LTS: Trong guồng quay báo chí đầy tính thời sự, có những nhà báo không chỉ dùng ngòi bút để truyền tải thông tin, phân tích sự kiện, phản ánh hiện thực mà còn dùng ngòi bút thể hiện cung bậc cảm xúc. Đó là lúc nhà báo sáng tác văn, thơ để thoát khỏi áp lực tin, bài. Thơ, văn của nhà báo đôi khi là một góc nhìn khác về những vấn đề xã hội, những phận người mà họ đã gặp trong quá trình tác nghiệp. Họ là những người đi giữa gió mà giữ hương chữ nghĩa. Xin trân trọng giới thiệu trang thơ, truyện của các nhà báo Thái Nguyên.
Độc giả Đào Minh hỏi: 'Tôi là người thích tìm hiểu về thành ngữ, tục ngữ tiếng Việt nên có sưu tầm khá nhiều từ điển. Gần đây tôi đọc được bài 'Nước đổ lá khoai - không thấm chứ không phải trôi nhanh' trên chuyên mục 'Cà kê chuyện chữ nghĩa' của Báo Thanh Hóa, thấy cách giải thích khá thú vị (quê tôi hay nói là 'Nước đổ lá môn'). Nói về khoai thì còn một câu nữa tôi thấy cũng hay được người nhắc đến là 'Họ nhà khoai không ngứa cũng lăn tăn'.
Sau khi xem một bộ phim Việt Nam dự thi liên hoan phim quốc tế gần đây, nhiều khán giả cảm thấy khó chịu về lời thoại ngây ngô và tối nghĩa. Có người phỏng đoán rằng, dường như kịch bản được viết bằng tiếng nước ngoài để tìm tài trợ rồi dịch tự động sang tiếng Việt bằng trí tuệ nhân tạo và cứ thế cho diễn viên thoại.
Sáng 17/5, tại Trường đại học Đông Á Đà Nẵng diễn ra buổi ra mắt và giao lưu sách cùng hai tác giả gồm: Nhà báo, nhà thơ Trần Tuấn, Trưởng Ban đại diện Báo Tiền Phong miền trung tại Đà Nẵng với tập thơ 'Sống là gì lâu quá đã quên' và Nhà báo Hồ Tấn Vũ, Trưởng Văn phòng đại diện Báo Tuổi Trẻ khu vực Trung Trung Bộ với tiểu thuyết 'Vùng sương phủ, hầm sâu và đảo vắng'. Cả hai tác phẩm này đều do Nhà xuất bản Đà Nẵng in, phát hành năm 2025.
Mẹ tôi bán cá ở chợ và mù chữ. Tính bà cộc cằn, thô lỗ, đôi lúc còn nói tục. Dù không thể dạy con cái chữ nghĩa nhưng bà truyền cho tôi cảm hứng làm một người mẹ tốt.
Sự ra đi đột ngột của biên kịch Phạm Trình ở tuổi 35 khiến nhiều đồng nghiệp, khán giả bàng hoàng, xót xa. Anh là tác giả của nhiều tác phẩm hài dân gian như Ai là chưởng lễ, Sắc Phong, Thị Hến kén chồng…
Phong trào 'Bình dân học vụ số' là một sáng kiến đầy ý nghĩa trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ và lan rộng đến mọi ngõ ngách của đời sống.
Một bài kiểm tra môn Văn bị chấm 0 điểm vì chữ viết khó đọc, mặc dù nội dung không hề sai. Nhưng điều khiến dân tình chú ý hơn cả là lời phê của cô giáo.
'Tôi ủng hộ việc chọn tên xã, phường sao cho có ý nghĩa, có thể dựa vào tên cũ hoặc đặt mới chứ không nên đánh số. Ta đâu thiếu chữ nghĩa' - ông Vũ Ngọc Hoàng bày tỏ quan điểm.
NXB Tổng hợp TPHCM vừa ra mắt tủ sách Tiếng nước ta, lần lượt giới thiệu những ấn phẩm dày công nghiên cứu về ngôn ngữ Việt Nam. Tình yêu dành cho tiếng Việt cũng được gieo từ đó.
Vốn xuất thân từ thằng nhỏ chăn trâu, bán báo ít chữ nghĩa nhưng tôi lại có may mắn được hầu chuyện với một người Công giáo toàn tòng, du học ở Bỉ và từng là Đổng lý Văn phòng Bộ Quốc gia giáo dục Việt Nam cộng hòa, giáo sư triết học Đại học Văn Khoa, Vạn Hạnh, Đà Lạt, chủ bút Báo Điện Tín đối lập với chính quyền của Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu…
Những năm tháng gian khó ở vùng cao không chỉ thử thách lòng kiên trì của học trò mà còn là thử thách lớn đối với những người dạy chữ.
Trong chuyên mục Cà kê chuyện chữ nghĩa số trước, chúng tôi đã nêu ra 3 từ ghép bị Từ điển từ láy tiếng Việt nhận lầm là từ láy: nghỉ ngơi, ngơi ngớt, ngột ngạt. Trong bài này, chúng tôi tiếp tục phân tích nghĩa đẳng lập của 3 từ: manh mún, mỏng manh, mỏng mẻo. (Phần để trong ngoặc kép sau số mục là nguyên văn của Từ điển từ láy tiếng Việt - Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên; phần xuống dòng là trao đổi của chúng tôi):
Huỳnh Trọng Khang (sinh năm 1994 ở An Giang, hiện đang sống và làm việc ở TP HCM) được vinh danh Giải thưởng Sách Hay 2017 khi còn là sinh viên và Giải thưởng Văn học Trẻ của Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh 2023. Vừa qua, Huỳnh Trọng Khang vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách: 'Bầy cừu bay ngang thành phố' (NXB Kim Đồng).
Quảng Trị được biết đến là mảnh đất của những nghĩa trang liệt sỹ. Tuy nhiên ít người biết, chính nơi đây, nghĩa trang liệt sỹ đầu tiên của Việt Nam đã được lập vào thế kỷ 19.
Trong chuyên mục Cà kê chuyện chữ nghĩa số trước, chúng tôi đã nêu ra 2 từ ghép bị Từ điển từ láy tiếng Việt nhận lầm là từ láy: bộp chộp, bủn rủn. Trong bài này, chúng tôi tiếp tục phân tích nghĩa đẳng lập của 3 từ: nghỉ ngơi, ngơi ngớt, ngột ngạt. (Phần để trong ngoặc kép sau số mục là nguyên văn của Từ điển từ láy tiếng Việt - Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên; phần xuống dòng là trao đổi của chúng tôi):
Ủy ban Cạnh tranh quốc gia (Bộ Công thương) vừa cho biết, đã có văn bản đề nghị Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt (CER) cung cấp hồ sơ công bố sản phẩm, giấy tờ liên quan đến nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng, hoạt động quảng cáo, truyền thông thông tin về sản phẩm kẹo rau củ Kera.
Trần Ngọc Mỹ viết rất chăm chỉ, đều đặn xuất hiện trên các báo, tạp chí, diễn đàn văn học nghệ thuật uy tín từng bài thơ, từng chùm thơ chất lượng.
Trong chuyên mục Cà kê chuyện chữ nghĩa số trước, chúng tôi đã nêu ra 3 từ ghép bị Từ điển từ láy tiếng Việt nhận lầm là từ láy: ho hắng, hối hận, hơi hướng. Trong bài này, chúng tôi tiếp tục phân tích nghĩa đẳng lập của 3 từ: tả tơi, tán loạn, tê tái. (Phần để trong ngoặc kép sau số mục là nguyên văn của Từ điển từ láy tiếng Việt - Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên; phần xuống dòng là trao đổi của chúng tôi):
Nhà văn có ý thức nghề nghiệp và khát khao sáng tạo thì lúc nào cũng muốn cầm bút viết. Nhưng, không phải cứ muốn là chữ nghĩa chảy tràn ra trang giấy, rất nhiều lúc lực bất tòng tâm. Lực bất tòng tâm không phải do sức khỏe yếu, mắt mờ, lưng đau gối mỏi, cảm xúc chai lỳ mà do sống nhạt, sống lớt phớt, không trải nghiệm hiện thực, không biết không hiểu về cái mình muốn viết.
Trong chuyên mục Cà kê chuyện chữ nghĩa số trước, chúng tôi đã nêu ra bốn từ ghép bị Từ điển từ láy tiếng Việt nhận lầm là từ láy: đầm ấm, đầm đìa, đần đù, đầy đọa. Trong bài này, chúng tôi tiếp tục phân tích nghĩa đẳng lập của 3 từ: ho hắng, hối hận, hơi hướng. (Phần để trong ngoặc kép sau số mục là nguyên văn của Từ điển từ láy tiếng Việt - Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên; phần xuống dòng là trao đổi của chúng tôi):
Xin chữ đầu năm là tập tục rất đẹp của người Việt ta. Và tôi nghĩ, nét đẹp đó nên được gìn giữ.
Ngày 15-16/2 (18-19 tháng Giêng), tại Đền Trạng (xã Yên Thái, Văn Yên, Yên Bái) diễn ra lễ 'Khai bút' nhằm khơi gợi tinh thần hiếu học cho học sinh.
Trong kho tàng văn hóa đặc sắc của người Việt Nam, tục xin chữ đầu năm là một phong tục truyền thống không thể thiếu mỗi dịp Tết Nguyên Đán.
Độc giả Vũ Thành Nam (Nam Định): 'Đã từ lâu tôi thắc mắc về cách hiểu nghĩa đen của câu 'Thấy người ăn khoai cũng vác mai đi đào'. Tra trên mạng thì thấy trang chunom.net có đưa ra cách giải thích (trích dẫn từ Đại từ điển tiếng Việt) như sau: 'Thấy người ăn khoai cũng vác mai đi đào: Bắt chước không phải lối, không đem lại kết quả, ví như người thấy kẻ khác có khoai ăn cũng vác mai đi đào bới, nhưng kết quả chẳng được gì'. Trang này đưa ra ví dụ 'Nhưng họ khác mà tôi khác. Cái nghề văn, kị nhất là cái lối thấy người ăn khoai cũng vác mai đi đào (Nam Cao)'.
Độc giả Lê Phi Long (Bình Phước) cho biết: 'Tôi thường xuyên đón đọc bài về ngôn ngữ trên chuyên mục 'Cà kê chuyện chữ nghĩa' của Báo Thanh Hóa, và vỡ ra được nhiều điều. Nhiều từ ngữ, thành ngữ, tục ngữ chỉ đến khi đọc bài 'cà kê' tôi mới biết mình đã từng hiểu sai, dùng sai. Quả là tiếng Việt mình vô cùng phong phú, sống cả đời chưa chắc đã hiểu hết và dùng đúng tiếng mẹ đẻ.
Tính đến ngày 4/2 (tức mùng 7 Tết Ất Tỵ), di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã đón khoảng 120.000 lượt du khách đến tham quan, xin chữ đầu năm. Không chỉ là một nét đẹp văn hóa, tục xin chữ đầu năm còn thể hiện sự trọng chữ nghĩa, đề cao tinh thần học tập và ước nguyện một năm mới tốt đẹp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia văn hóa, cần tránh biến xin chữ thành một hoạt động thương mại hóa…
'Ngày nay, với sự phát triển của mạng xã hội và sự mở rộng không gian văn hóa, việc hiểu biết về giá trị tinh thần của chữ nghĩa trở nên rộng rãi và rõ ràng hơn. Chữ không còn đơn thuần là công cụ giao tiếp mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về tâm hồn, ngôn ngữ, và tinh thần của người Việt qua hàng nghìn năm', TS. Phạm Văn Tuấn nhận định.
Con trai Lê Giang - Ca sĩ diễn viên Duy Phước bị dân cư mạng bình luận tiêu cực liên quan đến lùm xùm của mẹ gần đây.
Sáng 3/2 (tức mùng 6 âm lịch), hệ thống Giáo dục Nobel School (TP Thanh Hóa) đã tổ chức Lễ Khai Bút đầu năm cho học sinh cuối cấp (khối 5, 9, 12) tại Khu di tích lịch sử Lam Kinh (Thọ Xuân). Đây là hoạt động mang nhiều ý nghĩa, thể hiện tinh thần hiếu học và hướng tới một năm mới thành công trong học tập.
Là tác giả đầu tiên hai lần đoạt giải A Giải thưởng Sách quốc gia, khi được vinh danh, cụ Nguyễn Đình Tư đã ở tuổi 104. Đằng sau những vinh quang trên con đường chữ nghĩa là ý chí kiên cường vượt khó, là tình yêu quê hương, đất nước sâu nặng, ước mong gìn giữ lịch sử oanh liệt của cha ông.
Tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, mỗi dịp Tết đến Xuân về, nhiều du khách trong nước và quốc tế mong muốn được xin chữ thầy đồ, ước vọng về một năm mới thuận hòa, may mắn và bình an...
Trong ba ngày tết, từ Mùng 1 đến Mùng 3, di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám đón 65.000 lượt khách tham quan, xin chữ đầu năm.