Tin vũ khí hôm nay (4.9): Trung Quốc phô diễn vũ khí laser 'bá đạo'

Trung Quốc phô diễn vũ khí laser mạnh nhất thế giới?

Tại lễ duyệt binh hôm 3.9, Trung Quốc lần đầu công khai hệ thống vũ khí laser hải quân LY-1, được lắp trên xe tám bánh HZ141.

Theo truyền thông Trung Quốc, đây là một trong những hệ thống laser mạnh nhất thế giới, có khả năng đánh chặn máy bay không người lái và tên lửa hành trình. Dù chưa công bố thông số kỹ thuật, sự kiện này cho thấy Trung Quốc coi trọng phát triển vũ khí năng lượng định hướng như một trụ cột phòng thủ tương lai.

Hệ thống vũ khí laser LY-1 của hải quân Trung Quốc - Ảnh: CCTV

LY-1 được thiết kế nhằm làm mù cảm biến quang học, phá hỏng hệ thống dẫn đường của đối phương, qua đó vô hiệu hóa hiệu quả tác chiến của các phương tiện. Khi triển khai trên tàu chiến, hệ thống có thể được tăng cường công suất nhờ nguồn năng lượng lớn hơn, cho phép đối phó nhiều loại mục tiêu, từ UAV đến tên lửa chống hạm. Ưu thế then chốt của vũ khí laser là chi phí mỗi lần đánh chặn thấp, chỉ dựa vào năng lượng sẵn có trên tàu thay vì tên lửa đắt đỏ.

Vũ khí laser cũng có lợi thế tốc độ đánh chặn tức thời với độ chính xác cao, giảm thiểu thiệt hại phụ và phù hợp chống lại các đòn tấn công bão hòa bằng UAV giá rẻ. Tuy vậy, hệ thống vẫn đối mặt thách thức về nhu cầu điện năng, ảnh hưởng thời tiết và độ tin cậy trong tác chiến dài hạn.

Giới thiệu LY-1 trong một sự kiện chính trị - quân sự lớn không chỉ là phô diễn kỹ thuật mà còn mang thông điệp chiến lược, nhấn mạnh bước tiến của Trung Quốc trong lĩnh vực vũ khí năng lượng định hướng - nơi được dự báo sẽ định hình chiến tranh hải quân trong nhiều thập niên tới.

Hiện nhiều quốc gia cũng đang theo đuổi công nghệ này. Mỹ thử nghiệm laser trên khu trục hạm Arleigh Burke, Israel phát triển Iron Beam, châu Âu triển khai các mẫu thử trên tàu chiến và xe bộ binh, trong khi Nga công bố nhiều chương trình nghiên cứu.

Ukraine phát triển bom dẫn đường nội địa, tăng sức tấn công MiG-29

Không quân Ukraine vừa gây chú ý khi hình ảnh một tiêm kích MiG-29 được phát hiện mang theo bom lượn dẫn đường nội địa. Đây là loại vũ khí được hoán cải từ bom rơi tự do tiêu chuẩn của Liên Xô, gắn thêm bộ cánh lượn và hệ thống điều khiển, tương tự ý tưởng bộ chuyển đổi UMPK do Nga phát triển.

Tiêm kích MiG-29 của Ukraine được phát hiện mang theo một loại vũ khí được cho là tương tự bom lượn dẫn đường của Nga với bộ UMPK, lắp dưới cánh - Ảnh: X

Trước đó, bom lượn này từng xuất hiện cùng cường kích Su-24 trong video thử nghiệm do Cục thiết kế Medoid của Ukraine công bố. Tuy nhiên, việc tích hợp lên MiG-29, loại chiến đấu cơ phổ biến nhất của Ukraine, cho thấy nỗ lực mở rộng khả năng tấn công chiến thuật, thay vì chỉ dựa vào số lượng hạn chế Su-24 vốn đang đảm nhận vai trò mang tên lửa hành trình tầm xa như Storm Shadow/SCALP.

MiG-29 có thể mang tải trọng đủ để triển khai bom 500 kg, phù hợp với biến thể bom lượn do Ukraine tự chế tạo, còn gọi là KAB. So với các bom lượn nhập khẩu như GBU-39 của Mỹ hay AASM HAMMER của Pháp, nguồn cung trong nước giúp duy trì tần suất không kích cao hơn, giảm phụ thuộc vào viện trợ.

Theo Medoid, bom có tầm bay 60km sau khi thả, với kế hoạch nâng lên 80 km, đủ để máy bay tung đòn ngoài tầm phòng không tiền tuyến của Nga.

Một chiếc Su-24 của Ukraine phóng bom lượn trong quá trình thử nghiệm vũ khí - Video: Cục Thiết kế Medoid

Hệ thống mới không chỉ bổ sung chức năng cho MiG-29 mà còn mở ra khả năng trang bị cho Su-27 hoặc các máy bay khác trong tương lai. Trong bối cảnh Kyiv đặt mục tiêu thả ít nhất 100 quả bom mỗi ngày tại chiến sự - vượt xa khả năng viện trợ hiện tại, giải pháp nội địa này được coi là bước đi thiết thực, chi phí rẻ hơn so với vũ khí phương Tây và phù hợp với chiến tranh tiêu hao kéo dài.

Venezuela sử dụng máy bay không người lái của Iran

Venezuela đã trở thành quốc gia đầu tiên ở Mỹ Latinh đưa UAV vũ trang vào biên chế, kết quả của gần 20 năm hợp tác quân sự với Iran. Chương trình bắt đầu từ thời Tổng thống Hugo Chavez, ban đầu chỉ nhằm mục tiêu trinh sát nhưng dần phát triển thành khả năng tấn công.

Các quan chức Mỹ và Israel nhiều lần cảnh báo rằng Venezuela có thể trở thành trung tâm sản xuất máy bay không người lái của Iran, bao gồm cả các hệ thống cảm tử, làm gia tăng nguy cơ phổ biến công nghệ này tới các nhóm tội phạm hoặc tổ chức phi nhà nước ở Mỹ Latinh - Ảnh: CAVIM

Năm 2007, Venezuela ký hợp đồng lắp ráp UAV Mohajer-2 tại căn cứ El Libertador, đặt tên là Arpia, và đến 2012 công khai trình diễn. Sau đó, Arpia được nâng cấp thành ANSU-100, có thể mang bom dẫn đường Qaem, và tiếp tục phát triển thành nguyên mẫu tàng hình ANSU-200 năm 2022, gợi nhớ thiết kế Shahed-171 của Iran.

Chương trình UAV của Venezuela trải qua giai đoạn đình trệ do khủng hoảng kinh tế, đến 2019 chỉ còn một Arpia hoạt động. Sau vụ ám sát hụt Tổng thống Nicolas Maduro bằng UAV thương mại năm 2018, chính phủ Venezuela tái khởi động sản xuất, thành lập EANSA năm 2020 với sự hỗ trợ của Iran.

Từ đó, Venezuela mở rộng kho UAV, gồm ANSU-100, ANSU-200, Mohajer-6, UAV trinh sát Orlan-10 của Nga và loitering munition Zamora V-1 phỏng theo Shahed-136.

Các UAV này được sử dụng trong tuần tra biên giới, giám sát ven biển và chống ma túy. Chúng cũng được ghi nhận phát hiện cuộc đổ bộ Operation Gedeon năm 2020. Đây là một nỗ lực thất bại nhằm lật đổ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro vào tháng 5.2020. Cuộc tấn công được thực hiện bởi một nhóm các cựu quân nhân Venezuela lưu vong.

Quan hệ hợp tác Iran - Venezuela vấp phải chỉ trích quốc tế, đặc biệt sau khi máy bay Boeing 747 của Emtrasur (một công ty con của hãng hàng không quốc gia Venezuela Conviasa) bị giữ tại Argentina năm 2022, làm dấy lên nghi ngờ về vận chuyển công nghệ UAV.

Căng thẳng leo thang tháng 8.2025 khi Mỹ triển khai lực lượng hải quân và thủy quân lục chiến đến Caribe. Venezuela đáp trả bằng việc huy động chiến hạm, triển khai UAV ven biển, điều 15.000 quân đến biên giới Colombia và cấm sử dụng UAV dân sự. Các động thái này phản ánh vai trò ngày càng then chốt của UAV trong cả chiến lược quân sự lẫn chính trị của Venezuela.

Hoàng Vũ