Ukraine thoát Nga, phụ thuộc dầu Mỹ

Ngày 24/10, Đại sứ Mỹ tại Ukraine Marie Yovanovitch đã đánh giá về các thiệt hại mà Ukraine có thể sẽ chịu đựng nếu Nga và Đức tiếp tục phát triển dự án Dòng chảy phương Bắc -2 (Nord Stream -2) khi tham dự Hội nghị Oil and Gas 2017 tại Kiev.

Theo đó, Ukraine có thể sẽ phải mất tới 2.7 tỉ USD, khoảng 3% GDP hàng năm của nước này.

Đại sứ Mỹ tại Ukraine nói Kiev sẽ mất 2,7 tỉ USD vì Nord Stream-2

Nga và Ukraine sẽ chấm dứt hợp đồng 10 năm vận chuyển quá cảnh khí đốt từ năm 2009 - 2019.

Tập đoàn dầu khí quốc gia Gazprom của Nga đã nhiều lần công bố kế hoạch cắt giảm hoặc thậm chí dừng quá trình vận chuyển khí đốt qua lãnh thổ Ukraine.

Theo vị Đại sứ Mỹ, điều đó không lấy gì làm quá ngạc nhiên, đồng thời cảnh báo với việc xây dựng Nord Stream 2 nhằm "triệt đường sống" năng lượng của Ukraine.

Trong bối cảnh chịu thiệt hại và phụ thuộc lâu nay, Ukraine chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nhiều song bà Yovanovitch cho biết vẫn có cách để cải thiện tình hình.

Đại sứ Mỹ cho biết, bà tin tưởng vào sức tự cường của Tập đoàn dầu khí Ukraine Naftogaz có thể hưởng sự hỗ trợ của Mỹ để cải thiện ngành năng lượng của Ukrain chống chọi với sự thụt giảm doanh thu.

Bằng cách hỗ trợ khả năng tự lực của ngành dầu khí Ukraine tiềm năng.

Mỹ đã nhiều lần bày tỏ ý định hỗ trợ chương trình phát triển dầu khí cho Ukraine.

Hồi tháng 4/2014, trong chuyến thăm tới Ukraine, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden cam kết Washington sẽ giúp Ukraine giảm phụ thuộc vào nguồn cung cấp khí đốt từ Nga.

Thay vào đó, Mỹ hứa sẽ không để Nga sử dụng dầu như một vũ khí chính trị để áp lực với Ukraine và châu Âu được nữa.

Hồi tháng 3/2014, Đảng Cộng hòa đang thúc giục Tổng thống Mỹ Barack Obama sử dụng dầu mỏ như một vũ khí trong cuộc chiến ngoại giao của phương Tây với Nga về tương lai của Ukraine.

Họ cho rằng bằng việc cấp giấy phép xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt của Mỹ, ông Obama có thể giúp giảm sự phụ thuộc của phương Tây và "đánh vào" thu nhập của Nga.

Song, cho tới nay, vẫn chưa thấy sự thành công nào trong các chính sách hay chiến lược mà Mỹ tác động tới Ukraine nhằm cải thiện tiềm năng năng lượng thực sự của Ukraine hay sống tốt mà không cần phụ thuộc vào Nga.

Giới phân tích nhận định, tình trạng tham nhũng ở Ukraine trong lĩnh vực năng lượng đã kéo tụt năng lực thực sự của quốc gia này và nếu có bước đi chiến lược nào để cải cách lĩnh vực này thì đó hẳn phải là cuộc chiến chống tham nhũng.

Ngay cả cuộc chiến chống tham nhũng này, ở Kiev cũng đã được kêu gọi và thực hiện rầm rộ nhiều năm nay vẫn không có kết quả.

Mỹ có thể viện trợ vũ khí sát thương dưới dạng nợ, Ukraine có được gì khi để Mỹ giúp đỡ phát triển năng lượng?

Đến thời tỷ phú Donald Trump nắm quyền lãnh đạo Tổng thống Mỹ, bất chấp các ý nghĩa chính trị, ông Trump đã để ngỏ một khả năng hỗ trợ vũ khí sát thương cho Kiev trên danh nghĩa phục vụ cuộc chiến ở miền Đông Ukraine.

Song đi kèm với nó có một điều kiện. Kiev phải nhận khoản vũ khí sát thương đó với một phần hỗ trợ của Mỹ, một phần họ sẽ phải tự lo lấy, trước mắt Mỹ sẽ chuyển khoản chưa trả hết đó thành một khoản nợ.

Viện trợ vũ khí sát thương là một nội dung được đề cập thường xuyên trong Nghị trường Ukraine nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời rõ ràng của Mỹ.

Với lịch sử như trên, không loại trừ khả năng, những nỗ lực của Mỹ trong việc hỗ trợ Ukraine vực dậy ngành năng lượng không có gì là miễn phí cả!

Mới vài hôm trước, Ngân hàng Zurich Rothschild tuyên bố sẽ bơm khoảng 3 triệu euro cho Ukraine để phục vụ việc quản lý các mỏ khí đốt ở nước này.

Các công ty tư nhân sẽ được ủy nhiệm để vận hành các đường ống dẫn khí đốt ở Ukraine thay vì do Nhà nước sở hữu và vận hành.

Những nhà kinh tế của Ukraine đã nhận định rằng, với cách thức hoạt động của các công ty tư nhân được Mỹ hỗ trợ đầu tư vào năng lượng, Ukraine đã thành một miếng bánh ngọt, bị chia và phân thành từng mảnh, không vì lợi ích của người dân hay nền kinh tế quốc gia. Rốt cuộc thì thật khó để kiểm soát họ.

Đông Phong