Tín hiệu tích cực trong công tác dân số
Sau hơn 2 năm thực hiện Chỉ thị số 12, ngày 4/8/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh về xây dựng biện pháp thực hiện để duy trì mỗi cặp vợ chồng sinh hai con trong nội dung hương ước, quy ước của khu dân cư; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025, đến nay đã có nhiều chuyển biến tích cực trong công tác dân số. Năm 2023, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm còn 17,9% (giảm 0,9% so với năm 2022) và là năm đầu tiên sau 10 năm toàn tỉnh có dấu hiệu giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên.
Sau hơn 2 năm thực hiện Chỉ thị số 12, ngày 4/8/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh về xây dựng biện pháp thực hiện để duy trì mỗi cặp vợ chồng sinh hai con trong nội dung hương ước, quy ước của khu dân cư; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025, đến nay đã có nhiều chuyển biến tích cực trong công tác dân số. Năm 2023, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm còn 17,9% (giảm 0,9% so với năm 2022) và là năm đầu tiên sau 10 năm toàn tỉnh có dấu hiệu giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên.
Cán bộ Trạm y tế xã Đồng Ruộng (Đà Bắc) khám, kiểm tra sức khỏe cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.
Giai đoạn vừa qua, Hòa Bình là 1 trong 33 tỉnh, thành phố trong cả nước thuộc vùng mức sinh cao và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên liên tục tăng. Đặc biệt trường hợp đảng viên sinh con thứ 3 cũng gia tăng và chỉ có 60,1% đảng viên vi phạm chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) có hình thức xử lý. Trước thực tế này, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 12 về xây dựng biện pháp thực hiện để duy trì mỗi cặp vợ chồng sinh hai con trong nội dung hương ước, quy ước của khu dân cư; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025. Mục tiêu nhằm tăng cường giải pháp, tạo sự chuyển biến rõ nét, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về dân số của các cơ quan, đơn vị, địa phương và cơ sở nhằm giảmtỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tronggiai đoạn tới, phấn đấu đến năm 2025 đạt mức sinh thay thế: trung bình mỗi cặp vợ chồng có hai con theo kế hoạch của tỉnh đề ra.
Ngay sau khi Chỉ thị số 12 ban hành, các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện và một số văn bản để tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch. UBND các huyện xây dựng Kế hoạch kiểm tra, đánh giá và thành lập đoàn kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị số 12 tới các cơ quan, đơn vị, các xã trên địa bàn huyện. Đến nay, các sở, ngành, địa phương, các cơ quan, đơn vị, thôn, xóm đã thực hiện tương đối tốt việc phổ biến, quán triệt, tuyên truyền về nội dung của Chỉ thị. Tuy nhiên, còn có những nơi chưa triển khai cụ thể các hoạt động, nội dung đến người dân, cán bộ, công chức, viên chức (CB,CC,VC), người lao động theo yêu cầu của Chỉ thị, cũng như chưa theo đúng hướng dẫn, quy trình, thủ tục về sửa đổi, bổ sung nội dung trong hương ước, quy ước/nội quy, quy chế theo Nghị định số 61/2023/NĐ-CP, ngày 16/8/2023 của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn của Ban chỉ đạo công tác dân số và phát triển tỉnh Hòa Bình.
Đồng chí Nguyễn Thị Minh Phương, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Năm 2023, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm còn 17,9%, trong đó số đảng viên sinh con thứ 3 là 45 trường hợp. Đây là tín hiệu vui sau 10 năm (từ năm 2012 - 2022) tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên là 5,6% tăng dần đến năm 2022 là 18,1%. Điều này cho thấy sau 2 năm ban hành Chỉ thị 12 đã tạo sự chuyển biến tích cực trong công tác dân số và từng bước đi vào cuộc sống. Tuy nhiên, khó khăn thực tế hiện nay là đa phần các trường hợp sinh con thứ 3 trở lên thường là chủ động, cố tình vi phạm chính sách DS-KHHGĐ, chấp nhận các hình thức xử lý để sinh thêm con; trong khi các cơ quan, đơn vị, địa phương và cơ sở chưa có biện pháp, hình thức cụ thể, rõ ràng, đủ sức răn đe để xử lý các đối tượng vi phạm. Nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương và cơ sở gặp khó khăn, lúng túng trong công tác xây dựng các biện pháp xử lý vi phạm chính sách DS-KHHGĐ do chưa có văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể và do chưa tiếp cận, nghiên cứu sâu các văn bản quy phạm pháp luật mới.
Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 12, UBND tỉnh chỉ đạo, thời gian tới các cấp, ngành chức năng cần tiếp tục chỉ đạo tổ chức thực hiện việc xây dựng biện pháp, hình thức xử lý các cá nhân, tập thể có cá nhân vi phạm chính sách dân số/sinh con thứ 3 trở lên theo đúng nội dung yêu cầu của Chỉ thị số 12; tiếp tục chỉ đạo theo ngành dọc, hướng dẫn cụ thể các quy trình, công việc cần thực hiện để xây dựng các biện pháp, hình thức xử lý vi phạm chính sách dân số/sinh con thứ 3 trở lên, đưa vào nội dung trong hương ước, quy ước của khu dân cư; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị, để Chỉ thị thực sự đi vào cuộc sống và đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó, Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan căn cứ các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành và các văn bản khác xây dựng hướng dẫn cụ thể các bước thực hiện, định hướng biện pháp, hình thức xử lý đối với CB,CC,VC vi phạm chính sách dân số/sinh con thứ 3 trở lên; giúp các địa phương, đơn vị thuận lợi trong việc xây dựng biện pháp, hình thức xử lý đối với CB,CC,VC vi phạm chính sách dân số/sinh con thứ 3 trở lên đưa vào nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị, trình Ban chỉ đạo công tác Dân số và phát triển tỉnh xem xét, ban hành.
