Tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, ở một vị trí rất trang trọng có một bức tượng bán thân mang dáng dấp một ông già châu Phi có bộ râu rất Việt Nam, tạc bằng một thứ gỗ quý cứng như thép. Đó chính là tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, một kỷ vật thấm đẫm tình cảm và sự kính phục Bác Hồ của người dân châu Phi.
Trên con đường cứu nước, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc không chỉ tìm thấy chủ nghĩa Mác Lê-nin và con đường giải phóng thuộc địa, mà còn tìm thấy một vũ khí sắc bén, một lực lượng đặc biệt để bảo đảm cho cách mạng thành công, đó là báo chí.
Hai ấn phẩm: Bác Hồ với Báo chí Cách mạng Việt Nam (NXB Trẻ) và Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh - Nhà báo (NXB Tổng hợp TPHCM) được ra mắt đúng dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (1925-2025). Ngoài tri ân Chủ tịch Hồ Chí Minh - người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện nền báo chí cách mạng nước nhà, cả hai còn là nguồn tư liệu quý giá cho những người làm báo hôm nay.
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vẽ nhiều tranh minh họa đăng trên các tờ báo như Le Paria, Thanh Niên, Việt Nam Độc Lập...
Tại Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày báo chí Cách mạng Việt Nam, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bùi Thị Quỳnh Vân đã có bài diễn văn ôn lại truyền thống hào hùng và định hướng, kỳ vọng để báo chí Quảng Ngãi phát triển bền vững. Báo điện tử Quảng Ngãi trân trọng giới thiệu toàn văn bài diễn văn.
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người đặt nền móng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam, cũng đồng thời là một nhà báo xuất sắc, với những trang viết vừa sục sôi tính chiến đấu, vừa thấm đẫm tinh thần nhân văn. Mỗi bài báo, mỗi trang viết của Người luôn luôn bám sát tôn chỉ: Báo chí phải là tiếng nói của chính nghĩa và mỗi bài báo là một 'tờ hịch cách mạng'.
Tiếng Việt là tài sản vô giá của dân tộc. Báo chí là người gìn giữ, văn chương là người làm giàu. Trong cơn bão sính ngoại, chỉ khi hai cánh tay này nắm lấy nhau, hồn Việt mới không trôi đi giữa thời đại số
Tròn một thế kỷ ra đời và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam luôn sát cánh, đồng hành cùng dân tộc qua từng bước ngoặt lịch sử. Để rồi, trong kỷ nguyên đất nước vươn mình, với truyền thống vẻ vang, báo chí sẽ tiếp tục khẳng định vị thế 'người thư ký trung thành của thời đại', để truyền tải thông điệp mạnh mẽ về một Việt Nam tự cường, thịnh vượng!
Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết văn, làm thơ, viết báo để phục vụ mục đích cao cả và duy nhất đó là đem lại độc lập, tự do và hạnh phúc cho nhân dân.
Cách đây hơn 100 năm, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và cùng với các đồng chí đã sáng lập, xuất bản một tờ báo mang tên 'Le Paria' ngay thủ đô Paris.
'Trong thời đại ngày nay, không có tờ báo chính trị thì không thể có phong trào gọi là chính trị' - tâm đắc với quan điểm ấy trong hành trình tìm kiếm con đường cứu nước, trên đất Pháp, Nguyễn Ái Quốc đã nỗ lực cho sự ra đời của Le Paria và Thanh Niên, đặt nền móng, khai mở nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Lời quyết tâm của cụ Nguyễn Đình Chiểu 'Chở bao nhiêu đạo, thuyền không khẳm/ Đâm mấy thằng gian, bút chẳng tà' ra đời trước khi nền báo chí cách mạng Việt Nam xuất hiện, nhưng trở thành 'kim chỉ nam' cho người làm báo cách mạng hàng trăm năm nay.
Trôi qua hơn thế kỷ, báo Le Paria-Người cùng khổ tồn tại 4 năm, ra 38 số, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc là 'linh hồn' của tờ báo, tác động mạnh mẽ với công luận Pháp và thức tỉnh phong trào yêu nước ở các nước thuộc địa. Tờ báo là 'vật chứng' sinh động cho tinh thần 'vô sản các nước và dân tộc bị áp bức đoàn kết lại'.
Tháng Sáu lại về, mang theo sắc nắng rực rỡ và niềm tự hào dâng trào trong mỗi người làm báo cả nước, khi nền báo chí cách mạng Việt Nam bước sang cột mốc lịch sử tròn 100 năm hình thành và phát triển. Một thế kỷ đã trôi qua kể từ ngày tờ báo Thanh Niên - cơ quan ngôn luận đầu tiên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập ngày 21/6/1925 chính thức ra đời, mở ra một kỷ nguyên mới cho báo chí nước nhà: báo chí cách mạng - báo chí của dân, vì dân, do dân và phục vụ sự nghiệp cách mạng.
100 năm trước, ngày 21/6/1925, Báo Thanh niên do Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập xuất bản số đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Từ dấu mốc lịch sử đó, đội ngũ báo chí cách mạng Việt Nam đã có một thế kỷ chiến đấu vẻ vang, luôn đồng hành cùng đất nước và dân tộc, xứng đáng là lực lượng nòng cốt, tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, có những cống hiến xuất sắc trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.
Từ khi ra đời, báo chí cách mạng Việt Nam đã không chỉ đóng vai trò là công cụ tuyên truyền trong nước mà còn là cầu nối quan trọng giúp thế giới hiểu rõ hơn về cuộc đấu tranh chính nghĩa của dân tộc Việt Nam. Báo chí cách mạng Việt Nam không chỉ là tiếng kèn xung trận, cổ vũ tinh thần đấu tranh trong nước mà còn là 'một binh chủng' đối ngoại hiệu quả, truyền tải mạnh mẽ tiếng nói chính nghĩa của dân tộc Việt Nam ra thế giới.
Trên hành trình ba mươi năm bôn ba khắp thế giới để tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ thiên tài của đất nước Việt Nam, đã học làm báo và sử dụng báo chí làm vũ khí sắc bén để đấu tranh cho hòa bình, độc lập, tự do của dân tộc. Nước Pháp là nơi ghi đậm dấu ấn của Người: nơi dừng chân đầu tiên, tìm ra con đường cứu nước và cũng là nơi Người sử dụng báo chí để lên tiếng cho lẽ phải và công lý vì sự nghiệp cách mạng.
Năm 1919, sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, các nước đế quốc họp hội nghị Véc-xây tại Pa-ri để phân chia thuộc địa và quyền lợi, Nguyễn Ái Quốc thay mặt Hội những người Việt Nam yêu nước tại Pháp gửi đến hội nghị bản yêu sách 8 điểm của nhân dân An Nam, đòi chính phủ Pháp phải thừa nhận các quyền tự do, dân chủ, bình đẳng của dân tộc Việt Nam.
Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam sản xuất và phát sóng phim tài liệu 'VTV đặc biệt - Nhà báo Nguyễn Ái Quốc: Giải mã hồ sơ mật thám Pháp'. Bộ phim dự kiến sẽ được phát sóng vào ngày 18.6.
Nhân kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam sản xuất và phát sóng bộ phim tài liệu 'VTV đặc biệt - Nhà báo Nguyễn Ái Quốc: Giải mã hồ sơ mật thám Pháp'.
Trong suốt cuộc đời của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh có rất nhiều tên gọi, bí danh hay bút danh khác nhau. Mỗi tên gọi, bí danh hay bút danh của Bác đều có một ý nghĩa riêng, phục vụ cho lợi ích cách mạng, phản ánh nhân cách, tư tưởng lớn lao của Người về cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, vì độc lập, tự do, hạnh phúc cho Nhân dân.
Bác Hồ chưa bao giờ tự nhận mình là nhà báo chuyên nghiệp, nhưng với hơn 2.000 bài báo Người đã viết và những tờ báo do người sáng lập đã khẳng định Người chính là người đặt nền móng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam. Sự nghiệp làm báo của Bác Hồ có 2 điều nổi bật. Một là, từ chỗ chưa giỏi tiếng Pháp đã tự học để đạt trình độ làm chủ nhiệm, chủ bút của tờ báo tiếng Pháp. Hai là, làm báo tiếng nước ngoài trước rồi mới làm báo tiếng Việt.
Có thể ví Bảo tàng Báo chí Việt Nam là 'ngôi nhà di sản' của những người làm báo Việt Nam. Ở đó, không chỉ là nơi lưu giữ hàng chục nghìn hiện vật quý giá, mà còn là không gian sống động để mỗi khách tham quan khám phá và hiểu rõ hơn về sự hy sinh và đóng góp của những người làm báo trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Sau gần một thế kỷ, báo chí cách mạng Việt Nam đã chứng minh những đóng góp quan trọng, to lớn, sứ mệnh cao cả của mình trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngay từ khi mới ra đời, những trang báo chí cách mạng đã chứa đựng trong đó con đường, lý tưởng và tinh thần cách mạng sâu sắc.
Làm sao để bồi dưỡng cho thanh niên để họ trở thành những con người tốt, ưu tú, trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc? Vấn đề này đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu lúc sinh thời luôn trăn trở. Nhà xuất bản Trẻ đã tập hợp, tuyển chọn các bài viết của Người về giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh niên. Niềm tin của Người về thế hệ trẻ - rường cột của nước nhà cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
100 năm trước, ngày 21-6-1925, Báo Thanh niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập xuất bản số đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Trong hành trình tìm đường cứu dân, cứu nước, Nguyễn Ái Quốc bắt đầu sự nghiệp báo chí của mình từ cuối năm 1917 khi Người từ Anh trở lại Pháp. Động cơ làm báo của Người lúc này là: Phát biểu chính kiến của mình trên các phương tiện thông tin đại chúng ngay tại nước Pháp để đấu tranh cho độc lập, tự do của dân tộc mình.
Nhà báo Phạm Công Luận còn được độc giả gọi với cái tên Nhà Sài Gòn học bởi ông đã có hơn 20 đầu sách nghiên cứu biên khảo về Sài Gòn xưa. Điều thú vị là trong hơn 20 đầu sách đó, có 2 cuốn viết về chủ đề báo chí là Sài Gòn phong vị báo Xuân xưa và Biếm họa trên báo chí Sài Gòn trước 1975.
Khai trương đón khách tham quan từ ngày 19/6/2020, Bảo tàng Báo chí Việt Nam có tới hàng chục nghìn hiện vật, tài liệu. Trong đó, có trên 700 hiện vật, tài liệu được lựa chọn trưng bày. Nhiều kỷ vật gắn với cuộc đời làm báo, hoạt động cách mạng của những nhà báo nổi tiếng.
Sau gần một thế kỷ, báo chí cách mạng Việt Nam đã chứng minh những đóng góp quan trọng, to lớn, sứ mệnh cao cả của mình trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngay từ khi mới ra đời, những trang báo chí cách mạng đã chứa đựng trong đó con đường, lý tưởng và tinh thần cách mạng sâu sắc.
Trong những năm bôn ba tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc đã trải qua rất nhiều công việc, trong đó có hoạt động trong lĩnh vực báo chí. Bác không chỉ đơn thuần là người viết báo mà còn là người tổ chức, sáng lập nhiều tờ báo và trực tiếp định hướng cho tờ báo ấy.
Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là tấm gương sáng ngời về tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm mà Người còn là tấm gương sáng ngời về tinh thần dám nói, dám đấu tranh cho công bằng, bình đẳng, lẽ phải của không chỉ Nhân dân Việt Nam mà cả Nhân dân lao động bị áp bức trên thế giới.
Là Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng lúc 26 tuổi, hy sinh ở tuổi 27, đồng chí Trần Phú để lại cho thế hệ hôm nay và mai sau nhiều bài học sáng giá.
Năm 1921, tại thủ đô Paris, Pháp, Nguyễn Ái Quốc cùng một số nhà cách mạng châu Phi, và Mỹ La Tinh, nhóm họp thành lập 'Hội Liên hiệp Thuộc địa', đứng lên đấu tranh tự giải phóng cho mình.