'Trở về thời khắc thiêng liêng': Khi công nghệ là cầu nối lịch sử với thế hệ trẻ

Trở về thời khắc thiêng liêng mang đến trải nghiệm chưa từng có: chỉ với một bước qua cánh cổng công nghệ thực tế ảo, người dân được “xuyên không” quay ngược thời gian đứng ở đúng nơi tròn 80 năm trước Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập trên lễ đài, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

PGS.TS Đặng Hoài Bắc - Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã có những chia sẻ với PV Báo Điện tử VTC News về dự án đặc biệt này.

Triển lãm "Trở về thời khắc thiêng liêng" mở cửa tự do từ ngày 19/8-21/8 tại Trung tâm Phát thanh Quốc gia 58 Quán Sứ và từ ngày 28/8-5/9 tại Trung tâm triển lãm Quốc gia Đông Hội – Đông Anh, Hà Nội.

- Ông đánh giá thế nào về quá trình hợp tác triển khai dự án “Trở về thời khắc thiêng liêng”?

Năm 2025 đánh dấu cột mốc tròn 80 năm ngày ra đời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - một sự kiện thiêng liêng, trọng đại trong lịch sử dân tộc. Trong bối cảnh ấy, dự án Trở về thời khắc thiêng liêng được khởi xướng thực sự là một sáng kiến.

Chúng tôi đánh giá rất cao ý tưởng này, không chỉ bởi giá trị lịch sử, mà còn bởi phương thức tiếp cận mới mẻ, ứng dụng công nghệ hiện đại để lan tỏa tri thức đến cộng đồng.

Là đơn vị đào tạo đầu ngành về công nghệ thông tin - truyền thông, đặc biệt trong lĩnh vực truyền thông đa phương tiện, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông rất vinh dự được đồng hành cùng Đài Tiếng nói Việt Nam triển khai các ý tưởng công nghệ cho dự án.

PGS.TS Đặng Hoài Bắc - Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông.

Đây là dịp để chúng tôi vận dụng những thành tựu tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR)… nhằm tái hiện một cách chân thực, sinh động thời khắc đặc biệt khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình vào ngày 2/9/1945.

Chúng tôi đánh giá cao sự chuẩn bị công phu, nghiêm túc của ê-kíp trong việc nghiên cứu, biên tập nội dung lịch sử, mời các chuyên gia cố vấn để đảm bảo tính chính xác, nội dung ý tưởng.

Về phía Học viện, chúng tôi đã huy động toàn bộ nguồn lực, đội ngũ chuyên gia công nghệ và giảng viên để tham gia xây dựng các trải nghiệm đa phương tiện, mang lại cảm xúc chân thật và sâu sắc nhất cho công chúng.

Dự án không chỉ là cầu nối giữa công nghệ và lịch sử mà còn là một cách tiếp cận mới trong giáo dục lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, đặc biệt với thế hệ trẻ. Chúng tôi tin rằng, thông qua những trải nghiệm công nghệ trong Trở về thời khắc thiêng liêng, công chúng cũng có thể sống lại trong không khí hào hùng của ngày độc lập, như thể chính mình đang hiện diện tại Quảng trường Ba Đình vào ngày 2/9/1945.

- Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã nhiều lần tham gia số hóa các dự án văn hóa, lịch sử nhưng với dự án tái dựng thời khắc 2/9/1945 bằng công nghệ số, đâu là sự khác biệt so với những dự án trước đây?

Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, với thế mạnh là đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực công nghệ đa phương tiện, thời gian qua đã thực hiện số hóa nhiều bảo vật lịch sử, đồng thời hỗ trợ một số cơ quan, tổ chức xây dựng bảo tàng số – góp phần quan trọng vào công cuộc bảo tồn và lan tỏa di sản văn hóa, lịch sử dân tộc bằng phương tiện hiện đại.

Tuy nhiên, với dự án lần này, chúng tôi thực sự coi đó là một nhiệm vụ đặc biệt thiêng liêng và ý nghĩa. Lần đầu tiên, chúng ta tái dựng và phục dựng lại thời khắc lịch sử ngày 2/9/1945 – thời điểm Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập bằng công nghệ số, mô phỏng gần như trọn vẹn không gian và cảm xúc của thời điểm ấy. Đặc biệt, trải nghiệm này được thiết kế hoàn toàn tương tác, cho phép khán, thính giả hòa mình vào không khí lịch sử qua những công nghệ tiên tiến nhất.

Chúng tôi cảm nhận rõ tâm huyết của Đài Tiếng nói Việt Nam trong việc xây dựng nội dung, lựa chọn hình thức thể hiện và đảm bảo chiều sâu lịch sử. Về phía Học viện, chúng tôi đã huy động tối đa năng lực, nguồn lực và kinh nghiệm chuyên môn để hiện thực hóa dự án này một cách chỉn chu, công phu – với mong muốn mang đến cho công chúng một trải nghiệm sống động, chân thực và đầy cảm xúc, như thể đang trực tiếp quay trở lại khoảnh khắc lịch sử thiêng liêng của dân tộc vào ngày 2/9/1945.

Dự án không chỉ là cầu nối giữa công nghệ và lịch sử, mà còn là một cách tiếp cận mới trong giáo dục lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, đặc biệt với thế hệ trẻ.

- Với một sản phẩm chưa mang tính thương mại, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông gặp phải những khó khăn gì trong quá trình thực hiện dự án?

Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông là một đơn vị tự chủ hoàn toàn, đồng thời cũng là một trường đại học trẻ, năng động, có tinh thần đổi mới sáng tạo cao. Trong những năm qua, chúng tôi đã phát triển nhiều sản phẩm công nghệ có khả năng ứng dụng thực tiễn và đã được thương mại hóa thành công trên thị trường.

Đối với dự án Trở về thời khắc thiêng liêng, chúng tôi thấy ý nghĩa tinh thần lớn hơn rất nhiều. Chúng tôi vinh dự khi được đồng hành cùng Đài Tiếng nói Việt Nam trong hành trình tái hiện thời khắc lịch sử thiêng liêng của dân tộc bằng hình thức hiện đại, sống động.

Chúng tôi cũng thấy rằng giá trị mang lại không chỉ cho lần trải nghiệm này, cho thời khắc này mà chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển để cho lan tỏa dấu ấn lịch sử bằng trải nghiệm công nghệ, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ.

- Trong quá trình thực hiện dự án tái hiện thời khắc lịch sử 2/9/1945, những khó khăn và thách thức lớn nhất mà Học viện phải đối mặt là gì, và đơn vị đã chuẩn bị ra sao để vượt qua?

Có thể nói, đây là một nhiệm vụ rất khó, bởi dự án đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối về mặt lịch sử, đồng thời phải truyền tải được sự sống động, chân thực của hình ảnh, không khí ngày trọng đại ấy.

Đặc biệt, việc tái hiện hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời khắc lịch sử ngày 2/9/1945 và không gian Hà Nội lúc bấy giờ là một thử thách lớn, đòi hỏi sự chuẩn xác cao cả về cảm xúc lẫn hình thức thể hiện.

Mỗi chi tiết đều được thực hiện một cách tỉ mỉ, cẩn trọng nhằm tái hiện không khí trang nghiêm, thiêng liêng của ngày lịch sử. Học viện đã huy động những nguồn lực tốt nhất hiện có – từ đội ngũ nhân sự giàu kinh nghiệm đến hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại, cập nhật nhất cho dự án. Mục tiêu chung của chúng tôi là mang đến một sản phẩm tối ưu nhất, xứng đáng với tầm vóc của một dấu mốc lịch sử trọng đại của dân tộc.

Mỗi chi tiết đều được thực hiện một cách tỉ mỉ, cẩn trọng nhằm tái hiện không khí trang nghiêm, thiêng liêng của ngày lịch sử.

- Được biết Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đang triển khai mô hình đào tạo mới. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về ý nghĩa của dự án lần này đối với sinh viên?

Hiện nay, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đang triển khai mô hình đào tạo mới với định hướng “học đi đôi với hành”. Chúng tôi đánh giá rất cao dự án lần này, bởi đây không chỉ là một sản phẩm có ý nghĩa đặc biệt về mặt tinh thần và lịch sử, mà còn mở ra cơ hội để sinh viên, đặc biệt là các em theo học ngành truyền thông đa phương tiện, thiết kế và phát triển trò chơi điện tử,… có thể tiếp cận và tham gia ngay vào dự án.

Chúng tôi kỳ vọng sẽ có thêm nhiều dự án tương tự trong tương lai. Đây không chỉ là cách tạo hứng thú trong học tập, mà còn là phương pháp hiệu quả để rèn luyện tư duy, phát triển kỹ năng nghề nghiệp ngay từ khi còn trên giảng đường – điều mà Học viện luôn hướng tới.

Thông qua những dự án như thế này, sinh viên sẽ không chỉ trưởng thành về mặt chuyên môn, mà còn được bồi đắp tình yêu đất nước, lòng tự hào dân tộc. Những trải nghiệm từ sớm sẽ góp phần hun đúc tinh thần học tập, khơi dậy khát vọng cống hiến, để các em dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để xây dựng, kiến tạo đất nước trong tương lai.

- Xin cảm ơn PGS.TS Đặng Hoài Bắc!

Lê Chi