Thành phố Hồ Chí Minh tiên phong trong kỷ nguyên mới Bài 1: Tầm vóc mới cùng khát vọng vươn mình
Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định, TP đang bước vào một chương mới trong lịch sử phát triển đô thị, thông qua việc hợp nhất với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Sự kiện này mở ra cơ hội để tối ưu hóa các nguồn lực, cụ thể hóa các động lực tăng trưởng mới và thực hiện sứ mệnh tiên phong cùng cả nước trong kỷ nguyên mới.
Trước hợp nhất, ba địa phương đã đạt được những kết quả khá toàn diện. TP HCM giữ vững vai trò đầu tàu, là trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học công nghệ; Bình Dương khẳng định là trung tâm sản xuất công nghiệp lớn, tập trung phát triển các khu công nghiệp định hướng công nghệ cao; còn Bà Rịa - Vũng Tàu phát triển nhanh trên nền tảng công nghiệp, logistics - cảng biển, du lịch. Tổng vốn đầu tư xã hội của TP HCM mới ước tính chiếm 17,4% tổng vốn đầu tư xã hội cả nước.
Nhiệm kỳ 2025 - 2030, với phương châm hành động “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Sáng tạo”, quyết tâm xây dựng TP HCM thành đô thị đa trung tâm, kinh tế, tài chính, dịch vụ, văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển thông minh, hiện đại, tăng trưởng xanh, bền vững.
TP hiện đang xếp hạng 102/156 thành phố toàn cầu (theo Kearney's 2024 Global Cities) và 133/173 TP đáng sống toàn cầu (theo The Global Liveability Index 2024). Khát vọng không chỉ dừng lại ở năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 là xây dựng TP xứng tầm siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á. TP đặt mục tiêu nằm trong nhóm 100 TP tốt nhất thế giới và trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch, dịch vụ, giáo dục, y tế của châu Á, là điểm đến hấp dẫn toàn cầu.
Giai đoạn 2025 - 2030, TP HCM quyết tâm kiến trúc lại không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối; tập trung khai thác có hiệu quả nguồn lực đất đai và giá trị tăng lên từ đất để đầu tư phát triển hạ tầng. Trong đó, vốn đầu tư công sẽ giữ vai trò chủ đạo, dẫn dắt đầu tư, đồng thời tạo đột phá thu hút mạnh mẽ nguồn vốn khu vực tư nhân và nước ngoài theo phương thức đối tác công - tư (PPP).
Chiến lược phát triển hạ tầng sẽ ưu tiên hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng theo các trục động lực chính, bao gồm bốn hành lang: Hành lang Đông - Tây phục vụ cảng biển, sân bay và giao thương quốc tế (kết nối Thủ Thiêm đến Long Thành và Vũng Tàu); Hành lang Bắc - Nam tập trung phát triển sáng tạo, sản xuất và logistics (kết nối Thủ Đức với Dĩ An, Bến Cát, Bàu Bàng); Hành lang ven sông Sài Gòn phát triển du lịch, sinh thái và đô thị ven sông; Hành lang ven biển tập trung vào logistics, du lịch và cảng biển.
TP xác định đầu tư xây dựng hoàn chỉnh Khu đô thị mới Thủ Thiêm trước năm 2030; khởi công giai đoạn 2 Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, đẩy nhanh tiến độ Khu đô thị biển Cần Giờ; triển khai các dự án mới, dự án nâng cấp đô thị Vũng Tàu; trục đô thị biển Long Hải - Phước Hải - Hồ Tràm - Phú Mỹ… Song song đó, địa phương phát triển chuỗi đô thị thông minh kết nối trung tâm TP HCM - Dĩ An - Thuận An - Thủ Dầu Một - Bến Cát - Phú Mỹ; trục đô thị, dịch vụ Phú Mỹ - Sân bay Quốc tế Long Thành; các khu đô thị mới xung quanh các điểm giao thông kết nối vành đai, cao tốc…
Đặc biệt, TP ưu tiên phát triển mạng lưới giao thông tích hợp và thông minh. Bên cạnh việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các tuyến cao tốc huyết mạch (như Vành đai 2, Vành đai 3, Vành đai 4, cao tốc TP HCM - Mộc Bài, TP HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành), sẽ phát triển hệ thống đường sắt đô thị (10 tuyến) và các tuyến đường sắt chuyên dùng liên vùng. Một trong những giải pháp đột phá về giao thông hàng hóa là hình thành trục giao thông đường sắt vận chuyển hàng hóa kết nối cảng Cái Mép - Thị Vải với vùng công nghiệp Bình Dương, nhằm giảm ùn tắc giao thông và giảm ô nhiễm môi trường.
Về logistics, TP tập trung quy hoạch phát triển các trung tâm logistics thông minh, các cụm cảng trung chuyển quốc tế và sân bay hàng hóa. Mục tiêu là phát triển cụm cảng - logistics thông minh tại Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ theo mô hình siêu cảng số và hệ thống logistics tích hợp vận hành bằng dữ liệu lớn; đề xuất Trung ương cho chủ trương triển khai Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.
Trong phát triển đô thị, TP sẽ ứng dụng công nghệ thông minh (IoT và AI) để quản lý năng lượng, nước, dịch vụ công cộng và giám sát môi trường đô thị. Hệ thống giao thông thông minh (ITS) sẽ được áp dụng để tối ưu hóa giao thông bằng dữ liệu lớn; đồng thời, thúc đẩy mô hình phát triển đô thị gắn kết với giao thông công cộng (TOD) xung quanh các nhà ga Metro, nhằm tạo ra môi trường sống và làm việc đạt chuẩn quốc tế…
(Còn tiếp)
