Tổng công ty Điện lực miền Bắc: 56 năm một chặng đường tự hào
Điện lực miền Bắc giữ vững mạch điện từ những ngày kháng chiến gian khổ đến công cuộc hiện đại hóa ngày nay.
Ngày 6-10-1969, trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, Bộ Điện và Than quyết định thành lập Công ty Điện lực miền Bắc, tiền thân của Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC). Trải qua 56 năm xây dựng và phát triển, EVNNPC đã khẳng định vị thế nòng cốt trong hệ thống điện quốc gia, đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Giữ vững dòng điện trong bom đạn
Những ngày đầu thành lập, cả nước đang trong cuộc chiến tranh cứu nước, công ty Điện lực vừa sản xuất, vừa bám trụ trong mưa bom bão đạn để bảo vệ nguồn sáng cho Thủ đô và các khu công nghiệp. Điện không chỉ là năng lượng sản xuất mà còn là “mạch máu” phục vụ chiến đấu.
Các công trình điện như nhà máy điện, trạm biến áp, đường dây tải điện luôn là mục tiêu đánh phá của Mỹ. Nhiều lần vừa dựng xong cột điện, kéo xong đường dây thì bom lại trút xuống. Song chỉ sau vài giờ, hệ thống được khôi phục để đảm bảo dòng điện thông suốt. Trong hai đợt Mỹ đánh phá miền Bắc, Công ty Điện lực phải hứng chịu 1.634 trận oanh kích.

Nhân viên điện lực miền Bắc hoàn thành mạng lưới điện đến các vùng cao.
Tinh thần kiên cường “vừa sản xuất, vừa sẵn sàng chiến đấu” đã giúp tập thể công nhân khắc phục nhanh các sự cố, khôi phục nhà máy bị tàn phá, củng cố hệ thống lưới điện. 123 cán bộ, công nhân đã anh dũng hy sinh để giữ dòng điện cho Tổ quốc.
Sau ngày đất nước thống nhất năm 1975, Công ty Điện lực vừa khắc phục hậu quả chiến tranh, vừa chi viện cán bộ vào miền Nam tiếp quản cơ sở ngành. Năm 1979, chiến tranh biên giới nổ ra, hệ thống điện ở nhiều tỉnh biên giới tiếp tục là mục tiêu phá hoại. Song với quyết tâm “Địch phá hỏng, ta lập tức khôi phục”, những người thợ điện vẫn duy trì dòng điện, góp phần giữ vững hậu phương miền Bắc.
Đến cuối năm 1980, tổng công suất nguồn đạt 590,4 MW; đường dây các cấp điện áp từ 3 kV đến 110 kV đạt hơn 9.286 km; tổng dung lượng máy biến áp đạt 2.560 MVA, đáp ứng nhu cầu điện ngày càng cao cho sản xuất và dân sinh.
Những thành tựu nổi bật
Trên hành trình 56 năm, EVNNPC đã triển khai hàng loạt dự án trọng điểm, mở rộng và nâng cấp lưới điện. Lưới điện hạ áp đã vươn tới vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, góp phần xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.
EVNNPC là đơn vị đi đầu cả nước trong đưa điện về nông thôn. Đến năm 2025, 100% số xã (4.467/4.467 xã) và 99,23% số hộ dân nông thôn (7.995.041/8.057.061 hộ) thuộc địa bàn quản lý đã có điện lưới quốc gia. Tổng công ty cũng hoàn thành cấp điện ra các huyện đảo Vân Đồn, Cô Tô (Quảng Ninh), Bạch Long Vỹ, Cát Hải (Hải Phòng). Việc này vừa phục vụ dân sinh, vừa có ý nghĩa chiến lược về kinh tế biển và quốc phòng.
Với phạm vi quản lý rộng, EVNNPC cung cấp điện cho 11 triệu khách hàng trên địa bàn 17 tỉnh, chiếm 40% dân số cả nước, trong đó có nhiều khu công nghiệp trọng điểm. Đây là cơ sở quan trọng thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội khu vực phía Bắc.

Nhân viên ngành điện nỗ lực cung cấp điện cho người dân.
EVNNPC nhiều năm liền dẫn đầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam về sản lượng điện thương phẩm. Năm 2024, sản lượng đạt khoảng 99,15 tỉ kWh, tăng bình quân 7,3%/năm so với năm 2020.
Trong giai đoạn 2021-2025, EVNNPC đã áp dụng toàn bộ dịch vụ điện trực tuyến cấp độ 4, 100% dịch vụ kết nối trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Thời gian cấp điện mới cho khách hàng trung áp giảm còn bình quân 3,25 ngày năm 2024. Thanh toán điện không dùng tiền mặt đạt 95,8% trong 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu qua kênh điện tử đạt 99%.
Tổng công ty cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại như SCADA/DMS, trung tâm điều khiển xa, tiến tới lưới điện thông minh. Nhờ vậy, tổn thất điện năng giảm, độ tin cậy cung cấp điện nâng cao, chất lượng dịch vụ cải thiện rõ rệt.
Đặc biệt, từ năm 2020 đến 2023, EVNNPC được Tổ chức Fitch Ratings nhiều lần nâng xếp hạng tín nhiệm, đạt mức BB+, triển vọng ổn định.
Song song nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, EVNNPC chú trọng an sinh xã hội, xây dựng nhà tình nghĩa, hỗ trợ hộ nghèo, tặng học bổng, ủng hộ quỹ vì người nghèo, đền ơn đáp nghĩa. Trong thiên tai, dịch bệnh, cán bộ, công nhân viên không chỉ khôi phục điện nhanh mà còn ủng hộ vật chất, nhu yếu phẩm, giúp người dân ổn định cuộc sống.
Bước vào giai đoạn mới, EVNNPC xác định mục tiêu trở thành doanh nghiệp hiện đại, phát triển bền vững, coi khách hàng là trung tâm, tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
56 năm – một chặng đường đầy tự hào, từ khói lửa chiến tranh đến hội nhập và hiện đại hóa, EVNNPC đã viết nên truyền thống đáng tự hào của “người thợ điện miền Bắc”, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Vượt khó đi lên
56 năm qua, EVNNPC nhiều lần đối diện với thử thách. Khủng hoảng năng lượng toàn cầu, giá nhiên liệu than, dầu, khí biến động mạnh đã tạo áp lực lớn cho sản xuất điện. Thiên tai, bão lũ, hạn hán cũng thường xuyên gây hư hại hạ tầng điện, nhất là tại miền núi phía Bắc.
Sau cơn bão Yagi tháng 9-2024, hàng nghìn cột điện, trạm biến áp bị gió quật ngã, công nhân ngành điện đã khẩn trương có mặt tại hiện trường, bất chấp hiểm nguy để khắc phục, nhanh chóng đưa ánh sáng trở lại bản làng. Những hình ảnh ấy in đậm trong lòng nhân dân, thể hiện tinh thần bền bỉ, sáng tạo và đoàn kết của tập thể EVNNPC.