Vận dụng nghệ thuật quân sự nhìn từ Khởi nghĩa Ba Tơ

Từ “thế trận lòng dân” trong Khởi nghĩa Ba Tơ, có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu về xây dựng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. (Ảnh: PV)

Bài học từ xây dựng “thế trận lòng dân”

Những vấn đề về nghệ thuật quân sự từ cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ như: Vai trò lãnh đạo của Đảng, đánh giá tình hình, nắm và chớp thời cơ; xác định mục tiêu đấu tranh; xây dựng lực lượng đủ mạnh; vận dụng tổng hợp, linh hoạt, hiệu quả các phương pháp đấu tranh… được nâng lên thành những nghệ thuật lãnh đạo, chỉ đạo chiến tranh cách mạng.

Chính những nghệ thuật này đã giúp lãnh đạo toàn dân, toàn quân ta tiến hành thắng lợi cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954), kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 - 1975) và cả trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.

Thượng tướng Lê Chiêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng phân tích, “thế trận lòng dân” trong hoạt động quân sự, quốc phòng là sự tổ chức và huy động sức mạnh chính trị tinh thần, niềm tin và sự đồng lòng của Nhân dân vào mục tiêu bảo vệ Tổ quốc, được tích hợp chặt chẽ với các yếu tố chính trị, kinh tế, văn hóa và đối ngoại. Trong cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ, “thế trận lòng dân” được thể hiện rõ nét.

Sự tham gia tích cực của Nhân dân là nhân tố quyết định tạo nên thành công của cuộc khởi nghĩa, là một trong những hình mẫu về khởi nghĩa vũ trang, dùng bạo lực cách mạng để đánh đổ bạo lực phản cách mạng ở Nam Trung Bộ, tạo tiền đề cho Tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng Tám 1945. Đội Du kích Ba Tơ dựa vào dân để hoạt động, chiến đấu và chiến thắng chứng minh cho đường lối chiến tranh nhân dân do Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo, là nét đặc sắc của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Từ “thế trận lòng dân” trong Khởi nghĩa Ba Tơ, có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu về xây dựng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay như: Quán triệt và thấm nhuần sâu sắc quan điểm “dân là gốc”, lòng dân là cội nguồn sức mạnh của cách mạng.

Đối với việc xây dựng khu vực phòng thủ trên địa bàn Quân khu 5, Thiếu tướng Lê Ngọc Hải, Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Quân khu 5, Phụ trách Tư lệnh Quân khu 5 đã chỉ ra, trước đó, mặc dù chưa nhận được chỉ thị của Trung ương, song Tỉnh ủy lâm thời Quảng Ngãi, Chi bộ “Căng an trí” Ba Tơ đã chủ động, tích cực, nắm bắt thời cơ cách mạng, lãnh đạo cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ (11/3/1945) thành công. Ngày 12/3/1945, thành lập Đội Du kích Ba Tơ gồm 28 đồng chí, do đồng chí Phạm Kiệt làm Đội trưởng, đồng chí Nguyễn Đôn làm Chính trị viên.

Việc thành lập Đội Du kích Ba Tơ là một điển hình tiên phong mang tính táo bạo, quyết đoán về sử dụng bạo lực cách mạng đánh đổ bạo lực phản cách mạng, giành chính quyền về tay Nhân dân ở giai đoạn tiền khởi nghĩa để lại nhiều bài học kinh nghiệm trong xây dựng khu vực phòng thủ trên địa bàn Quân khu hiện nay.

“Dựa vào quá khứ, làm bệ phóng cho hôm nay”

Nói về thắng lợi của cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bùi Thị Quỳnh Vân khẳng định, đây không phải ngẫu nhiên, càng không phải “ăn may”, mà là kết quả của quá trình chuẩn bị lâu dài, đầy khó khăn, gian khổ, hy sinh của Đảng bộ và Nhân dân Quảng Ngãi. Từ tư duy và nghệ thuật chỉ đạo, tổ chức một cuộc khởi nghĩa như Khởi nghĩa Ba Tơ cách đây 80 năm đã chứng tỏ, Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi là người tổ chức, lãnh đạo, là hạt nhân, linh hồn của cuộc đấu tranh giải phóng, đúng như nhận định của Đảng trong Chỉ thị về “Sửa soạn khởi nghĩa” ngày 7/5/1944: “Khởi nghĩa là công việc của toàn dân. Nhưng không phải toàn dân có thể xông lên đánh kẻ thù cùng một lúc, phải có những đội quân cách mạng cơ bản, có tập tành thao lược, xông ra chiến đấu trong vai trò xung kích để dân chúng hưởng ứng theo”.

“Dựa vào quá khứ, làm bệ phóng cho hôm nay, Quảng Ngãi nhận thức sâu sắc về ý nghĩa, bài học của cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ trong 80 năm qua. Chính vì thế, Quảng Ngãi luôn nhận thấy cần phải có những cuộc hội thảo, những công trình nghiên cứu khoa học chuyên sâu nhằm làm rõ và đầy đủ hơn về vị trí, vai trò và những đóng góp của Khởi nghĩa Ba Tơ đối với sự phát triển của phong trào đấu tranh cách mạng của Quảng Ngãi nói riêng và cách mạng Việt Nam nói chung. Từ đó, việc phát huy truyền thống, giá trị lịch sử và bài học kinh nghiệm của Khởi nghĩa Ba Tơ đã giúp cho chính quyền càng quyết tâm xây dựng tỉnh Quảng Ngãi giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhấn mạnh.

Vũ Vân Anh