Thể thao Việt Nam: Củng cố SEA Games, vươn tầm Asian Games

Khẳng định vị thế tốp đầu khu vực

Trước SEA Games 33, Đoàn thể thao Việt Nam đặt mục tiêu giành từ 85 đến 100 HCV, sau đó điều chỉnh lên mức 91 đến 110 HCV. Dù kết thúc SEA Games 33 với thành tích 87 HCV chính thức, nhưng nếu tính các môn giành HCV không được xếp hạng huy chương như MMA (võ thuật tổng hợp), kéo co… thì thể thao Việt Nam đã hoàn thành chỉ tiêu về số lượng huy chương. Ngoài ra, vị trí thứ 3 chung cuộc cũng là thành tích nằm trong tính toán của các nhà chuyên môn nước nhà. Điều đáng nói, thành quả ấy đạt được khi thể thao Việt Nam cử 842 vận động viên (VĐV) tham dự, chỉ đông thứ 6 trong các đoàn dự tranh, bằng đúng một nửa của Thái Lan.

Đội tuyển U22 Việt Nam giành huy chương vàng SEA Games 33. Ảnh: VIỆT AN

Thực tế kể từ SEA Games 22 năm 2003 được tổ chức trên sân nhà đến nay, thể thao Việt Nam chưa bao giờ văng khỏi tốp 3 chung cuộc khu vực. Thể thao Việt Nam có 2 lần giành ngôi nhất trên sân nhà là SEA Games 22 và SEA Games 31 diễn ra năm 2022, cùng một lần nhất trên sân khách (SEA Games 32 năm 2023 tại Campuchia). Trong đó, có kỳ SEA Games 31 thể thao Việt Nam còn lập kỷ lục giành nhiều HCV nhất trong lịch sử SEA Games với 205 tấm (hiện đã bị Thái Lan vượt qua với 233 HCV ở SEA Games 33).

Những năm qua, thể thao thành tích cao của Việt Nam không ngừng được cải thiện trên đấu trường khu vực, châu lục và thế giới. Thành công lớn nhất ở SEA Games 33 không chỉ nằm ở những tấm huy chương, kỷ lục mà đến từ sự nỗ lực, tinh thần thi đấu không bỏ cuộc của con người Việt Nam. Trong đó có thể kể tới chiến thắng ngược dòng đầy cảm xúc của U22 Việt Nam trước U22 Thái Lan ở chung kết bóng đá nam, xuất sắc đoạt HCV. Môn futsal nữ, đội tuyển nữ Việt Nam lần đầu giành HCV sau 5 kỳ liên tiếp về nhì. Các môn bơi, điền kinh, boxing, karate, taekwondo… nhiều vận động viên Việt Nam đã thể hiện tinh thần thi đấu kiên cường, vượt qua chính mình.

Bất chấp năm 2025, thể thao Việt Nam bắt đầu chuyển dịch cơ cấu lấy Asian Games làm trọng tâm thay vì SEA Games như trước, nhưng thành tích đạt được tại SEA Games 33 là ổn định và trong tính toán. Thể thao Việt Nam vừa bảo đảm được thành tích huy chương, vừa tạo điều kiện cho nhiều tài năng trẻ được thể hiện mình để hướng tới những sân chơi cao hơn. Vẫn còn đó những nuối tiếc của môn bóng đá nữ, bóng chuyền nữ… còn đó những bộ môn không hoàn thành chỉ tiêu như ju-jitsu, bắn cung, judo… nhưng nhìn chung thể thao Việt Nam đã có kỳ SEA Games 33 thành công, khẳng định vị thế tốp đầu khu vực.

Tự tin hướng tới Asian Games

Trong số 87 HCV chính thức mà thể thao Việt Nam giành được tại SEA Games 33 có tới 59 HCV nằm trong chương trình thi đấu của Olympic 2028 (chiếm tỷ lệ gần 70%); còn với các môn nằm trong chương trình thi đấu của Asian Games 2026 là 71 HCV (chiếm tỷ lệ 81,6%). Đó là còn chưa tính 2 tấm HCV mà bộ môn MMA giành được do không được xếp hạng chung cuộc ở SEA Games 33, nhưng vẫn nằm trong chương trình thi đấu của Asian Games 2026.

Cụ thể, các bộ môn giành HCV SEA Games 33 nằm trong chương trình thi đấu của Asian Games 2026, gồm: Điền kinh (12 HCV), bơi (7 HCV), bắn súng (8 HCV), vật (10 HCV), bóng đá (1 HCV), thể dục dụng cụ (3 HCV), đấu kiếm (3 HCV), quyền Anh (1 HCV), canoeing (2 HCV), rowing (4 HCV), taekwondo (4 HCV), judo (1 HCV), cử tạ (1 HCV), bóng ném (1 HCV), triathlon (1 HCV), ju-jitsu (1 HCV), esports (2 HCV), karate (6 HCV), cầu mây (1 HCV), wushu (2 HCV), MMA (2 HCV).

Tất nhiên, để chuyển hóa những tấm HCV SEA Games sang HCV Asian Games là một hành trình rất gian nan. Năm 2022, thể thao Việt Nam giành nhất SEA Games 31 với thành tích vượt trội 205 HCV, nhưng chỉ giành được 3 HCV ở Asian Games 19 diễn ra năm 2022. Còn tại SEA Games 32 năm 2023, thể thao Việt Nam lần đầu xếp nhất ở kỳ đại hội không tổ chức trên sân nhà, nhưng khi sang đấu trường Olympic 2024 thì trắng tay, không giành được tấm huy chương nào. Thế mới thấy, mỗi nấc thang từ SEA Games tới Asian Games và Olympic đều có trình độ khác nhau.

Bất chấp những khó khăn mà đấu trường Asian Games mang lại, thể thao Việt Nam có nhiều cơ sở để hướng tới một kỳ Á vận hội hoàn thành mục tiêu giành từ 4 đến 6 HCV. Trong các bộ môn Việt Nam thi đấu thành công tại SEA Games 33, bắn súng mang đến nhiều hứa hẹn nhất tại sân chơi Asian Games. Trịnh Thu Vinh sau quá trình dài rèn luyện bền bỉ đã xuất sắc giành 4 HCV, phá 3 kỷ lục SEA Games và đứng đầu nội dung súng ngắn 25m nữ châu Á. Đáng nói, thông số mà Trịnh Thu Vinh đạt được tại SEA Games 33 tại nội dung 10m súng ngắn hơi nữ và 25m súng ngắn hơi nữ đều có thể tranh HCV Asian Games hay huy chương Olympic.

Trịnh Thu Vinh (bên phải) có một kỳ SEA Games ấn tượng. Ảnh: VIỆT AN

Môn karate đã có một kỳ SEA Games 33 ấn tượng giành tới 6 HCV, nơi những võ sĩ như Nguyễn Thị Diệu Ly, Hoàng Thị Mỹ Tâm… đang đạt độ chín trong sự nghiệp. Ngoài ra, tổ biểu diễn cũng duy trì phong độ ổn định - nơi các võ sĩ Việt Nam đang là đương kim vô địch Asian Games kata đồng đội nữ. Môn cầu mây dù chỉ giành được 1 HCV, nhưng cũng mang đến nhiều hứa hẹn tại Asian Games khi lần đầu tiên cầu mây nam Việt Nam đánh bại Thái Lan ở nội dung 4 người. Tại Asian Games 2026, cầu mây có tới 6 nội dung thi đấu, nơi các VĐV Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng vào từ 1 đến 2 tấm HCV.

Mục tiêu giành từ 4 đến 6 HCV Asian Games 2026 là có cơ sở, điều quan trọng là thể thao Việt Nam cần có lộ trình chuẩn bị từ sớm từ xa. Theo ông Nguyễn Danh Hoàng Việt, Cục trưởng Cục Thể dục thể thao Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), ngay sau khi SEA Games 33 kết thúc, lãnh đạo Cục Thể dục thể thao Việt Nam cùng Phòng thể thao thành tích cao, đại diện các bộ môn, các đội tuyển đã họp và phân tích thành công, thất bại của từng bộ môn. Ngay từ ngày 1-1-2026, các bộ môn nằm trong chương trình thi đấu của Asian Games 2026 sẽ có chương trình hành động, giáo án huấn luyện cụ thể để giúp các vận động viên phấn đấu đạt thành tích cao tại đấu trường Á vận hội.