Tín dụng chính sách nguồn 'trợ lực' nhân văn (Bài 3)

Bài 3: “Phao cứu sinh” cho những người lầm lỡ hoàn lương

“Điểm tựa để tôi hòa nhập cộng đồng”

Tìm về xã ven biển Nga Tân, huyện Nga Sơn, nơi bà Nguyễn Thị D. (58 tuổi) đang sinh sống, sau khi được cán bộ tín dụng NHCSXH giới thiệu. Trước mắt tôi là hình ảnh một người phụ nữ gầy gò, khắc khổ, lưng đã còng và phải dựa vào chiếc xe ba bánh để di chuyển. Thật khó có thể tin rằng, đằng sau vẻ ngoài hiền lành ấy, bà từng trải qua những tháng ngày tăm tối khi lầm đường lạc lối, lao vào con đường kiếm sống từ ghi lô, đề...

Cái giá của sự thiếu hiểu biết, mơ mộng làm giàu nhanh chóng bằng con đường sai trái là những tháng ngày dài đằng đẵng sau song sắt. Vào tháng 2/2022, Tòa án Nhân dân huyện Nga Sơn đã tuyên phạt bà 6 tháng tù giam vì hành vi mua bán số lô, đề. Khi nhớ lại những ngày tháng ấy, bà D. không giấu nổi sự hối hận: “Những ngày đầu trong trại, tôi hoàn toàn hoang mang, suy sụp. Nhưng nhờ có sự động viên của chồng, con trai, cùng sự quan tâm từ cán bộ trại giam, tôi dần lấy lại tinh thần, quyết tâm cải tạo để sớm được trở về”.

Hết 6 tháng thi hành án, bà D. được tại ngoại. Trở về với cuộc sống tự do, quyết tâm làm lại từ đầu, sống lương thiện, nỗ lực phát triển kinh tế chính đáng để làm gương cho con cái. Thế nhưng, con đường phía trước không hề dễ dàng. Bà từng đối mặt với vô vàn khó khăn, từ việc tìm kiếm vốn vay cho đến sự e ngại từ người thân, hàng xóm. Với quá khứ vừa ra khỏi trại giam, ngay cả việc vay vốn từ ngân hàng cũng là điều bà không dám nghĩ đến.

Bà Nguyễn Thị D. vượt qua mặc cảm, mạnh dạn vay vốn NHCSXH huyện Nga Sơn để đầu tư phát triển kinh tế

Khi đang bế tắc, chương trình tín dụng chính sách dành cho người chấp hành xong án phạt tù theo Quyết định số 22 được triển khai. Ban đầu, bà D. còn e dè, ngại ngần, nhưng sau khi được cán bộ ngân hàng hướng dẫn tận tình, bà đã mạnh dạn vay 100 triệu đồng. Với số vốn ấy, bà đầu tư nhập nguyên liệu cói để dệt thảm, đồng thời mua máy photocopy, máy ép plastic để mở cửa hàng in ấn nhỏ tại nhà. “Nhà tôi gần chợ, trường học, nên đông khách lắm. Mỗi tháng, tôi kiếm được từ 5 - 7 triệu đồng, đủ trang trải cuộc sống”, bà D. chia sẻ với niềm vui hiện lên trong ánh mắt.

Nói về nguồn vốn vay từ NHCSXH huyện Nga Sơn, bà D. xúc động: “Không có vốn thì chẳng làm được gì. Nhiều người khi thấy tôi có tiền án thì tránh xa, không muốn giao tiếp hay dính líu đến tiền bạc, nên việc vay mượn rất khó khăn. Nhờ chương trình này, tôi cũng như những người từng lầm lỡ có cơ hội làm lại cuộc đời.”

Tái sinh cuộc đời nhờ nguồn vốn tín dụng

Sau gần 7 năm chấp hành án phạt tù, vào tháng 4/2019, anh Nguyễn Văn T. ở xã Nam Giang, huyện Thọ Xuân trở về đoàn tụ với gia đình. Những tưởng niềm vui khi trở về sẽ xoa dịu vết thương lòng, nhưng định kiến xã hội đối với người từng chịu án vẫn đè nặng lên anh. Hơn một năm trời, anh sống trong mặc cảm, xấu hổ, tự ti. Những ánh mắt dò xét từ xung quanh khiến anh như chìm sâu trong tuyệt vọng, tự hỏi liệu có còn cơ hội nào để trở lại với cuộc sống bình thường.

Thế nhưng, tình yêu thương từ gia đình, đặc biệt có sự đồng hành bền bỉ của người vợ, đã giúp anh vượt qua tất cả. Vợ anh không chỉ tha thứ, còn luôn động viên, tiếp thêm sức mạnh để anh làm lại từ đầu. Nhờ sự ủng hộ, chia sẻ từ vợ, anh dần trút bỏ những cảm xúc tiêu cực, mở lòng đón nhận hy vọng, quyết tâm thay đổi tương lai.

Anh Nguyễn Văn T. ở xã Nam Giang, huyện Thọ Xuân bên mô hình nuôi lợn giống

Được cán bộ NHCSXH huyện Thọ Xuân thông tin về việc triển khai nguồn vốn vay theo Quyết định 22 dành về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù, anh T. đã mạnh dạn làm hồ sơ vay 100 triệu đồng vốn vay ưu đãi để đầu tư mở rộng chuồng trại, phát triển đàn lợn. Với kinh nghiệm chăn nuôi lợn sẵn có, anh bàn bạc với vợ về việc mua lợn sữa để nuôi, sau đó bán lợn giống cho những người có nhu cầu. Được vợ ủng hộ hết lòng, hai vợ chồng tìm đến các hộ nuôi lợn nái để mua lợn sữa, mỗi con nặng từ 4-5kg, về chăm sóc. Nhờ áp dụng đúng kỹ thuật, đàn lợn của anh T. phát triển khỏe mạnh, tránh được dịch bệnh. Không dừng lại ở việc nuôi lợn giống, anh còn đầu tư nuôi thêm gần chục con lợn thịt, tạo ra nguồn thu nhập tốt cả trăm triệu đồng/năm.

“Nguồn vốn vay ưu đãi tái sinh cuộc đời tôi, mở ra cơ hội cho tôi làm lại cuộc đời. Khoản vay từ NHCSXH giúp tôi có thêm động lực để nỗ lực, phấn đấu, sống có ý nghĩa hơn. Giờ đây, bản thân không còn lạc lõng, mặc cảm như trước. Tôi tin, dù quá khứ từng lầm lỡ, đau thương nhưng chỉ cần có ý chí, sự ủng hộ của người thân, sự “trợ lực” nhân văn từ nhà nước thì chúng ta có thể làm lại cuộc đời”, anh T. xúc động chia sẻ trong niềm hạnh phúc.

Chia sẻ về nguồn vốn vay theo Quyết định 22 của Chính phủ, ông Lê Bá Chân, Phó trưởng công an huyện Thọ Xuân cho biết, ngay sau khi Quyết định 22 được ban hành, đơn vị đã phối hợp với Phòng giao dịch NHCSXH huyện Thọ Xuân và chính quyền các địa phương tiến hành rà soát, bình xét các đối tượng đủ điều kiện và có nhu cầu vay vốn, giúp họ có vốn phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống, tránh tái phạm tội. Đến nay, NHCSXH Thọ Xuân đã giải ngân cho hơn 40 khách hàng với tổng số tiền hơn 4 tỷ đồng.

Nhờ vốn vay ưu đãi nhiều trường hợp có cơ hội đầu tư phát triển kinh tế, làm lại cuộc đời

Theo ông Chân, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tái phạm tội là người sau án tù không có công việc hoặc không có nguồn thu nhập ổn định. Việc tiếp cận nguồn vốn vay từ NHCSXH giúp họ ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế, từ đó giảm thiểu nguy cơ tái phạm tội. “Nguồn vốn vay theo Quyết định 22 không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn thể hiện sự nhân văn sâu sắc, giúp đỡ những người từng phạm lỗi có cơ hội làm lại cuộc đời, đóng góp vào sự phát triển bền vững và hòa nhập xã hội”, ông Chân nói.

Được biết, ngày 17/6/2024, Công an tỉnh Thanh Hóa và Ngân hàng Chính sách xã hội - Chi nhánh Thanh Hóa tổ chức lễ ký kết Chương trình phối hợp thực hiện Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng cho người chấp hành xong án phạt tù, giai đoạn 2024-2028. Chương trình nhằm giúp người chấp hành xong án và các cơ sở sử dụng lao động từ nhóm này tiếp cận nguồn vốn vay để tạo việc làm, ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng. Đồng thời, chương trình tổ chức các “Phiên chợ việc làm” để tư vấn về thủ tục pháp lý, tài chính, đào tạo nghề và phát triển kỹ năng cho người chấp hành xong án.

Thống kê trong 3 năm trở lại đây, trung bình mỗi năm tỉnh Thanh Hóa có gần 2.000 người chấp hành xong án phạt tù trở về nơi cư trú, sinh sống. Để hỗ trợ, giúp đỡ những người này tái hòa nhập cộng đồng, toàn tỉnh đang duy trì hoạt động của 84 mô hình quản lý, giáo dục, cảm hóa người lầm lỗi ở cộng đồng dân cư; đã có 353 người chấp hành xong án phạt tù được hỗ trợ vay vốn theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ với dư nợ gần 32 tỷ đồng.

Đình Giang