Cốt lõi của Sati: Góc nhìn chánh niệm hiện đại phương Tây chưa chạm tới

Pavel Chvykov, nhà vật lý học người Nga, đã khám phá mối quan hệ giữa thực hành chánh niệm (mindfulness) hiện đại và pháp môn cổ xưa sati trong Phật giáo, đồng thời kết nối chúng với khoa học phức hợp (complexity science).

Trung đạo là cái thấy trung thực về duyên khởi

Phật tính, vì vậy, không phải một hạt giống bất động nằm sẵn trong mỗi người, mà là tầng tri kiến thanh tịnh chỉ có thể đạt tới sự hiển lộ khi tâm đi trọn ba chuyển, đó là khoảnh khắc con người không còn là kẻ học pháp, mà tâm chính là pháp.

Nếu AI có tâm thức, Phật giáo sẽ nói gì?

Dù là người hay máy, điều cốt yếu vẫn là khả năng chuyển hóa khổ đau thành trí tuệ và từ bi, để sự sáng tạo không chỉ mở rộng tri thức, mà còn thắp sáng tâm linh

Tình yêu qua lăng kính nhà tâm lý học Carl Jung và Phật giáo

Carl Jung hay đạo Phật đều hướng đến một mục đích chung: khai sáng tâm thức con người. Carl Jung giúp ta hiểu cơ chế của yêu - ghét - phóng chiếu; Phật giáo giúp ta vượt ra khỏi cơ chế ấy, trở về tự do nội tâm.

Chết là để chết chơi

Ngay nơi đó, lời giảng năm xưa của Hòa thượng bỗng vọng về: 'Đến với đời là để đến chơi, già là để già chơi, bệnh là để bệnh chơi, rồi một ngày chết là để chết chơi!'.

Vedanā trong Duyên khởi

Duyên khởi (pratītyasamutpāda), là nền tảng trong giáo pháp của Đức Phật. Nhấn mạnh tầm quan trọng của nó, Đức Phật đã nói: Người nào thấy được Duyên khởi là thấy Pháp. Người nào thấy Pháp là thấy Duyên khởi.1

Pháp môn hành khi 'độc cư'

Pháp môn Bốn niệm xứ khi thực hiện độc cư là con đường giúp hành giả thấu triệt sự sinh diệt của pháp, không bị chi phối bởi tưởng, ghi nhận sự hiện hữu thật sự của những gì diễn ra nơi thân, tâm, đạt đến xả, chính niệm, và tỉnh giác.

Ứng dụng triết lý đạo Phật - phát triển AI nhân văn nhân bản

Phát triển AI trong ánh sáng từ bi và trí tuệ của Phật học không chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ, mà còn khẳng định rằng: AI là một phương tiện giúp giảm khổ đau và tăng trưởng hạnh phúc chung.

Sau 2 tháng sáp nhập tỉnh thành, lãnh đạo các Ban Trị sự Giáo hội địa phương nói gì?

Mời bạn đọc cùng theo dõi ý kiến, tâm tư nguyện vọng và kiến nghị của một số vị giáo phẩm đứng đầu Giáo hội các tỉnh thành có sự sáp nhập, do phóng viên Báo Giác Ngộ ghi nhận, đăng trên chuyên mục Điểm nhìn, số báo 1321, ra ngày 26-9-2025 tuần này.

Cuộc đàm thoại tuyệt vời giữa Phật giáo và AI

Suy nghĩ theo hướng hành động về AI đòi hỏi chúng ta phải có trí tuệ và trách nhiệm sâu sắc hơn. Nhờ đó, chúng ta có thể thay đổi không chỉ cách chúng ta phát triển và sử dụng AI mà còn cả cách chúng ta hiểu thế giới và bản thân mình.

Nhận thức luận về 'tam tự tính' của duy thức

Khi đã tự giải thoát, thường trụ trong chân lý không sinh không diệt mà nhìn ra để giúp đỡ cuộc đời thì cũng thấy có sinh có diệt, có đến có đi, nhưng cái sinh diệt đến đi này là sinh diệt đến đi trong tính Không, trong như huyễn.

Ca khúc cách mạng và triết lý Phật giáo

Ở một giác độ nào đó, các ca khúc cách mạng không chỉ cổ vũ tinh thần chiến đấu, mà còn trở thành những 'thiền ca viết theo nhịp hành quân' nuôi dưỡng tâm hồn, đưa con người vượt qua khổ đau để hướng tới ngày mai.

'Kiều Phong đẹp trai nhất Thiên Long bát bộ', U60 phong độ, hạnh phúc viên mãn

Hồ Quân là một trong số tài tử U60 hiếm hoi của làng phim ảnh Hoa ngữ đến nay vẫn được hàng loạt nhà làm phim, sản xuất chào đón và được khán giả yêu mến.

Tìm sự tĩnh lặng giữa bão giông

Nếu phải tóm gọn trải nghiệm này trong một câu, tôi sẽ chọn: 'Tìm sự tĩnh lặng giữa giông bão'. Khóa học đã cho tôi kỹ năng đứng vững trước bất định, buông bỏ nhu cầu kiểm soát, và đối diện cuộc đời bằng sự sáng tỏ và tỉnh thức.

Đức Đạt Lai Lạt Ma giảng giải Bát Nhã Tâm kinh (Phần cuối)

Muốn sám hối tội chướng, muốn lợi ích tự thân, muốn thành tựu lợi tha, muốn giải trừ phiền não, muốn đắc quả vị giải thoát, muốn tích lũy công đức, không gì quý hơn là phát Tâm Bồ đề.

Đức Đạt Lai Lạt Ma giảng giải Bát Nhã Tâm kinh (Phần 1)

Khi chúng ta cúi đầu xin quy y Phật thì cái này cũng không giúp chúng ta tiêu trừ đi cái phiền não, phải suy nghĩ rất nhiều về cái khổ đế, tập đế, biết khổ, nhận biết khổ và nguyên nhân khổ mới có cơ sở diệt trừ được.

Tuệ giác Phật giáo góp nền tảng phát triển bền vững

Tuệ giác phật giáo nhấn mạnh vai trò của giác ngộ trong công việc giải thoát con người khỏi vòng luân hồi sinh tử (samsāra).

Con đường dẫn đến hòa bình và hòa hợp

Đức Phật là một người có tầm nhìn; triết lý đạo Phật có những đóng góp cho quá trình kiến tạo hòa bình, đồng thời có tiềm năng thúc đẩy hòa bình và hòa hợp như một lối sống thông qua việc tự vấn và tự phản tỉnh.

Dũng khí 'thừa nhận thất bại' của 'Lam Khuê Design'

Trong Phật giáo, mỗi lần quán chiếu chính mình là một lần hành trì. Và hành trì không chỉ có trong thiền đường hay tu viện, mà cả trong văn phòng, trong những quyết định kinh doanh, trong những hành vi, lời nói.

Học hạnh tri ân báo ân từ Đức Thế Tôn

NSGN - Sau khi Đức Thế Tôn thành đạo dưới cây Bồ-đề, Ngài nhìn chăm chú không nháy mắt để tri ân cây Bồ-đề đã từng che nắng mưa cho Ngài trong thời gian chiến đấu ác ma (māra), thành Bậc Chánh giác.

Đức Pháp chủ GHPGVN quang lâm khai pháp Khóa tu Một ngày an lạc ở Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM

Sáng nay, 13-7, Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM (Cơ sở II - xã Bình Lợi) đã khai giảng Khóa tu Một ngày an lạc dành cho Phật tử các đạo tràng sau thời gian dài bị gián đoạn.

Cha mẹ dạy dỗ, uốn nắn ra sao khi con có tính hiếu động?

Nuôi dạy một đứa trẻ hiếu động là hành trình cần nhiều hơn sự kiên nhẫn – đó là hành trình học cách hiểu và thương trong từng nhịp thở, từng ánh mắt, từng lần con 'không như ý cha mẹ'.

Tâm lý trị liệu thân tâm qua Trường Bộ Kinh

Sự tích hợp trí tuệ này vào tâm lý trị liệu không chỉ mở rộng khung lý thuyết mà còn mang đến một cách tiếp cận toàn diện, hướng tới chuyển hóa nội tâm sâu sắc, phát triển trí tuệ và lòng từ bi, thay vì chỉ tập trung giải quyết triệu chứng.

Bản thể luận Phật giáo trong kinh A Di Đà

Cũng vậy, Thực tướng hay bản thể tối hậu trong kinh A Di Đà chính là một chỉnh thể bao gồm cả tính không (bản thể) và tính có (hiện tượng). Hai mặt mày là cùng một thể không tách rời.

Tại sao nghỉ hè, thi tốt nghiệp: Tâm lý vị kỷ nặng đến vậy?

Từ tinh thần Phật giáo, khó hay dễ không phải là vấn đề chính. Quan trọng hơn là chúng ta có nhìn thấy bài học ẩn sau cái 'khó' ấy hay không. Và nếu thấy được, thì dù có rớt một kỳ thi, con người ta vẫn có thể thi đậu trong hành trình trưởng thành.

Bốn trọng tâm hệ giá trị trong tư tưởng giáo dục Phật giáo

Sự hòa hợp của thân, sự hòa hợp của lời nói và sự hòa hợp của tâm trí là những biểu hiện bên ngoài của sự hòa hợp trong ba nghiệp thân, khẩu và ý.

Huynh trưởng Gia đình Phật tử khu vực Tây Nguyên, Đông Nam bộ và Bình Thuận thi kết khóa năm 2 - bậc Lực VI

Phân ban Gia đình Phật tử T.Ư, sáng 22-6, đã tổ chức thi kết khóa năm thứ 2 dành cho 150 học viên huynh trưởng bậc Lực VI khu vực 4, 5 tại tịnh xá Ngọc Thạnh (TP.Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu).

Từ trật tự Thế giới đến trật tự Tâm thức: Góc nhìn tỉnh thức giữa hỗn loạn toàn cầu

Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev từng nói: 'Không còn có thể dựa vào luật pháp, nghị quyết hay các quyết định quốc tế nữa'. Và đây không phải là lời buông xuôi, mà là lời tỉnh thức về một trật tự đã mục ruỗng từ bên trong.

Giới thiệu Hành trình từ cội nguồn Ấn Độ đến các vùng đất châu Á của Phật giáo

Công ty cổ phần Sách Omega Việt Nam vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách: 'Lịch sử Phật giáo-Hành trình từ cội nguồn Ấn Độ đến các vùng đất châu Á'. Đây là một tác phẩm quan trọng của Giáo sư Andrew Skilton (Đại học Oxford), một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về Phật học.

Về cái 'tôi' lãnh đạo: Một góc nhìn Phật học và Tâm lý học

Phật học không chỉ là hệ thống giáo lý tôn giáo, mà còn là nghệ thuật điều phục bản ngã trong quản trị xã hội. Đó chính là con đường bền vững để xây dựng các tổ chức lành mạnh, nơi quyền lực được điều tiết bằng trí tuệ và từ bi, thay vì bị chi phối bởi tham vọng cá nhân.

Chìa khóa hạnh phúc và bình an cho người trẻ

Giữa nhịp sống hối hả và những bộn bề lo toan, đặc biệt là với giới trẻ, việc tìm thấy bình an và hạnh phúc đích thực dường như trở thành một thử thách lớn. Bạo lực tinh thần, tiêu cực xã hội, áp lực công việc, stress và trầm cảm... là một trong những gánh nặng mà thế hệ trẻ ngày nay phải đối mặt.

Dấu ấn Phật giáo trong thơ Việt đương đại

Ra mắt đúng dịp đại lễ Phật Đản 2025, Việt Nam đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025, chào đón nhân loại bước sang Phật lịch 2569, tuyển tập 'Dấu ấn Phật giáo trong thơ đương đại Việt Nam' với độ dày 704 trang in, cuốn sách là sự nỗ lực kì công của PGS. TS Hoàng Kim Ngọc.

Biện chứng pháp Trung Quán

Bồ tát Long Thọ đã thể nhập lý tính Duyên khởi vi diệu không thể nghĩ bàn ấy, và Ngài muốn mọi người cũng được như Ngài nhận ra chân thật của pháp thế gian là vô thường, vô ngã là không thật, chỉ là giả danh không nên chìm đắm vào đó.

Triết học phương Tây có thể giúp gì cho người Phật tử?

William Edelglass khuyên rằng: Hãy nhìn lại triết học phương Tây, nó có thể gần gũi với Phật giáo hơn bạn nghĩ!

Dự báo một phát minh lớn của thế kỷ XXI từ Phật giáo

Phải chăng, nghiệp (karma, luật vô hình) có vai trò nhất định trong việc hình thành tế bào gốc ở con người, trong việc vừa làm thay đổi, biến đổi, vừa tổ hợp, kết hợp, sắp xếp các các AND, ARN trong con người?

Nữ họa sĩ Gen Z đam mê tranh sơn mài

Trong thế giới lặng lẽ của sơn mài truyền thống, họa sĩ Lily (tên thật là Lại Thị Huệ, SN 1998) đang tạo nên một lối đi riêng - nơi hình ảnh người phụ nữ Việt hiện lên vừa dịu dàng vừa mãnh liệt, vừa cổ điển vừa đương đại. Không quá ồn ào, nữ họa sĩ thế hệ Gen Z đã để hội họa kể thay mình một câu chuyện mang tên: Nữ tính, nội tâm và vĩnh cửu.

Tàng thức và tiến trình quán chiếu Vô ngã: Phân tích từ quan điểm Duy thức học

Chính trong sự giác ngộ về tính vô ngã, vô thường và duyên khởi của vạn hữu, hành giả mới có thể chứng nhập Niết-bàn ngay trong đời sống hiện tại.

Chính niệm và Từ bi trong hôn nhân

Tình yêu trong đạo Phật không phải là thứ để đốt cháy, mà là ngọn đèn được thắp bằng từ bi và giữ cân bằng bằng chính niệm.

Giới thiệu tóm lược luận A Tỳ Đạt Ma Lục Túc

NSGN - Luận Dị Bộ Tông Luân, Bộ Luận lược thuật về Học thuyết của các Bộ phái Tiểu Thừa, tác giả là Tôn giả Thế Hữu (Phạn: Vasumitra).

Lòng biết ơn và tính chân thực

Trong giáo lý nhà Phật, tâm thức đóng vai trò trung tâm trong việc tạo nên trải nghiệm về thế giới. Các khái niệm như nhân quả và duyên khởi nhấn mạnh sự kết nối giữa suy nghĩ, hành động và kết quả.

Nghiệp thực sự là gì?

Nghiệp không phải là một sự trừng phạt hay một bản án cố định mà là hệ quả của nhân duyên

Chữ 'Linh': Sự giao hòa giữa vật chất và tâm linh

Trong văn hóa phương Đông, đặc biệt là trong Phật giáo, chữ 'Linh' mang một ý nghĩa sâu sắc, phản ánh sự linh thiêng, sự kết nối giữa thế giới hữu hình và vô hình, giữa vật chất và tâm linh.

Triết học tính không dưới phương diện phủ định và kiến thiết trong tư tưởng Văn học Bát nhã

Phủ định hay già thuyên trong kinh Bát-nhã có mục đích là một lối nói mang tính ngăn chặn cốt làm cho chúng ta hiểu được hiện tượng duyên khởi đồng thời cũng hiển thị đúng tính chất của hiện tượng duyên khởi.

Tư tưởng Duyên khởi trong quan điểm của các bậc Luận sư

Duyên khởi không chỉ là một giáo lý triết học mà còn là một nguyên lý thực tiễn, giúp con người hiểu rõ bản chất vô thường, vô ngã của cuộc sống, từ đó phát triển trí tuệ và lòng từ bi.

Tâm kinh - chìa khóa giải thoát và an lạc trong cuộc sống

Triết lý 'tính không' mà Tâm kinh truyền tải không chỉ giúp mọi người thấu hiểu bản chất duyên khởi của vạn pháp, mà còn phá tan gốc rễ của mọi chấp chước và vô minh - nguồn cội của khổ đau và phiền não.

Chùa Y Na - Cõi tìm về

Trong ồn ào phố thị, ngổn ngang của công việc, nhiều áp lực bởi hàng trăm mối quan hệ khiến không ít người muốn tìm một góc nhỏ bình yên để thả lỏng, tĩnh tâm. Và chùa Y Na, xã Tân Cương (TP Thái Nguyên) là một trong những sự lựa chọn chắc không phải của riêng tôi.

Người trẻ tìm gì trong phật pháp

Trong thời đại 4.0, Phật giáo không chỉ là một con đường tâm linh mà còn là một triết lý sống giúp người trẻ vững vàng hơn trên hành trình của mình.

Tản mạn về chữ 'An'

Trong truyền thống Phật giáo, khái niệm 'An' không chỉ đơn thuần là trạng thái của sự yên tĩnh mà còn là biểu tượng của tâm linh thanh tịnh, nơi con người tìm thấy nguồn sức mạnh nội tại để đối mặt với những biến động của cuộc sống.

Sự giằng co giữa lòng biết ơn và quyền tự do lựa chọn cuộc sống

Biết ơn là một phẩm hạnh cao đẹp, nhưng trong trường hợp bắt buộc phải lựa chọn điều phù hợp nhất với mình, nó không có nghĩa là từ bỏ quyền tự do lựa chọn cá nhân.

Ý nghĩa các biểu tượng trong Tòa Thánh Tây Ninh

Tòa Thánh Tây Ninh không chỉ là một công trình kiến trúc đặc sắc mà còn chứa đựng những triết lý sâu sắc về vũ trụ, tâm linh và sự hòa hợp tôn giáo.