Thắng kiện nhờ... bao chiếm đất lâu năm (!?)
Xác định bị đơn là người bao chiếm đất của nguyên đơn nhưng TAND TP Phú Quốc vẫn tuyên bị đơn thắng kiện vì... đã sử dụng lâu dài
Vợ chồng ông Phạm Văn Vân (SN 1957) và bà Đỗ Thị Kim Thanh (SN 1958, cùng ngụ ấp Cây Thông Trong, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) vừa có đơn cầu cứu gửi Báo Người Lao Động phản ánh về việc TAND TP Phú Quốc tuyên bị đơn là vợ chồng ông Đỗ Văn Hoàng (SN 1966), bà Nguyễn Thị Đèo (SN 1966, ngụ ấp Rạch Vẹm, xã Gành Dầu, TP Phú Quốc) thắng kiện dù xác định bị đơn bao chiếm đất của nguyên đơn hơn 20 năm.
Lấy đất của người khác đem cho
Theo các văn bản báo cáo, xác minh của nhiều nhiệm kỳ chủ tịch UBND xã Gành Dầu, TP Phú Quốc, phần đất gia đình ông Phạm Văn Vân tranh chấp với gia đình ông Đỗ Văn Hoàng (có diện tích hơn 8.900 m2) ở ấp Rạch Vẹm, xã Gành Dầu trước đây là cây rừng tự nhiên. Năm 1996, ông Vân khai phá, thuê người trồng cây, đào ao nuôi cá, sử dụng đến ngày 15-4-2002 thì xảy ra tranh chấp do ông Nguyễn Văn Sĩ làm hàng rào vào đất ông Vân.
Ngày 16-4-2002, UBND xã Gành Dầu giải quyết bằng quyết định đình chỉ làm hàng rào và bao chiếm đất trái phép đối với ông Sĩ.
Tuy nhiên, đến ngày 30-5-2002, ông Sĩ cho ông Hoàng cất nhà tạm trên phần đất tranh chấp với ông Vân.
Ông Vân trình báo UBND xã, ngày 25-6-2002, UBND xã Gành Dầu ra quyết định buộc ông Hoàng phải di dời nhà trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận quyết định.
Quá thời hạn trên, ông Hoàng không di dời, ngày 15-7-2002, ông Vân gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất. Quá trình giải quyết, UBND xã Gành Dầu đã thu thập hồ sơ nhưng chưa hòa giải được. Đến năm 2013, ông Vân tiếp tục gửi đơn, UBND xã Gành Dầu tổ chức hòa giải nhiều lần nhưng vẫn không thành. Ông Hoàng tiếp tục xây dựng nhà cấp 4 trên phần đất tranh chấp.
Tại biên bản hòa giải lần gần nhất vào ngày 30-11-2016, Hội đồng Tư vấn giải quyết tranh chấp do bà Lê Thị Hằng, Chủ tịch UBND xã Gành Dầu, chủ trì, nhận định: Theo kết quả xác minh, đủ cơ sở xác định ông Hoàng cố tình chiếm đất của ông Vân.
Bởi vì ông Vân sử dụng đất trước ông Sĩ, ông Hoàng được ông Sĩ cho phần đất đang bao chiếm của ông Vân là không được pháp luật công nhận. UBND xã Gành Dầu tổ chức hòa giải nhiều lần nhưng ông Hoàng cố tình lánh mặt, không thực hiện di dời nhà ra khỏi khu vực đất tranh chấp...
Từ nhận định trên, hội đồng tư vấn yêu cầu ông Hoàng trả lại đất cho ông Vân, ông Vân bồi thường thành quả lao động lại cho ông Hoàng. Tuy nhiên, kết quả hòa giải vẫn không thành, các bên đưa vụ việc tranh chấp ra TAND TP Phú Quốc giải quyết.
Hiện trạng phần đất TAND TP Phú Quốc tuyên cho người chiếm đất hơn 20 năm thắng kiện vì có thời gian sử dụng lâu dài
Người chiếm đất thắng kiện, luật sư nói gì?
Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm ngày 27-6, căn cứ các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, HĐXX sơ thẩm nhận định: "Nguồn gốc diện tích đất tranh chấp gần 8.906,3 m2 là do ông Vân khai phá vào năm 1996 nhưng không trực tiếp ở trên đất.
Năm 2002, ông Hoàng vào sử dụng đất, sau ông Vân và trực tiếp sử dụng đất từ đó đến nay, cất nhà và sinh sống liên tục, ổn định. Theo quy định tại điều 101 Luật Đất đai 2013 và điều 20, 21 Nghị định số 43 ngày 15-5-2014 của Chính phủ, ông Hoàng đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất".
Được biết, TAND tỉnh Kiên Giang đang chuẩn bị xét xử phúc thẩm vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất này.
Từ các căn cứ trên, HĐXX tuyên bác đơn yêu cầu của ông Vân, chấp nhận đơn yêu cầu phản tố của ông Hoàng và công nhận quyền sử dụng đất cho ông Hoàng.
Nhận định về bản án này, luật sư Phương Văn Thêm, Văn phòng Luật sư Phương Gia (Đoàn Luật sư TP HCM), cho rằng phán quyết của TAND TP Phú Quốc chưa đúng quy định của pháp luật, vi phạm nghiêm trọng tố tụng, nội dung của bản án nhận định không đúng với quy định của pháp luật.
"Cụ thể là đất đai của gia đình ông Phạm Văn Vân khai hoang, sử dụng từ năm 1996 đã bị gia đình ông Đỗ Văn Hoàng, bà Nguyễn Thị Đèo lấn chiếm đất một cách trái pháp luật.
Bản án cho rằng ông Hoàng, bà Đèo sử dụng đất từ năm 2002 đến nay ổn định, không có tranh chấp nên chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn là không đúng sự thật, bởi theo hồ sơ vụ án thì từ năm 1999 cho đến năm 2019, việc tranh chấp giữa ông Vân với ông Sĩ và sau đó là với ông Hoàng xuyên suốt, các vấn đề liên quan đến tranh chấp giữa nguyên đơn và bị đơn đều được các cấp chính quyền thụ lý giải quyết, kết quả cuối cùng là kiện ra TAND TP Phú Quốc.
Không có căn cứ pháp lý nào để một người đi chiếm đất của người khác lại được tòa án công nhận cho hành vi chiếm đất đai, tài sản của người khác là hợp pháp" - luật sư Thêm nêu quan điểm.
