Sáng nay, 15-12, Đại lão Hòa thượng Thích Trí Quảng đã về tổ đình Ấn Quang, nơi từng là Phật học đường Nam Việt thời Chấn hưng giữa thế kỷ XX, thắp hương tưởng niệm cựu học Tăng đồng liêu.
Trong Phật giáo, tính không không đồng nhất với 'không có gì', mà những giá trị trí tuệ xuất khởi từ kho tàng giáo lý nhà Phật đều đề cập tới 'tính không' xoay quanh các hiện tượng có tính biện chứng biến thiên liên tục.
Đạo Phật nhấn mạnh giải thoát nội tâm bằng trí tuệ và từ bi, trong khi chủ nghĩa nhân văn cách mạng Việt Nam đặt trọng tâm vào hành động cải tạo xã hội vì công bằng và tiến bộ.
Giảng sư muốn có thành tựu, nên thường xuyên công phu tu tập thực hành giáo pháp, tìm tòi học hỏi một cách nghiêm túc, thân cận những bậc minh sư, trí giả, học hỏi những điều mình chưa nghe, chưa biết, chưa thông.
Là một trong những nghệ sĩ đặc biệt của nghệ thuật thiền họa đương đại, tranh của Trầm Kim Hòa khiến người xem không khỏi 'sốc' vì tối giản cực hạn.
Khi nhìn sâu hơn vào một rổ rau, ta thấy sự vất vả của người trồng, nỗi lo của người bán, và cả sự thấp thỏm của người mua. Và ta cũng thấy rõ: Trong cái khổ của người, có cái khổ của ta. Biết hiểu nhau, thì khổ đau được vơi bớt.
Những yếu tố này không chỉ là học thuyết triết học, mà là pháp hành đưa đến sự đoạn trừ chấp ngã và đạt đến sự giải thoát. Nhận thức Vô ngã chính là cánh cửa mở ra Tuệ giác và Niết bàn.
Đạo đức, theo Phật giáo, không phải là điều 'phải làm', mà là cách sống tự nhiên của tâm trí sáng suốt. Khi hiểu điều ấy, ta không còn giữ giới vì sợ tội, mà giữ giới vì thương. Không làm điều ác vì sợ khổ, mà vì không nỡ gieo khổ thêm cho đời.
NSGN - Tôi nghe như vầy: Một thời, Đức Phật ngụ tại làng Điều Ngưu, thuộc dân chúng Câu-lưu.
Giáo lý Ngũ Uẩn mô tả con người là sự kết hợp của năm nhóm yếu tố vật chất và tâm lý luôn thay đổi: Sắc (cơ thể vật lý), Thọ (cảm giác), Tưởng (tri giác), Hành (ý chí, tâm sở), và Thức (nhận biết).
Nhận ra bản chất vô thường, vô ngã của tâm sinh diệt; tu tập giới - định - tuệ để đoạn trừ vô minh; trực nhận tâm bất sinh bất diệt để vượt thoát sinh tử.
Pavel Chvykov, nhà vật lý học người Nga, đã khám phá mối quan hệ giữa thực hành chánh niệm (mindfulness) hiện đại và pháp môn cổ xưa sati trong Phật giáo, đồng thời kết nối chúng với khoa học phức hợp (complexity science).
Phật tính, vì vậy, không phải một hạt giống bất động nằm sẵn trong mỗi người, mà là tầng tri kiến thanh tịnh chỉ có thể đạt tới sự hiển lộ khi tâm đi trọn ba chuyển, đó là khoảnh khắc con người không còn là kẻ học pháp, mà tâm chính là pháp.
Dù là người hay máy, điều cốt yếu vẫn là khả năng chuyển hóa khổ đau thành trí tuệ và từ bi, để sự sáng tạo không chỉ mở rộng tri thức, mà còn thắp sáng tâm linh
Carl Jung hay đạo Phật đều hướng đến một mục đích chung: khai sáng tâm thức con người. Carl Jung giúp ta hiểu cơ chế của yêu - ghét - phóng chiếu; Phật giáo giúp ta vượt ra khỏi cơ chế ấy, trở về tự do nội tâm.
Ngay nơi đó, lời giảng năm xưa của Hòa thượng bỗng vọng về: 'Đến với đời là để đến chơi, già là để già chơi, bệnh là để bệnh chơi, rồi một ngày chết là để chết chơi!'.
Duyên khởi (pratītyasamutpāda), là nền tảng trong giáo pháp của Đức Phật. Nhấn mạnh tầm quan trọng của nó, Đức Phật đã nói: Người nào thấy được Duyên khởi là thấy Pháp. Người nào thấy Pháp là thấy Duyên khởi.1
Pháp môn Bốn niệm xứ khi thực hiện độc cư là con đường giúp hành giả thấu triệt sự sinh diệt của pháp, không bị chi phối bởi tưởng, ghi nhận sự hiện hữu thật sự của những gì diễn ra nơi thân, tâm, đạt đến xả, chính niệm, và tỉnh giác.
Phát triển AI trong ánh sáng từ bi và trí tuệ của Phật học không chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ, mà còn khẳng định rằng: AI là một phương tiện giúp giảm khổ đau và tăng trưởng hạnh phúc chung.
Mời bạn đọc cùng theo dõi ý kiến, tâm tư nguyện vọng và kiến nghị của một số vị giáo phẩm đứng đầu Giáo hội các tỉnh thành có sự sáp nhập, do phóng viên Báo Giác Ngộ ghi nhận, đăng trên chuyên mục Điểm nhìn, số báo 1321, ra ngày 26-9-2025 tuần này.
Suy nghĩ theo hướng hành động về AI đòi hỏi chúng ta phải có trí tuệ và trách nhiệm sâu sắc hơn. Nhờ đó, chúng ta có thể thay đổi không chỉ cách chúng ta phát triển và sử dụng AI mà còn cả cách chúng ta hiểu thế giới và bản thân mình.
Khi đã tự giải thoát, thường trụ trong chân lý không sinh không diệt mà nhìn ra để giúp đỡ cuộc đời thì cũng thấy có sinh có diệt, có đến có đi, nhưng cái sinh diệt đến đi này là sinh diệt đến đi trong tính Không, trong như huyễn.
Ở một giác độ nào đó, các ca khúc cách mạng không chỉ cổ vũ tinh thần chiến đấu, mà còn trở thành những 'thiền ca viết theo nhịp hành quân' nuôi dưỡng tâm hồn, đưa con người vượt qua khổ đau để hướng tới ngày mai.
Hồ Quân là một trong số tài tử U60 hiếm hoi của làng phim ảnh Hoa ngữ đến nay vẫn được hàng loạt nhà làm phim, sản xuất chào đón và được khán giả yêu mến.
Muốn sám hối tội chướng, muốn lợi ích tự thân, muốn thành tựu lợi tha, muốn giải trừ phiền não, muốn đắc quả vị giải thoát, muốn tích lũy công đức, không gì quý hơn là phát Tâm Bồ đề.
Khi chúng ta cúi đầu xin quy y Phật thì cái này cũng không giúp chúng ta tiêu trừ đi cái phiền não, phải suy nghĩ rất nhiều về cái khổ đế, tập đế, biết khổ, nhận biết khổ và nguyên nhân khổ mới có cơ sở diệt trừ được.
Tuệ giác phật giáo nhấn mạnh vai trò của giác ngộ trong công việc giải thoát con người khỏi vòng luân hồi sinh tử (samsāra).
Đức Phật là một người có tầm nhìn; triết lý đạo Phật có những đóng góp cho quá trình kiến tạo hòa bình, đồng thời có tiềm năng thúc đẩy hòa bình và hòa hợp như một lối sống thông qua việc tự vấn và tự phản tỉnh.
Trong Phật giáo, mỗi lần quán chiếu chính mình là một lần hành trì. Và hành trì không chỉ có trong thiền đường hay tu viện, mà cả trong văn phòng, trong những quyết định kinh doanh, trong những hành vi, lời nói.
NSGN - Sau khi Đức Thế Tôn thành đạo dưới cây Bồ-đề, Ngài nhìn chăm chú không nháy mắt để tri ân cây Bồ-đề đã từng che nắng mưa cho Ngài trong thời gian chiến đấu ác ma (māra), thành Bậc Chánh giác.
Sáng nay, 13-7, Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM (Cơ sở II - xã Bình Lợi) đã khai giảng Khóa tu Một ngày an lạc dành cho Phật tử các đạo tràng sau thời gian dài bị gián đoạn.
Nuôi dạy một đứa trẻ hiếu động là hành trình cần nhiều hơn sự kiên nhẫn – đó là hành trình học cách hiểu và thương trong từng nhịp thở, từng ánh mắt, từng lần con 'không như ý cha mẹ'.
Sự tích hợp trí tuệ này vào tâm lý trị liệu không chỉ mở rộng khung lý thuyết mà còn mang đến một cách tiếp cận toàn diện, hướng tới chuyển hóa nội tâm sâu sắc, phát triển trí tuệ và lòng từ bi, thay vì chỉ tập trung giải quyết triệu chứng.
Cũng vậy, Thực tướng hay bản thể tối hậu trong kinh A Di Đà chính là một chỉnh thể bao gồm cả tính không (bản thể) và tính có (hiện tượng). Hai mặt mày là cùng một thể không tách rời.
Từ tinh thần Phật giáo, khó hay dễ không phải là vấn đề chính. Quan trọng hơn là chúng ta có nhìn thấy bài học ẩn sau cái 'khó' ấy hay không. Và nếu thấy được, thì dù có rớt một kỳ thi, con người ta vẫn có thể thi đậu trong hành trình trưởng thành.
Sự hòa hợp của thân, sự hòa hợp của lời nói và sự hòa hợp của tâm trí là những biểu hiện bên ngoài của sự hòa hợp trong ba nghiệp thân, khẩu và ý.
Phân ban Gia đình Phật tử T.Ư, sáng 22-6, đã tổ chức thi kết khóa năm thứ 2 dành cho 150 học viên huynh trưởng bậc Lực VI khu vực 4, 5 tại tịnh xá Ngọc Thạnh (TP.Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu).
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev từng nói: 'Không còn có thể dựa vào luật pháp, nghị quyết hay các quyết định quốc tế nữa'. Và đây không phải là lời buông xuôi, mà là lời tỉnh thức về một trật tự đã mục ruỗng từ bên trong.
Công ty cổ phần Sách Omega Việt Nam vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách: 'Lịch sử Phật giáo-Hành trình từ cội nguồn Ấn Độ đến các vùng đất châu Á'. Đây là một tác phẩm quan trọng của Giáo sư Andrew Skilton (Đại học Oxford), một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về Phật học.
Phật học không chỉ là hệ thống giáo lý tôn giáo, mà còn là nghệ thuật điều phục bản ngã trong quản trị xã hội. Đó chính là con đường bền vững để xây dựng các tổ chức lành mạnh, nơi quyền lực được điều tiết bằng trí tuệ và từ bi, thay vì bị chi phối bởi tham vọng cá nhân.
Giữa nhịp sống hối hả và những bộn bề lo toan, đặc biệt là với giới trẻ, việc tìm thấy bình an và hạnh phúc đích thực dường như trở thành một thử thách lớn. Bạo lực tinh thần, tiêu cực xã hội, áp lực công việc, stress và trầm cảm... là một trong những gánh nặng mà thế hệ trẻ ngày nay phải đối mặt.
Ra mắt đúng dịp đại lễ Phật Đản 2025, Việt Nam đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025, chào đón nhân loại bước sang Phật lịch 2569, tuyển tập 'Dấu ấn Phật giáo trong thơ đương đại Việt Nam' với độ dày 704 trang in, cuốn sách là sự nỗ lực kì công của PGS. TS Hoàng Kim Ngọc.
Bồ tát Long Thọ đã thể nhập lý tính Duyên khởi vi diệu không thể nghĩ bàn ấy, và Ngài muốn mọi người cũng được như Ngài nhận ra chân thật của pháp thế gian là vô thường, vô ngã là không thật, chỉ là giả danh không nên chìm đắm vào đó.
William Edelglass khuyên rằng: Hãy nhìn lại triết học phương Tây, nó có thể gần gũi với Phật giáo hơn bạn nghĩ!
Phải chăng, nghiệp (karma, luật vô hình) có vai trò nhất định trong việc hình thành tế bào gốc ở con người, trong việc vừa làm thay đổi, biến đổi, vừa tổ hợp, kết hợp, sắp xếp các các AND, ARN trong con người?
Trong thế giới lặng lẽ của sơn mài truyền thống, họa sĩ Lily (tên thật là Lại Thị Huệ, SN 1998) đang tạo nên một lối đi riêng - nơi hình ảnh người phụ nữ Việt hiện lên vừa dịu dàng vừa mãnh liệt, vừa cổ điển vừa đương đại. Không quá ồn ào, nữ họa sĩ thế hệ Gen Z đã để hội họa kể thay mình một câu chuyện mang tên: Nữ tính, nội tâm và vĩnh cửu.
Chính trong sự giác ngộ về tính vô ngã, vô thường và duyên khởi của vạn hữu, hành giả mới có thể chứng nhập Niết-bàn ngay trong đời sống hiện tại.
Tình yêu trong đạo Phật không phải là thứ để đốt cháy, mà là ngọn đèn được thắp bằng từ bi và giữ cân bằng bằng chính niệm.
NSGN - Luận Dị Bộ Tông Luân, Bộ Luận lược thuật về Học thuyết của các Bộ phái Tiểu Thừa, tác giả là Tôn giả Thế Hữu (Phạn: Vasumitra).