Nhân dịp đến dự lễ kỷ niệm 700 năm ngày mất nhà sử học Lê Văn Hưu và khánh thành đền thờ tại Di tích lịch sử quốc gia đền thờ Lê Văn Hưu, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa, đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh và lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã đến tham quan triển lãm giới thiệu hình ảnh, tư liệu lịch sử, ấn phẩm, sách, báo và các sản phẩm đúc đồng truyền thống của làng Trà Đông, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa - quê hương của nhà sử học Lê Văn Hưu.
Nhằm khẳng định công lao, tài năng và tôn vinh những đóng góp đặc biệt của Nhà sử học Lê Văn Hưu trong lịch sử dân tộc, nhà sử học đầu tiên của Việt Nam, người đặt nền móng cho Quốc sử Việt Nam (Bộ 'Đại Việt Sử ký'), tỉnh Thanh Hóa tổ chức Lễ kỷ niệm 700 năm ngày mất và khánh thành Đền thờ nhà sử học Lê Văn Hưu.
Nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 700 năm ngày mất nhà sử học Lê Văn Hưu, UBND huyện Thiệu Hóa đã ban hành kế hoạch tổ chức triển lãm giới thiệu hình ảnh tư liệu lịch sử, các ấn phẩm sách, báo và sản phẩm đúc đồng truyền thống của làng Trà Đông, sản phẩm truyền thống đặc trưng và sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện.
Cùng với công tác chuẩn bị của tỉnh, của huyện Thiệu Hóa, xã Thiệu Trung - quê hương của nhà sử học Lê Văn Hưu, cũng là địa điểm diễn ra Lễ kỷ niệm 700 năm ngày mất và khánh thành Đền thờ ông vào ngày 23-3 âm lịch (tức ngày 24-4-2022) đang tích cực chuẩn bị các điều kiện cho lễ kỷ niệm.
Làng Chè - Trà Đông (xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa) xưa nay nổi tiếng với nhiều sản phẩm đồ đồng tinh xảo như trống đồng, đồ thờ, lư hương, con giống... Những ngày cuối năm các cơ sở sản xuất đồ đồng của làng Chè lại càng trở nên rộn ràng, tất bật. Tại các gian hàng trưng bày sản phẩm của các hộ gia đình, người ra vào mua bán nhộn nhịp hơn hẳn so với ngày thường.
Thanh Hóa hiện có 36 nghề với 118 làng nghề công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; 75 làng nghề, làng có nghề truyền thống đã được Chủ tịch UBND tỉnh quyết định công nhận làng nghề. Trong đó có 2 nhóm làng nghề hoạt động hiệu quả gồm: Nhóm làng nghề chế biến nông, lâm, thủy sản và thực phẩm; nhóm làng nghề sản xuất tiểu thủ công nghiệp. Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, các làng nghề còn là nơi lưu giữ giá trị văn hóa địa phương.
Xứ Thanh, nếu được nhìn từ điểm nhìn văn hóa - lịch sử, dường như là nơi 'thời gian ngưng đọng' trong những tập tục, lễ nghi, sinh hoạt văn hóa vừa mộc mạc, dân dã, vừa tinh tế, giàu giá trị và đậm đà bản sắc dân tộc. Đặc biệt, các di sản được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia càng minh chứng sống động cho điều đó. Bởi các di sản ấy đã vượt qua sự kiểm chứng khắt khe của thời gian, đã song hành cùng thăng trầm lịch sử một vùng đất, để góp phần định hình nên diện mạo và bề dày truyền thống văn hóa của xứ sở này.
Cố giáo sư, viện sĩ Phạm Huy Thông viết: 'Trống Đông Sơn là do người thời văn hóa Đông Sơn tạo ra trên đất Việt cổ, khi ấy thời dựng nước đầu tiên. Nó là một sản phẩm tiêu biểu của người Việt cổ - tiền thân của người Việt Nam ngày nay'.
Làng nghề truyền thống có thể ví như một 'bảo tàng' lưu giữ các giá trị văn hóa vật thể - sản phẩm thủ công và phi vật thể - tri thức, kinh nghiệm, phong tục tập quán, tín ngưỡng, lễ hội...
Thanh Hóa được biết đến với những làng nghề truyền thống nổi danh hàng trăm năm tuổi. Mỗi làng nghề không chỉ là niềm tự hào mà còn là câu chuyện về tinh thần lao động, sáng tạo của con người xứ Thanh.
Nghề đúc đồng làng Chè - Trà Đông, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa xưa nay vốn nổi tiếng với nhiều sản phẩm tinh xảo như trống đồng, chiêng đồng, đồ thờ, lư hương, con giống… được làm bởi những nghệ nhân tài hoa, yêu nghề và cần cù lao động.
Với người Việt, mùa xuân cũng đồng nghĩa với mùa lễ hội. Vì thế, hằng năm, cứ mỗi độ tết đến, xuân về, các lễ hội lại diễn ra khắp nơi, từ đô thị đến nông thôn, từ đồng bằng đến vùng núi cao. Và, từ lâu lễ hội đầu xuân đã được xem là nét văn hóa truyền thống đáng quý của dân tộc Việt Nam, trở thành nhu cầu không thể thiếu trong đời sống văn hóa cộng đồng.
Hơn nửa thế kỷ theo đuổi cái nghề đòi hỏi nhiều công phu và đôi bàn tay tài hoa, với Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Bá Châu, việc 'sống lại' nghề đúc đồng là sự tri ân đối với tổ nghề. Nghệ nhân không chỉ là người thổi hồn, giữ nghề cổ truyền cho quê hương mà còn là người đã xác lập thành công 5 kỷ lục Guinness Việt Nam về đúc đồng truyền thống.
Chúng tôi về thăm làng Đông Sơn, nơi lưu dấu cả một nền văn hóa của người Việt.