Thu gọn đầu mối hành chính để giảm chi từ ngân sách
Theo Bộ Nội vụ, thời gian tới, sẽ tập trung rà soát, sắp xếp, tinh gọn đầu mối bên trong của cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công gắn với tinh giản biên chế. Trọng tâm là thu gọn đầu mối hành chính, nâng cao mức độ tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công, giảm số hưởng lương từ ngân sách.
Giảm đầu mối đơn vị sự nghiệp công đã vượt chỉ tiêu
Bộ Nội vụ đã có báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội về một số vấn đề liên quan đến chất vấn tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, trong đó có báo cáo về việc sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước và cơ cấu lại các đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo đó, tính đến 30/9/2022, việc kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập được tập trung triển khai thực hiện theo đúng quan điểm chỉ đạo của Đảng và các quy định của Quốc hội và Chính phủ, bước đầu đã đạt được một số kết quả.
Cụ thể, về sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập: các bộ, ngành trung ương giảm được 17 tổng cục và tổ chức tương đương tổng cục; giảm 8 cục thuộc tổng cục và thuộc bộ; giảm 145 vụ/ban thuộc tổng cục và thuộc bộ; giảm được 90% phòng trong vụ. Các địa phương giảm được 7 sở và 2.159 phòng thuộc sở và thuộc UBND cấp huyện.
Các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL) thuộc thẩm quyền quản lý của các bộ, ngành, địa phương đến nay có 47.744 đơn vị (giảm 7.469 đơn vị, đạt 13,5%).
Tính đến thời điểm ngày 31/12/2021, trong tổng số 47.744 ĐVSNCL của toàn quốc có 287 đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư (chiếm 0,6%); có 2.848 đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên (chiếm 5,97%); có 8.922 đơn vị tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (chiếm 18,7%); có 35.687 đơn vị do ngân sách nhà nước bảo đảm chi thường xuyên (chiếm 74,7%).
Về thực hiện tự chủ của các ĐVSNCL, thực hiện các quy định của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã chủ động rà soát, phê duyệt đề án và tổ chức triển khai quyết liệt nhằm bảo đảm mục tiêu đạt ít nhất 10% ĐVSNCL thuộc phạm vị quản lý của mình tự chủ về tài chính theo Nghị quyết số 19-NQ/TW của Trung ương.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, việc thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, nhất là ĐVSNCL thời gian qua đã đạt được những kết quả quan trọng, toàn diện. Việc giảm đầu mối đơn vị sự nghiệp công lập (đạt 13,5%) vượt chỉ tiêu 10% đề ra tại Nghị quyết số 19-NQ/TW của Trung ương, các tổ chức bên trong của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh được sắp xếp, thu gọn một bước.
Khẩn trương phê duyệt đề án tự chủ của đơn vị sự nghiệp công
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy chỉ là bước đầu, chưa bảo đảm tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa cao; thực hiện tự chủ đối với đơn vị sự nghiệp công lập còn thấp, chưa đạt mục tiêu đề ra.
Các bộ quản lý ngành, lĩnh vực chưa hoàn thành nhiệm vụ hoàn thiện thể chế theo quy định của Chính phủ, dẫn đến thiếu cơ sở pháp lý trong việc sắp xếp, tổ chức lại và thực hiện cơ chế tự chủ đối với các ĐVSNCL thuộc phạm vi quản lý của bộ, ngành, địa phương (nhất là trong việc xác định định mức, đơn giá đặt hàng dịch vụ sự nghiệp công của một số bộ, ngành chưa kịp thời).
Ngoài ra, còn có việc chậm chuyển đổi phương thức cấp phát, phân bổ, bố trí ngân sách theo yêu cầu của Nghị quyết số 19-NQ/TW (từ hỗ trợ cho các đơn vị sự nghiệp công lập sang hỗ trợ trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng và thực hiện cơ chế nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ) để giao tự chủ về tài chính trong việc sử dụng nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp của đơn vị sự nghiệp công lập.
Để khắc phục tình trạng này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết sẽ tiếp tục tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tập trung rà soát, sắp xếp, kiện toàn, tinh gọn đầu mối bên trong của các cơ quan hành chính nhà nước và ĐVSNVL gắn với tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Trọng tâm là thu gọn đầu mối hành chính và nâng cao mức độ tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập để giảm số người hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Bộ Nội vụ đề nghị các bộ, ngành khẩn trương ban hành thông tư hướng dẫn về sắp xếp ĐVSNVL (tiêu chí, điều kiện thành lập, mô hình tổ chức quản lý...), thuộc ngành, lĩnh vực theo phân công của Chính phủ. Đồng thời, các bộ, ngành xác định rõ lộ trình tính đúng, tỉnh đủ giá dịch vụ sự nghiệp công thuộc ngành, lĩnh vực theo quy định của pháp luật về giá, bảo đảm phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của từng vùng, miền.
Các bộ, ngành, địa phương cần khẩn trương phê duyệt đề án tự chủ của ĐVSNVL thuộc phạm vi quản lý, xác định rõ lộ trình tự chủ phù hợp với lộ trình tính đủ giá dịch vụ và yêu cầu về tự chủ tài chính theo quy định tại Nghị định số 60/2021/NĐ-CP./.
Gỡ vướng để đẩy nhanh chuyển đơn vị sự nghiệp công thành công ty cổ phần
Bộ Nội vụ đề nghị đẩy mạnh thực hiện chuyển ĐVSNVL thành công ty cổ phần theo danh mục đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, các bộ, ngành, địa phương tập trung yêu cầu các ĐVSNCL chủ động rà soát vướng mắc về tài sản, đất đai, tài chính đề xuất cơ quan đại diện chủ sở hữu phương án xử lý; thay đổi bộ máy, cơ cấu quản lý hành chính, nhân sự, tài chính phù hợp với mô hình quản lý của doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả kinh doanh./.