Thiết bị tiết kiệm điện 'Electricity saving box' thực chất chỉ là chiêu trò lừa đảo

Chiêu trò cũ tái diễn mùa nắng nóng

Từ nhiều năm nay, cứ mỗi dịp mùa hè, khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao do thời tiết nắng nóng, thị trường lại xuất hiện các quảng cáo về một loại thiết bị mang tên "Electricity saving box". Sản phẩm này được giới thiệu là giải pháp hữu hiệu để cắt giảm hóa đơn tiền điện trong gia đình.

Các website bán hàng và fanpage trên mạng xã hội liên tục đăng tải thông tin quảng cáo sản phẩm này. Nhiều nội dung khẳng định chỉ cần cắm thiết bị vào ổ điện là có thể tiết kiệm 40 đến 50% lượng điện tiêu thụ, đồng thời giúp ổn định dòng điện và kéo dài tuổi thọ thiết bị gia dụng...

Khi tìm kiếm cụm từ “thiết bị tiết kiệm điện”, hàng loạt kết quả hiện ra với giá bán từ 200.000 đến 500.000 đồng mỗi chiếc. Trong đó nổi bật là website tienichgiadung.com đang rao bán công khai "Electricity saving box" với giá 250.000 đồng, kèm theo lời khẳng định tiết kiệm đến 50% hóa đơn điện mỗi tháng. Sản phẩm được mô tả là công nghệ nhập khẩu từ Nhật. Tuy nhiên, trang này không công bố giấy tờ kiểm định, không nêu tên nhà sản xuất, cũng không có thông tin xác thực từ cơ quan chuyên môn.

Một số trang facebook còn mạo danh Tập đoàn Điện lực Việt Nam để tạo độ tin cậy, khiến người tiêu dùng dễ bị lừa. Cụ thể trang Facebook có tên “Điện lực Miền Bắc + Thiết Bị Tiết Kiệm Điện”, sử dụng hình ảnh trụ sở EVN và logo điện lực quốc gia để quảng cáo: "Với thiết bị tiết kiệm điện thông minh nhập khẩu từ Nhật Bản – Electricity Saving tiết kiệm đến 50% điện năng tiêu thụ, tăng tuổi thọ cho các thiết bị điện, chỉ cần cắm vào ổ điện thiết bị sẽ tự động điều chỉnh điện năng tiêu thụ, giúp tiết kiệm điện tối đa...".

Một website rao bán công khai Electricity saving box có khả năng tiết kiệm điện. Ảnh chụp màn hình

Thậm chí, một số fanpage còn gắn logo Đài Truyền hình Việt Nam và cắt ghép sử dụng hình ảnh MC truyền hình để giới thiệu sản phẩm. Với nội dung quảng cáo: “Đây là thiết bị tiết kiệm điện của Nhật Bản, ký kết với Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Chỉ 250 nghìn đồng, giúp tiết kiệm một nửa tiền điện mỗi tháng...”. Những lời lẽ này được dàn dựng như bản tin truyền hình, gây nhầm tưởng là thông tin chính thống. Tuy nhiên, không có bất kỳ chương trình nào của VTV đưa nội dung như vậy và cũng không tồn tại một hợp tác nào giữa Tập đoàn Điện lực và nhà sản xuất thiết bị này.

Ngoài ra, để tăng độ tin cậy, nhiều trang mạng còn tự tạo ra các tài khoản người dùng chia sẻ kinh nghiệm sử dụng Electricity saving box với kết quả “tiền điện từ vài triệu còn 500 đến 600 nghìn đồng mỗi tháng”. Tuy nhiên, đây đều là những đánh giá thiếu kiểm chứng, không có giá trị xác thực.

Thí nghiệm bóc trần sự thật, cảnh báo nguy cơ vi phạm pháp luật

Theo kỹ sư Nguyễn Văn Tú (Công ty Cổ phần Kỹ thuật Điện Toàn Cầu), hiện nay trên thị trường không có thiết bị cắm trực tiếp nào được chứng minh là có khả năng tiết kiệm điện. Hầu hết các sản phẩm được quảng cáo đều hoạt động theo nguyên lý đơn giản, khó kiểm chứng. Nhiều thiết bị chỉ là tụ điện hoặc mạch giả lập, không có vi mạch điều khiển, không có cảm biến và không thể đánh giá được hiệu quả tiết kiệm điện một cách khoa học.

“Tôi đã trực tiếp kiểm tra một số thiết bị như vậy. Cấu tạo của chúng rất sơ sài, chỉ gồm vài điện trở, hai bóng đèn LED và một bảng mạch đơn giản. Không hề có bộ xử lý hay bất kỳ thành phần nào có thể điều tiết hoặc tối ưu hóa năng lượng tiêu thụ như quảng cáo”, kỹ sư Tú cho biết.

Những năm qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã nhiều lần phát đi cảnh báo trên các phương tiện truyền thông đại chúng và mạng xã hội về hiện tượng quảng cáo sai sự thật các thiết bị tiết kiệm điện, trong đó có sản phẩm mang tên "Electricity saving box". Tổng công ty Điện lực miền Trung từng phối hợp tiến hành thí nghiệm đối với thiết bị "Electricity saving box" đang được quảng cáo rầm rộ trên thị trường. Kết quả cho thấy, sản phẩm chỉ là một hộp nhựa thông thường, bên trong gồm cầu chì, một số điện trở và hai bóng đèn LED, không có vi mạch xử lý hay linh kiện điều tiết năng lượng.

Khi đưa vào sử dụng, thiết bị có thể làm giảm độ lớn giá trị dòng điện qua tải trong một số thời điểm nhất định, nhưng không làm giảm tổng lượng điện năng tiêu thụ. Công suất tiêu thụ của thiết bị điện trong gia đình vẫn không thay đổi, dẫn đến lượng điện đo đếm trên công tơ không hề giảm sút như quảng cáo...

Theo các chuyên gia, nếu có thiết bị nào khiến công tơ điện đo sai và ghi nhận ít điện năng hơn thực tế tiêu thụ, đó không phải là tiết kiệm điện, mà là hành vi gian lận. Hành vi này có thể bị truy thu tiền điện, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

Có thể thấy, Electricity saving box không hề mang lại khả năng tiết kiệm điện như lời quảng cáo mà thực chất chỉ là trò lừa đảo đánh vào tâm lý ham rẻ và thiếu hiểu biết của người tiêu dùng. Việc sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc, gắn mác công nghệ, hay lôi kéo hình ảnh cơ quan báo chí, truyền hình để tạo dựng niềm tin đều là những thủ thuật tiếp thị nguy hiểm, tiềm ẩn rủi ro về tài chính, an toàn điện và cả pháp lý.

Người dân tuyệt đối không nên tin tưởng, mua hoặc sử dụng các thiết bị được quảng cáo sai sự thật như "Electricity saving box". Đồng thời, các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc kiểm tra, xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân buôn bán, kinh doanh sản phẩm có dấu hiệu lừa đảo này, nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn hệ thống điện quốc gia.

Đăng khoa