Vì sao Nhật phải tạm ngừng chiến dịch kích cầu du lịch khổng lồ?
Từ 28/12, chiến dịch Go to Travel của Nhật Bản chính thức bị tạm ngừng trên toàn quốc cho đến ngày 11/1/2021.
2020 là một năm thảm họa đối với thế giới khi đại dịch Covid-19 tác động mạnh mẽ đến mọi hoạt động kinh tế xã hội của thế giới, trong đó có ngành du lịch. Nhật Bản đã tiến hành chiến dịch kích cầu du lịch nội địa mang tên Go To Travel, nhằm đối phó trước những tác động của dịch Covid-19.
Chiến dịch đầy kỳ vọng
Chương trình kích cầu du lịch nội địa Go To Travel được Chính phủ Nhật Bản công bố từ tháng 7, nhằm vực dậy ngành du lịch của đất nước đang phải hứng chịu tác động nặng nề bởi những lệnh hạn chế đi lại nhằm ngặn chặn sự lây lan của đại dịch Covid-19.
Tại cuộc họp hôm 10/7, Bộ trưởng Du lịch Nhật Bản Kazuyoshi Akaba cho biết chiến dịch là một sáng kiến trị giá 1,7 nghìn tỷ Yen bao gồm các lĩnh vực du lịch, thực phẩm và giải trí nhằm giúp kích thích nền kinh tế Nhật Bản đang trên đà suy thoái.
Go To Travel nằm trong chiến dịch bốn phần nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp địa phương bị ảnh hưởng đáng kể bởi đại dịch. Những phần khác là Go To Eat, Go To Event và Go To Shotengai (phố mua sắm).
Trong đó, Go To Travel tài trợ tới 50% chi phí cho các chuyến đi trong nước, gồm các chuyến đi qua đêm và trong ngày, giới hạn 20.000 Yen/người/đêm (khoảng 4 triệu đồng) và 10.000 Yen/người/ngày, bao gồm phí ăn ở và phí vận chuyển.
Chính phủ trợ cấp 35% tổng chi phí; 15% còn lại là phiếu giảm giá có thể được sử dụng tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ khách sạn, tham quan và mua sắm có đăng ký tham gia chương trình này. Mặc dù là chiến dịch kích cầu du lịch nội địa, nhưng khách du lịch nước ngoài vẫn được tham gia nếu sinh sống tại Nhật Bản và có tư cách lưu trú.
Tờ Japan Times dẫn báo cáo công bố vào đầu tháng 10 của Viện Nghiên cứu Resona cho thấy, lượng du khách nước ngoài sụt giảm mạnh do Covid-19 đã khiến tổng doanh thu của du lịch nội địa Nhật Bản giảm 15% trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 12/2020.
Do đó, Chính phủ Nhật Bản kỳ vọng chiến dịch Go to Travel sẽ góp phần tạo ra nhu cầu và làm sống động lại du lịch địa phương. Tuy nhiên, những nỗ lực thực hiện chiến dịch đã phải tạm ngừng trên toàn quốc từ 28/12 do sự bùng phát mạnh mẽ của dịch Covid-19 cuối năm 2020.
Lao đao vì dịch bệnh
Trên thực tế, Nhật Bản đã nỗ lực nghiên cứu vắc-xin để hỗ trợ an toàn ngành du lịch. Đài NHK hôm 2/12 đưa tin, Nhật Bản đã thông qua dự thảo luật sửa đổi, hỗ trợ tiêm phòng miễn phí cho người dân. Chính phủ đã đầu tư 670 tỷ Yen, mua hơn 280 triệu liều vắc-xin từ các hãng dược nước ngoài.
Tuy nhiên, với điều kiện bảo quản vắc-xin ở -70 độ C, việc vận chuyển số lượng lớn về Nhật Bản trong thời gian ngắn là rất khó. Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi đã đưa ra tiến trình tiêm vắc-xin, nhưng đến tháng 2 mới bắt đầu tiêm cho nhân viên y tế và mở rộng ra dân chúng vào tháng 4.
Một vấn đề nữa là yếu tố hiệu quả của vắc-xin vẫn chưa thể kiểm chứng, bởi vậy chiến dịch Go To Travel sẽ gặp khó khăn nếu số lượng cung ứng cho người dân không đủ hoặc quá muộn cho đến trước khi Thế vận hội Tokyo 2020 được tổ chức.
Vấn đề kiểm soát dịch bệnh của Chính phủ Nhật Bản sau thời điểm ngày 11/1/2021 cũng đặt ra một câu hỏi rất lớn về khả năng thực hiện của chiến dịch. Đến thời điểm hiện tại, Nhật Bản đã không thể kiểm soát dịch bệnh, và Go To Travel còn trở thành một trong những yếu tố khiến số ca nhiễm gia tăng.
Sau khi dỡ bỏ tình trạng khẩn cấp toàn quốc vào hồi tháng 5, Chính phủ Nhật Bản đã không có những biện pháp quyết liệt để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.
Nhật Bản cho rằng mức độ lây lan không nguy hiểm, nên không tái áp đặt tình trạng khẩn cấp mà thay vào đó là kêu gọi “tự kiềm chế”, kêu gọi khách du lịch thực hiện “nghi thức du lịch mới” với Covid-19 trong suốt thời gian thực hiện chiến dịch Go To Travel từ tháng 7 đến nay.
Kết quả, số ca nhiễm Covid-19 liên tục tăng. Nhiều khu vực ghi nhận số ca nhiễm kỷ lục.
Tình trạng này cho thấy, vấn đề vắc-xin và việc kiểm soát dịch bệnh có ảnh hưởng rất lớn tới khả năng thực hiện của chiến dịch Go To Travel. Chính quyền của Thủ tướng Suga Yoshihide dường như đang gặp khó trong cả hai vấn đề.
Phát biểu tại cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 tối 14/12, Thủ tướng Suga nói: “Chúng tôi đã quyết định thực hiện các biện pháp cao nhất nhằm ngăn chặn sự lân lan (của Covid-19) và giảm gánh nặng lên các bệnh viện để mọi người có thể chào đón một năm mới bình an và hòa bình”.
Có thể sau ngày 11/1/2021, Go To Travel sẽ dừng lại và chấp nhận thất bại nếu Nhật Bản không thể kiểm soát và đảm bảo tối đa an toàn. Nếu chiến dịch vẫn được tiếp tục đến tháng 6/2021, thì cũng khó đạt được mục tiêu hồi phục ngành du lịch nội địa, cũng như khó đảm bảo sức thu hút của Thế vận hội.