TS Nguyễn Đức Thành: 'Dù Chính phủ đưa mục tiêu tăng trưởng thấp hơn nhưng không thể đạt được'

TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng VEPR cho biết tăng trưởng đang có khuynh hướng đi lên và tiếp tục duy trì khuynh hướng này.

Theo Tổng cục thống kê, nông nghiệp suy giảm kết hợp với công nghiệp khai khoáng khó khăn được cho là nguyên nhân chính dẫn đến tăng trưởng thấp. Khu vực nông nghiệp vốn chiếm 11-13% GDP, ước tính chỉ tăng 0,05% trong 9 tháng năm 2016, và đóng góp 0,01 điểm phần trăm vào tăng trưởng.

Nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng. Tăng trưởng nhóm này 9 tháng đạt 11,22% cao hơn so với hai năm trước.

Tốc độ tăng chỉ số sản xuất công nghiệp tăng trưởng nhẹ. PMI, chỉ số nhóm mua hàng vẫn tăng duy trì ngưỡng trên 50, vốn giải ngân tăng nhẹ.

TS Nguyễn Đức Thành cho biết: “Chính phủ không hạ mục tiêu tăng trưởng nhưng khẳng định cố gắng đạt mục tiêu 6,3-6,5%. Tuy nhiên chúng tôi khẳng định không thể đạt được”.

TS Thành cho rằng điều này không khả thi vì kinh nghiệm tăng trưởng trong những năm qua cho thấy dù tăng trưởng Quý 4 có tăng cao hơn Quý 3 cũng không thể vượt 1 điểm phần trăm. Lần duy nhất ghi nhận mức chênh lệch này là năm 2009 khi Chính phủ ra gói kích cầu quy mô lớn nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế.

Kinh tế phục hồi nhẹ so với nửa đầu năm nhờ những yếu tố tích cực đến từ khu công nghiệp chế biến chế tạo. Tuy nhiên sự phục hồi này không đủ bù đắp suy giảm của ngành nông nghiệp và công nghiệp khai khoáng.

“Dù Chính phủ đã thể hiện quyết tâm cao và trong kỳ họp tháng đã hạ mức tăng trưởng mục tiêu xuống 6,3-6,5% nhóm nghiên cứu VEPR vẫn giữ nguyên mức dự báo tăng trưởng 6% hoặc thấp hơn trong năm 2016 như đã công bố trong Quý 2.

TS Nguyễn Đức Thành cũng nhấn mạnh Chính phủ cần lưu ý đến việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô thay vì quá chú trọng vào mục tiêu tăng trưởng.

Ông Trương Đình Tuyển cho rằng nên đặt mục tiêu tăng trưởng chỉ 6,2-6,3%. Nợ xấu chúng ta giải quyết không giảm đi mà lại tăng.

Báo cáo của VEPR cho thấy,lạm phát toàn phần 3,34% vượt qua lạm phát cơ bản ở mức 1,84%. Theo nhận định của VEPR, trong Quý 4 sẽ có giá cả thường tăng mạnh, sẽ có xáo trộn thị trường, lạm phát có khả năng chạm mức 5% như mục tiêu Quốc hội đề ra. Giá dầu thô và một số mặt hàng năng lượng khác được dự báo có thể tăng trong những tháng cuối năm sau khi OPEC đạt được thỏa thuận cắt giảm sản lượng đồng thời suy giảm giá năng lượng Quý 3.

Về vốn đầu tư, VEPR cho rằng không có biến động nhiều. Về tiền tệ, tỷ giá tham chiếu có tăng nhẹ.

“Tài chính tín dụng huy động trong dân rất tốt nhưng dư thừa tiền trong ngân hàng, thời gian tới lãi suất cho vay sẽ giảm và lãi suất huy động cũng giảm. Điều này có thể làm cho tăng trưởng quý 4 tốt hơn”, TS Thành cho biết.

Theo VEPR, thị trường vàng ổn định hơn giá thế giới. Gần đây giá vàng có thay đổi cùng giá của đồng bảng Anh. Thị trường BĐS tương đối ổn định, nhưng cũng đang theo dõi diễn biến rủi ro

Khuyến nghị chính sách

“Nhận định chung kinh tế Quý 3 có tăng lên nhưng tăng trưởng không đạt được như mục tiêu của Chính phủ đề ra. Lạm phát đang có nguy cơ tiến tới 5%”, Viện trưởng VEPR Nguyễn Đức Thành khẳng định.

VEPR kiến nghị, thứ nhất, Chính phủ cần tiếp tục thận trọng hơn với chính sách tiền tệ.

Lạm phát tiếp tục tăng trong những tháng cuối năm trong khi giá năng lượng đang phục hồi và giá lương thực là một ẩn số tạo áp lực lên mặt bằng giá trong nước. Trong khi đó cung tiền vẫn được điều chỉnh tăng so với cùng kỳ năm ngoái, những yếu tố này khiến lạm phạt hoàn toàn chạm mức 5% như mục tiêu Quốc hội đề ra.

VEPR kiến nghị các cơ quan hoạch định chính sách cần thận trọng trong việc điều chỉnh chính sách tiền tệ. Đặc biệt cần linh động trong điều chỉnh kế hoạch tăng trưởng tín dụng trong Quý 4 và đầu năm 2016 trong trường hợp có thể gây rủi ro lạm phát.

Thứ hai, VEPR cho biết chi ngân sách đang có xu hướng gia tăng trong những tháng cuối năm và không kịp điều chỉnh xuống tương ứng với mức tăng trưởng kinh tế thực tế trong khi thu ngân sách đặc biệt là ngân sách trung ương gặp nhiều khó khăn vì phản ánh đúng thực tế tăng trưởng chậm hơn so với dự báo đầu năm.

“Chúng tôi cho rằng mục tiêu duy trì bội chi ngân sách dưới 5% GDP trong năm 2016 sẽ một lần nữa bị phá vỡ”, TS Nguyễn Đức Thành nhận định.

VEPR kiến nghị Chính phủ thận trọng hơn trong đề ra mục tiêu tăng trưởng bởi hệ quả đi theo là ngân sách, và nên đề ra mục tiêu khiêm tốn.

Thứ ba, VEPR cho rằng nguồn huy động vốn dồi dào trong khi tăng trưởng duy trì ở mức vừa phải tạo điều kiện cho mặt bằng lãi suất hạ nhiệt.

“Chúng tôi cho rằng đây là thời điểm thích hợp để Ngân hàng thương mại có thể cắt giảm từng bước lãi suất cho vay, khi mà áp lực chạt đua lãi suất không còn diễn ra như những quý trước. Điều này kỳ vọng tạo ra cú huých cho doanh nghiệp những quý tiếp theo”, TS Thanh cho hay.

Thep VEPR, đà tăng trưởng của kinh tế sẽ được củng cố vững chắc hơn với việc hạ lãi suất