Tư vấn bí kíp 'đánh nhanh, thắng nhanh' môn Toán - Văn giai đoạn nước rút kỳ thi THPT Quốc gia

Để giúp các sĩ tử một phần nào đó tháo gỡ những vướng mắc, Trường quay Tiin phối hợp với Báo Đất Việt sẽ tổ chức các buổi giao lưu trực tuyến tư vấn mùa thi THPT Quốc gia 2017.

Khách hàng Vip mất phí data khi xem video này

Chương trình diễn ra với sự góp mặt của Tiến sĩ Phạm Hữu Cường - người có hơn 20 năm kinh nghiệm giảng dạy và luyện thi đại học môn Ngữ văn.

Thầy là một trong 5 giáo viên luyện thi Văn nổi tiếng tại Hà Nội và là chuyên gia hàng đầu trong việc luyện thi vào các trường công an, quân sự, ngoại thương, kinh tế, luật, báo chí, sư phạm; các trường THPT và Đại học top đầu.

Các học sinh của thầy có rất nhiều người đã đỗ Thủ khoa, Á khoa của các trường đại học danh tiếng…

Vị khách mời thứ hai là Thạc sĩ Lê Anh Tuấn - Giảng viên Đại Học Công nghiệp Hà Nội. Thầy Tuấn được nhiều người yêu thích bởi phương pháp giảng dạy Toán học thông minh cùng khả năng tương tác tuyệt vời với học sinh.

Với kinh nghiệm của mình, vị giáo viên này đã sáng tạo ra những bài toán hay, độc đáo và phương pháp giải đặc biệt giúp học sinh hiểu rõ vấn đề cách giải toán nhanh, khoa học và 'tốc độ'.

Thầy Phạm Hữu Cường (trái) và Thầy Lê Anh Tuấn (phải)

Dưới đây là các câu hỏi sĩ tử trên cả nước đã gửi đến chương trình và được các thầy giải đáp:

- Thưa 2 thầy, 2 thầy có thể chia sẻ về những thay đổi trong kỳ thi THPT 2017 do Bộ Giáo dục đưa ra?

Thầy Cường: Về cơ bản thì Bộ giáo dục có một số thay đổi, thứ nhất là về thời gian tổ chức thi sẽ dịch lên sớm hơn một chút so với mọi năm. Thời gian sẽ bắt đầu từ ngày 21/6 đến 24/6. Trong đó ngày đầu là ngày làm thủ tục đăng ký dự thi.

Thứ 2 là có một số thay đổi trong cấu trúc đề thi, đặc biệt là sự thay đổi từ quyết định chuyển sang thi trắc nghiệm đối với môn Toán. Về môn Văn cũng có sự thay đổi trong cấu trúc đề cũng như là về mặt thời gian. Thời gian là giảm bớt đi còn trong cấu trúc đề cũng có những thay đổi nhất định.

Ngoài ra, khâu tổ chức và một số chuẩn bị cho công việc ra đề cũng có nhiều sự thay đổi. Chưa năm nào Cục khảo thí lại đầu tư về mặt đề thi cho kỳ thi THPT Quốc gia như năm nay.

Thầy Tuấn: Tôi đánh giá rất cao sự chuẩn bị của Bộ Giáo dục cho kỳ thi năm nay. Mặc dù năm nào Bộ giáo dục năm nào cũng có sự thay đổi nhất định qua mỗi kỳ thi, nhưng sự thay đổi năm nay thực sự đến thời điểm này được dư luận đánh gia rất cao bởi vì đến bây giờ áp lực của kỳ thi không còn như những năm trước nữa.

Đến thời điểm này của những năm trước, cảm giác áp lực kỳ thi rất nóng. Hàng loạt các thí sinh bắt đầu khăn gói về Hà Nội để chuẩn bị ôn thi nhưng mà đến năm nay không khí đó đã không còn. Như vậy, ít nhất áp lực về mặt xã hội đã là một sự thành công, tức là đã giảm bớt được đi rất là nhiều.

Thứ hai là về hình thức thi, Bộ Giáo dục cũng đã làm giảm áp lực đi bằng cách Toán thì chuyển sang hình thức thi trắc nghiệm và đây là thay đổi quan trong nhất của kỳ thi năm nay.

Với các môn khác như Lý, Hóa hay các môn liên quan đến Địa, Sử thì thí sinh vẫn thi bình thường nhưng theo hình thức ghép theo tổ hợp môn. Với hình thức ghép theo tổ hợp môn thì sẽ giúp học sinh học đồng đều các môn nhưng áp lực không quá lớn bởi vì thi theo tổ hợp môt, số câu hỏi sẽ ít đi và lượng câu hỏi chủ yếu ở kiến thức cơ bản, giúp học sinh không phải học quá căng thẳng.

- Hiện nhiều bạn lớp em rất lo lắng khi năm nay là năm đầu tiên môn Toán được tổ chức thi trắc nghiệm? Thầy có thể cho biết đề thi trắc nghiệm môn Toán có khác so với các môn khác không?

Thầy Tuấn: Rõ ràng đề thi môn Toán sẽ khác với các môn khác rồi, nhưng ở đây chúng ta muốn nhấn mạnh tới sự khác biệt so với kỳ thi của các năm trước, đó là năm nay là năm đầu tiên môn Toán chuyển sang hình thức thi trắc nghiệm.

Các năm trước các môn như Lý, Hóa... cũng đã thi trắc nghiệm rồi vè đều thi trắc nghiệm 50 câu thì năm nay môn Toán cũng học theo mô hình đó, tức là thi 50 câu trong 90 phút.

Còn các môn Lý, Hóa... năm nay đã không còn thi riêng nữa mà thi thành tổ hợp môn và như vậy số câu hỏi sẽ giảm bớt đi và thời gian cũng sẽ không thể giống như mọi năm.

2 thầy giáo giàu kinh nghiệm trong giảng dạy, luyện thi Văn-Toán đưa ra những lời tư vấn hữu ích cho các thí sinh

- Với môn Ngữ Văn thì năm nay đề thi hay cách thức ôn luyện có điểm gì khác với mọi năm mà học sinh cần lưu ý gì không?

Thầy Cường: Thay đổi đáng chú ý nhất của đề Văn năm nay đó là thời gian thi. Thời gian thi trước đây của đề Văn thường là 180 phút, năm nay rút xuống chỉ còn 120 phút và tất nhiên mức độ kiến thức có thể cũng yêu cầu ít hơn.

Thê nhưng, rõ ràng áp lực về thời gian sẽ trở nên rất căng thẳng đối với các em bởi vì làm một bài Văn trong vòng 120 phút thì tôi nghĩ nhiều người sẽ lúng túng chứ không riêng gì học sinh.

Trong 120 phút đó, riêng phần đọc hiểu đã chiếm 3 điểm, phần nghị luận xã hội chiếm 2 điểm.

Hầu hết có thể tính 100% văn bản đọc hiểu thì sẽ nằm ngoài chương trình sách giáo khoa, tức là được lấy từ bên ngoài. Các vấn đề cho phần nghị luận xã hội 2 điểm thường cũng sẽ tích hợp từ văn bản đọc hiểu, thế những phần ấy chắc chắn sẽ nằm ngoài chương trình sách giáo khoa, thậm chí sẽ nằm ngoài cả hệ thống bài tập. Như vậy chương trình văn trở nên rất rộng, bởi vì phần nghị luận xã hội và phần đọc hiểu gần như là nằm ngoài sách giáo khoa.

Như vậy chỉ còn phần nghị luận văn học là 5 điểm thì sẽ chụm lại vào tầm khoảng 14-15 văn bản trong sách giáo khoa lớp 12. Đấy là năm nay các em không phải thi chương trình lớp 11, vì vậy các em sẽ bớt đi phần này. Nhưng về mặt thời gian cũng như cấu trúc đề thi và phạm vi kiến thức như vậy thì chắc chắn thí sinh phải thay đổi trong cách ôn luyện, cách sử dụng kiến thức mới có thể làm bài. Đó là chưa kể tính toán tăng tốc độ viết hoặc xử lý kiến thức thế nào đấy để phù hợp với thời gian.

Thầy Phạm Hữu Cường

- Học sinh phải thay đổi như thế nào về cách ôn thi khi môn Toán chuyển từ hình thức tự luận sang trắc nghiệm?

Thầy Tuấn: Rõ ràng khi thay đổi từ tự luận sang trắc nghiệm với môn Toán thì học sinh phải thay đổi nhiều về cách học. Với hình thức thi tự luận thì kiến thức sẽ tập trung vào 3 năm lớp 10, 11, 12. Tuy nhiên năm nay thi trắc nghiệm thì toàn bộ kiến thức tập trung toàn bộ vào lớp 12.

Tức là với số lượng kiến thức ít hơn thì mình cần phải học rộng hơn, sâu hơn thì mới có thể làm tốt bài thi. Chính vì vậy khi chuyển sang trắc nghiệm môn toán, học sinh cần phải có sự đổi mới về mặt phương pháp học tập.

Ví dụ với cùng một câu hỏi về môn Toán, khi thi tự luận thì các bạn có thể trả lời theo đúng đề bài được hỏi, nhưng nếu chuyển sang thi trắc nghiệm thì các bạn có nhiều cách trả lời có thể là giải từ đề bài người ta hỏi hoặc giải từ đáp án được cho sẵn để xem đúng hay không, hoặc có thể giải bằng cách tích liều đáp án. Như vậy đã có rất nhiều cách giải khác nhau vì vậy cách học của học sinh phải thích hợp với việc phải trả lời được câu hỏi trắc nghiệm theo cách nhanh nhất có thể.

- Còn gần 2 tháng nữa mới đến kỳ thi vậy em có nên học thuộc Văn ngay từ bây giờ không, hay là nên đợi đến lúc còn 1 tháng nữa hãy học thuộc. Vì em sợ học sớm sẽ bị quên mất và cho em hỏi thêm có cách nào để học Văn mà nhớ được lâu không ạ? Mong thầy cho em lời khuyên.

Thầy Cường: Khoảng thời gian chưa đầy 2 tháng thì rất là ít còn khối lượng kiến thức thì tương đối nhiều. Để ôn thi tốt môn Văn ở Kỳ thi THPT Quốc gia 2017, về cơ bản, các em phải ôn những kiến thức từ đầu năm lớp 12.

Các em không nên học thuộc bởi vì học thuộc lòng thường thì sẽ học trước quên sau. Có một cách thầy vẫn thường dạy các học sinh của mình để các em nhớ nhanh và lâu đó là học theo sơ đồ tư duy.

Còn nếu các em vẫn muốn học thuộc thì các em có thể học phần dẫn chứng. Ví dụ như một số dẫn chứng trọng tâm của phần văn xuôi, một số dẫn chứng quan trọng ở thơ. Còn lại cơ bản các ý của phần văn thì các em không nên học thuộc vì học thuộc lòng chắc chẳn chỉ một thời gian rất ngắn là các em sẽ quên, như vậy sẽ rất mất thời gian mà không hiểu quả trong khi đó đề thi bây giờ hầu như không kiểm tra kiến thức tái hiện mà đòi hỏi các em phải vận dụng kiến thức làm bài.

Do vậy nếu như học thuộc lòng đến lúc đề thi không đúng với những gì đã học thì lúc bấy giờ các em sẽ bị lúng túng, sẽ bị động. Vì vậy, các em phải có cách học theo hệ thống ý, có thể theo hình nhánh cây hay các sơ đồ tư duy, có thể theo cách khái quát ngắn gọn, hài hước của các thầy hoặc là một số người bạn có kinh nghiệm. Từ đấy chúng ta có thể học tốt hơn.

- Em thấy một số bạn ở trường đang rủ nhau học tủ môn Văn ở những tác phẩm mà các bạn đoán hay đọc trên mạng nhiều khả năng sẽ rơi vào đề thi. Vậy em có nên học tủ môn này không ạ?

Thầy Cường: Thực ra tâm lý của học sinh từ trước đến nay khi mà học và ôn thi văn thường có xu hướng học tủ. Tuy nhiên theo tôi các em không nên học tủ mà học có trọng tâm, trọng điểm. Đặc biệt là phần nghị luận văn học câu 5 điểm thì có thể tập trung vào một số tác phẩm quan trọng đối với kỳ thi năm nay.

Còn phần đọc hiểu văn bản thì các em chỉ có cách quan trọng nhất là nắm vững kiến thức cốt lỗi cộng với kỹ năng làm bài để giải quyết phần này. Tương tự như vậy cần nắm vững kỹ năng viết phần nghị luận xã hội 200 chữ như vậy các em mới có thể làm tốt đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn.

- Với khoảng thời gian thi ngắn (90 phút) thì làm sao em có thể hoành thành nhanh 50 câu môn Toán ạ?

Thầy Tuấn: Câu hỏi này liên quan đến kiến thức chúng ta phải ôn tập trong khoảng thời gian chỉ còn gần 2 tháng còn lại. Đến thời điểm này, các học sinh đang bước vào giai đoạn nước rút, tức là bắt đầu học những kiến thức cuối cùng để bước vào kỳ thi.

Nhưng bây giờ có một sai lầm mà các bạn đang vướng phải là các bạn cứ lên mạng hoặc lên các nguồn khác nhau, bằng mọi cách để tìm ra công thức giải nhanh hay là các kỹ thuật casio của máy tính để áp dụng vào thi trắc nghiệm cho môn Toán. Dùng casio là phương pháp bị các giáo viên phê phán rất nhiều nhưng học sinh vẫn không đủ tỉnh táo bởi vì nếu chỉ tập trung học thì chúng ta không thể đạt điểm cao được. Trong quá trình làm bài thi thì thí sinh vẫn cần có máy tính và các công cụ giải nhanh nhưng chỉ giải quyết được 5-10% số câu hỏi trong bài thi thôi.

Chính vì các em cứ lao theo điều đó nên các em không xác định được năng lực bản thân hiện tại là đang ở đâu.

Vì thế, nhiệm vụ quan trọng nhất bây giờ với các bạn học sinh là hệ thống lại toàn bộ kiến thức của 7 chương trong môn Toán của lớp 12, hoàn thành trước ngày 10/6, sau đó các bạn sẽ luyện cho mình giải khoảng 5-7 đề môn Toán.

Về việc hệ thống lại kiến thức, có gì trong sách giáo khoa phải học lại hết. Học tỉ mỉ tất cả các chương, tỉ mỉ là phải 'vét' hết các kiến thức chứ không cần làm quá nhiều bài. 'Vét' để từ đó mình nắm hết bản chất, gốc gác.

Có những bạn hiện làm được nhiều câu rất là khó nhưng khi kiểm tra lại những câu cơ bản thì không làm được. Mà bây giờ đề thi có tới 60% câu dễ, vì thế thay vì việc mình làm 40% câu khó thì mình phải năm được 60% câu dễ trước, sau đó mình mới tiến tới khó.

Thầy Lê Anh Tuấn

- Thầy có thể chia sẻ cách làm bài đạt điểm cao trong môn Văn?

Thầy Cường: Về việc làm bài thi môn Ngữ văn, để đạt được điểm cao thì các em nên tính toán như sau: Cố gắng giành 3/3 điểm của phần đọc hiểu, phần này học sinh chỉ cần để ý một chút là có thể làm được.

Về phần này, các em cần nắm vững kiến thức, kỹ năng cốt lõi. Về mặt kỹ năng, ngoài kỹ năng đọc hiểu văn bản thơ và đọc hiểu một số văn bản văn xuôi, thì các em cũng cần phải năm vững kiến thức về 6 phong cách ngôn ngữ chức năng, 6 phương thức biểu đạt, 6 thao tác lập luận cộng với 6-7 biện pháp tu từ quan trọng. Bên cạnh đó, các em cũng phải học được cách trình bày và làm thế nào để tìm ra các thông điệp mà tác giả gửi gắm trong các đoạn trích đọc hiểu đó.

Ở phần đọc hiểu, các em phải cố gắng hoàn thành trong vòng 15-20 phút, đây là một áp lực thời gian rất lớn, nếu chậm nhất các em cũng phải hoàn thành trong vòng 25 phút.

Thứ 2 là phần nghị luận xã hội 200 chữ (2 điểm), phần này các em phải sử dụng kỹ năng để trình bày suy nghĩ của bản thân về các vấn đề xã hội trên cơ sở tư cách công dân của mình.

Trong phần này các em phải thể hiện được suy nghĩ riêng về vấn đề, đồng thời bộc lộ được cách nhìn nhận đánh giá riêng của mình, miễn là vấn đề đó phù hợp với yêu cầu đề thi, mặt đạo lý cũng như về mặt truyền thống của dân tộc và chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước.

Phần này tôi đánh giá các em phải xuất sắc lắm mới giành được 2 điểm, còn phần lớn các em nếu làm tốt chỉ được tầm 1,5 điểm.

Riêng phần nghị luận văn học 5 điểm, các em khó có thể đạt 5/5 điểm dù học rất là siêu Văn mà cao nhất chỉ đạt được 4,5 điểm. Trong phần đó, các em phải nắm chắc văn bản các chương trình, đặc biệt là chương trình Văn lớp 12. Thứ hai là kỹ năng viết văn, diễn đạt, trình bày; kỹ năng phân tích các văn bản thơ, văn bản văn xuôi, trong đó các em cần nắm chắc nội dung tư tưởng, đặc sắc nghệ thuật hay những vấn đề cơ bản của các tác phẩm.

Đồng thời, vận dụng nhuẫn nhuyễn 4 kiểu bài: Phân tích cảm nhận văn học, chứng minh văn học, so sánh nhỏ 2 chi tiết hoặc 2 đoạn văn/thơ nhỏ, bình luận văn học.

Chương trình tư vấn cách ôn và làm bài thi THPT Quốc gia sẽ được tiếp tục diễn ra với sự góp mặt từ các giáo viên giàu kinh nghiệm trong nghề.

Nếu có thắc mắc, câu hỏi nào cần giải đáp, mời độc giả nhanh tay gửi câu hỏi về cho chương trình TẠI ĐÂY .

Theo Trà Lee/Baodatviet.vn