Trung Quốc giữ mục tiêu tăng trưởng tham vọng

Căng thẳng kinh tế trong và ngoài nước buộc Trung Quốc phải tung các chính sách kích thích để giảm phụ thuộc vào xuất khẩu và đầu tư. Ảnh: Reuters.

Ngày 5/3, tại phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội thường niên, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường công bố mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 là khoảng 5%, tương đương mức đặt ra năm ngoái.

Mục tiêu này được đánh giá là đầy thách thức trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt với nhiều áp lực cả trong và ngoài nước. Alex Loo - chiến lược gia ngoại hối và vĩ mô tại TD Securities nhận định đây là "nhiệm vụ khó khăn đối với các nhà hoạch định chính sách".

Thủ tướng Lý Cường thừa nhận nền kinh tế nước này đang chịu sức ép do tiêu dùng trì trệ, việc làm và thu nhập tăng trưởng chậm. Bối cảnh bên ngoài cũng được đánh giá là ngày càng phức tạp, đặc biệt khi Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục áp thuế bổ sung lên các đối tác thương mại.

Hiện, Mỹ áp thuế bổ sung 20% cho toàn bộ hàng hóa Trung Quốc, bên cạnh mức thuế 25% đối với khoảng 300 tỷ USD hàng hóa từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump. Đáp trả động thái này, Trung Quốc đã tăng 15% thuế nhập khẩu đối với thịt gà, lúa mì, ngô và bông của Mỹ, theo Reuters.

Không chỉ chịu áp lực từ bên ngoài, kinh tế Trung Quốc còn đối mặt với khủng hoảng bất động sản kéo dài và nhu cầu tiêu dùng nội địa sụt giảm. Giới chức nước này vì thế đứng trước sức ép phải gia tăng kích thích nhằm ngăn chặn giảm phát, đồng thời giảm phụ thuộc vào xuất khẩu và đầu tư.

Đáng chú ý, Trung Quốc đặt mục tiêu thâm hụt ngân sách khoảng 4% GDP trong năm nay, tăng từ mức 3% của năm 2024, trong khi chỉ tiêu lạm phát được giữ ở 2%.

Bên cạnh đó, Trung Quốc dự kiến phát hành 1.300 tỷ nhân dân tệ (179 tỷ USD) trái phiếu chính phủ đặc biệt kỳ hạn siêu dài, tăng so với 1.000 tỷ nhân dân tệ năm 2024. Trong đó, khoảng 300 tỷ nhân dân tệ sẽ dành cho các chương trình trợ cấp người tiêu dùng mua xe điện, đồ gia dụng và hàng hóa thiết yếu.

Tiêu dùng hiện chỉ đóng góp chưa đến 40% GDP của Trung Quốc, thấp hơn khoảng 20 điểm % so với trung bình toàn cầu. Trong khi đó, tỷ lệ đầu tư lại cao hơn trung bình thế giới khoảng 20 điểm.

Thủ tướng Lý Cường cam kết thu hẹp khoảng cách giữa nguồn cung và nhu cầu tiêu dùng, đồng thời cải cách hệ thống tài chính công nhằm cải thiện nguồn thu cho chính quyền địa phương và khuyến khích tăng cường tiêu dùng. Song, chưa tiết lộ thời gian thực hiện cụ thể cho các biện pháp này.

Bắc Kinh cho phép các địa phương phát hành 4.400 tỷ nhân dân tệ trái phiếu đặc biệt trong năm nay, tăng so với mức 3.900 tỷ nhân dân tệ của năm 2024. Ngoài ra, 500 tỷ nhân dân tệ trái phiếu cũng sẽ được phát hành để tái cấp vốn cho các ngân hàng quốc doanh lớn.

Theo Charu Chanana - chiến lược gia đầu tư tại Saxo Bank, Trung Quốc dường như chưa muốn tăng chi tiêu quá mức ngay lập tức trong bối cảnh các mối đe dọa thuế quan từ Mỹ vẫn hiện hữu. "Họ muốn tiết kiệm nguồn lực để ứng phó với những bất ổn có thể xảy ra trong các tháng còn lại của năm", ông nhận định.

Bên cạnh các biện pháp kích cầu, Trung Quốc tiếp tục đặt cược vào các "lực lượng sản xuất mới", thay vì chỉ dựa vào 1,4 tỷ người tiêu dùng trong nước. Cụ thể, chính phủ nước này rót nguồn lực vào sản xuất công nghệ cao nhằm thu hẹp khoảng cách công nghệ với các đối thủ địa chính trị như Mỹ hay các nước phương Tây.

Thủ tướng Lý Cường cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ các ngành công nghệ cao và cải thiện hiệu quả đầu tư, bất chấp những rào cản thương mại ngày càng gia tăng từ phía Mỹ và các quốc gia khác.

Năm 2024, GDP Trung Quốc tăng 5%, đạt đúng mục tiêu đề ra sau khi chính phủ tung hàng loạt biện pháp kích thích trong các tháng cuối năm. Đây là một trong những tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới, nhưng hiệu quả vẫn chưa lan tỏa rộng rãi tới đời sống người dân.

Cẩm Tú