Thái Nguyên: Chương trình OCOP thúc đẩy nông thôn phát triển toàn diện

Vùng nguyên liệu để sản xuất sản phẩm OCOP của Hợp tác xã chè Hảo Đạt, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên. (Nguồn: Vietnam+)

Thực hiện Đề án “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) giai đoạn 2019-2025, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, khẳng định vai trò quan trọng của chương trình trong phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Đến nay, toàn tỉnh Thái Nguyên đã có 315 sản phẩm được chứng nhận đạt chuẩn OCOP. Trong số đó, có 177 sản phẩm đạt 3 sao (chiếm 68,9%), 94 sản phẩm đạt 4 sao (chiếm 29,8%) và 4 sản phẩm xuất sắc đạt 5 sao OCOP cấp quốc gia (chiếm 1,3%).

Ngoài ra, tỉnh có thêm 2 sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia, nâng tổng số lên 6 sản phẩm đạt chuẩn cao nhất của chương trình OCOP.

Lan tỏa từ những mô hình OCOP tiêu biểu

Thái Nguyên không chỉ nổi tiếng là “thủ phủ chè” của miền Bắc, mà còn là nơi có nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp và hộ sản xuất tích cực tham gia chương trình OCOP.

Toàn tỉnh hiện có 176 chủ thể OCOP, trong đó có 131 hợp tác xã (chiếm 74,4%), 22 doanh nghiệp (12,5%), 7 tổ hợp tác và 16 cơ sở, hộ sản xuất kinh doanh cá thể.

Một trong những điểm sáng tiêu biểu là Hợp tác xã chè an toàn Hoan Xuyến (xã Vô Tranh, huyện Phú Lương). Bà Tống Thị Xuyến - Giám đốc Hợp tác xã chia sẻ: “Tôi thành lập hợp tác xã để bao tiêu sản phẩm chè của người dân trong xóm, kết nối các hộ sản xuất làm chè sạch và đồng hành cùng họ trong quá trình chế biến, bảo quản theo tiêu chuẩn. Đến nay, 50% hộ dân trồng chè trong xóm đã tham gia hợp tác xã, có thu nhập ổn định, góp phần nâng cao đời sống.”

Sản xuất sản phẩm chè đạt chứng nhận OCOP tại Hợp tác xã chè Hảo Đạt, xã Tân Cương, Thành phố Thái Nguyên. (Nguồn: Vietnam+)

Ngoài ra, Hợp tác xã còn mở rộng liên kết với các làng nghề chè khác trong xã như Trung Thành 1, Toàn Thắng, Liên Hồng 8, Tân Bình, Bình Long… Hiện Hợp tác xã đã có nhiều sản phẩm được công nhận đạt OCOP 3 sao và 4 sao, góp phần nâng tầm thương hiệu chè Vô Tranh trên thị trường.

Tại huyện Đồng Hỷ, Hợp tác xã chè an toàn Nguyên Việt (xã Minh Lập) cũng là một đơn vị có đóng góp tích cực. Giám đốc Hợp tác xã, bà Uông Thị Lan cho biết hiện Hợp tác xã có 5 sản phẩm chè được công nhận OCOP, trong đó có 3 sản phẩm đạt 4 sao và 2 sản phẩm đạt 3 sao.

Đồng thời, đây cũng là một trong 6 đơn vị của tỉnh có sản phẩm được chọn là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia. Hướng đi sắp tới của Hợp tác xã là tiếp tục phát triển sản phẩm theo hướng hữu cơ, xây dựng chuỗi giá trị bền vững để hướng đến đạt chuẩn OCOP 5 sao và mở rộng thị trường xuất khẩu.

OCOP - Cánh cửa mở ra cơ hội phát triển toàn diện

Đề án OCOP không chỉ tập trung vào nông sản mà còn mở rộng sang lĩnh vực du lịch. Tính đến nay, tỉnh Thái Nguyên đã công nhận 14 điểm du lịch cấp tỉnh, trong đó có 9 điểm du lịch cộng đồng theo mô hình Làng Văn hóa Du lịch.

Nổi bật nhất là Khu Bảo tồn Làng nhà sàn dân tộc sinh thái Thái Hải (xã Thịnh Đức, thành phố Thái Nguyên) - được công nhận là một trong 32 làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2022 và mới đây cũng được công nhận là sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia vào năm 2025.

Từ chương trình OCOP, các chủ thể sản xuất đã thay đổi tư duy, chuyển từ sản xuất manh mún sang sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với tiêu chuẩn như VietGAP, Organic, GlobalGAP, ISO, HACCP.

Chăn nuôi bò tại Hợp tác xã chăn nuôi bò 3B Thanh Bình, xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên. (Nguồn: Vietnam+)

Nhờ đó, chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.

Một số sản phẩm tiêu biểu đã có mặt trong các hệ thống siêu thị lớn như Hợp tác xã chè Hảo Đạt, Hợp tác xã trà Sơn Dung, Hợp tác xã Tâm Trà Thái, Hợp tác xã chè Trung du Tân Cương, Hợp tác xã miến Việt Cường, Công ty trách nhiệm hữu hạn nấm Phú Gia.

Không chỉ dừng ở việc nâng cao chất lượng, nhiều sản phẩm OCOP còn đạt giá trị kinh tế vượt bậc. Theo thống kê, doanh số bán hàng của các đơn vị có sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên tăng từ 20% đến 50%, cá biệt có những đơn vị tăng từ 70% đến 100% như Hợp tác xã chè Hảo Đạt, Hợp tác xã miến Việt Cường.

Trong giai đoạn đến năm 2030, tỉnh Thái Nguyên đặt mục tiêu có ít nhất 150 sản phẩm OCOP mới đạt từ 3 sao trở lên, củng cố và nâng cấp 55% sản phẩm OCOP đã được công nhận. Đồng thời, phát triển thêm ít nhất 5 sản phẩm đạt OCOP 5 sao quốc gia, hướng tới 35% chủ thể xây dựng được chuỗi giá trị theo hướng kinh tế tuần hoàn, OCOP xanh và bền vững.

Để đạt được mục tiêu trên, tỉnh sẽ tập trung xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ đặc thù, khuyến khích các tổ chức, cá nhân, hợp tác xã, doanh nghiệp, đặc biệt là thanh niên và phụ nữ khởi nghiệp gắn với sản phẩm OCOP.

Ngoài ra, tỉnh cũng đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, số hóa quy trình sản xuất, thúc đẩy truy xuất nguồn gốc, minh bạch thông tin sản phẩm, mở rộng thị trường trong và ngoài nước.

Bà con Tổ hợp tác sản xuất chè hữu cơ thị trấn Sông Cầu, huyện Đồng Hỷ thu hái chè.(Nguồn: Vietnam+)

Một trong những trọng tâm là đẩy mạnh kiểm tra, giám sát sản phẩm OCOP sau khi được công nhận, bảo đảm điều kiện sản xuất, chất lượng và tiêu chuẩn ổn định.

Điều này giúp nâng cao uy tín, thương hiệu cho sản phẩm OCOP Thái Nguyên, tạo niềm tin cho người tiêu dùng, đồng thời là nền tảng để hội nhập sâu rộng hơn với thị trường quốc tế.

Có thể thấy, chương trình OCOP đã và đang góp phần tạo nên chuyển biến tích cực trong sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn ở Thái Nguyên. Từ việc nâng cao chất lượng sản phẩm đến xây dựng thương hiệu, từ phát triển du lịch gắn với văn hóa đến mở rộng thị trường tiêu thụ, OCOP không chỉ là cú hích về kinh tế mà còn là niềm tự hào, động lực phát triển cho mỗi địa phương, mỗi chủ thể tham gia.

Với định hướng rõ ràng và sự vào cuộc quyết liệt từ chính quyền đến người dân, OCOP Thái Nguyên sẽ tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành tựu mới, đưa nông sản và sản phẩm đặc trưng của địa phương vươn xa hơn nữa trong tương lai./.

(Vietnam+)