đảm bảo, không để xảy ra tình trạng oan sai, bỏ lọt tội phạm.

Nổi bật trong việc cải cách tư pháp thời gian gần đây là Viện KSND tỉnh đã nghiên cứu, áp dụng đồng bộ các biện pháp, cách thức làm mới. Từ tháng 8/2019 đến nay, đơn vị đã triển khai mô hình cử cán bộ giúp việc cho kiểm sát viên tại phiên tòa kết hợp với số hóa hồ sơ và tổ chức tham dự rút kinh nghiệm phiên tòa.

Theo đó, lãnh đạo Viện KSND tỉnh và TAND tỉnh thống nhất chỉ đạo các đơn vị trực thuộc bố trí kiểm sát viên sơ cấp và kiểm tra viên, chuyên viên ngồi cùng để giúp việc cho kiểm sát viên trung cấp tại phiên tòa cấp tỉnh; kiểm tra viên, chuyên viên giúp việc cho kiểm sát viên tại phiên tòa cấp huyện. Việc phân công cán bộ giúp việc cho kiểm sát viên tại phiên tòa là cách làm mới của đơn vị trong đào tạo cán bộ, nhất là đào tạo tại chỗ. Bởi đây là môi trường đào tạo thực tiễn về nghiệp vụ, kỹ năng ứng xử, xây dựng bản lĩnh cho đội ngũ cán bộ.

Từ khi thực hiện mô hình này đến nay, Viện KSND tỉnh đã phân công 241 lượt cán bộ giúp việc cho kiểm sát viên tại phiên tòa. Với sự hỗ trợ tích cực của đội ngũ giúp việc, kiểm sát viên đã không để tình trạng phải hoàn trả hồ sơ để điều tra bổ sung, không có vụ án bị hủy; 100% vụ việc được bảo vệ thành công quan điểm truy tố về tội danh, khung, khoản áp dụng và mức hình phạt.

Quý I/2020, Viện KSND tỉnh đã thụ lý kiểm sát điều tra 693 vụ/1.057 bị can; cơ quan điều tra đã giải quyết 416 vụ/ 591 bị can. Tất cả các vụ, việc đều được thực hiện đúng quy định của pháp luật, không có oan sai hay bỏ lọt tội phạm.

Viện KSND huyện Cô Tô ứng dụng mô hình số hóa hồ sơ trong phiên xét xử vụ án “Cố ý gây thương tích”, ngày 27/11/2019. (Ảnh do đơn vị cung cấp)

Với các mô hình trên, Viện KSND tỉnh đã được Viện KSND Tối cao tặng Bằng khen đầu năm 2020 và cho nhân rộng ra toàn quốc. Nhờ được cọ sát thực tiễn nhiều hơn, tích lũy, trau dồi nhiều kinh nghiệm về kiến thức, bản lĩnh, kỹ năng xử lý tình huống tại phiên tòa, 100% kiểm tra viên của Viện KSND tỉnh đăng ký thi tuyển chức danh kiểm sát viên năm 2019 đều đỗ với kết quả cao.

Việc số hóa hồ sơ được Viện KSND tỉnh tiến hành triệt để. Từ tháng 8/2019 đến nay, đơn vị đã số hóa 143 hồ sơ, đã xét xử 73 vụ. Hồ sơ số hóa được trình chiếu công khai, gồm tài liệu, chứng cứ tại các phiên tòa, mang lại hiệu quả cao, hạn chế tình trạng bị cáo phản cung, không nhận tội tại phiên tòa.

Cũng từ tháng 8/2019 đến nay, toàn ngành KSND tỉnh đã tổ chức cho kiểm sát viên tham dự rút kinh nghiệm tại 124 phiên tòa. Qua đó, đội ngũ kiểm sát viên đã kịp thời rút ra những kinh nghiệm quý, sớm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực thi công vụ tại phiên tòa.

Quang Minh