Sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để hệ thống Mặt trận hoạt động hiệu quả hơn nữa

Quang cảnh hội nghị trực tuyến. Ảnh: Minh Hiển

Tham dự tại điểm cầu Trung ương có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Nguyễn Thị Thu Hà, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Hà Thị Nga, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Nguyễn Thị Tuyến, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam chủ trì hội nghị.

Dự tại điểm cầu Hà Nội có Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Nguyễn Lan Hương.

Một số khó khăn từ thực tiễn

Theo Báo cáo tổng hợp những phản ánh của các tỉnh, thành phố sau hơn 1 tháng thực hiện (từ ngày 1/7/2025-31/7/2025) sắp xếp tổ chức, bộ máy của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp do Trưởng ban Tổ chức, Kiểm tra (Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam) Nông Thị Mai Huyền trình bày, quá trình thực hiện, bên cạnh những kết quả tích cực, cũng phát sinh một số vấn đề.

Theo đó, ở cấp tỉnh, một số địa phương trực tiếp giao biên chế riêng cho MTTQ Việt Nam tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, không giao biên chế chung về cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh (gồm biên chế của các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh). Do đó, Cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh gặp khó khăn trong xây dựng quy chế làm việc của cơ quan; ban hành chức năng, nhiệm vụ của các ban, đơn vị trực thuộc; điều hành bộ máy cơ quan; quản lý, điều động cán bộ giữa các ban để thực hiện nhiệm vụ.

Việc tổ chức bộ máy và quản lý cán bộ làm việc tại Văn phòng dùng chung còn nhiều bất cập, trong khi chưa có hướng dẫn cụ thể từ Trung ương về cơ chế quản lý, giao nhiệm vụ, đánh giá cán bộ, bố trí nơi làm việc cũng như chế độ chi trả lương, phụ cấp, dẫn đến bị động trong tổ chức thực hiện và chỉ đạo điều hành.

Ở cấp xã, việc phân công nhiệm vụ trong Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã sau sáp nhập vẫn lúng túng, chưa xác định rõ vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng thành viên.

Một số địa phương sau sáp nhập, chưa bố trí đủ cán bộ chuyên trách; đa số cán bộ được điều động, bố trí sau sáp nhập là cán bộ chưa có nhiều kinh nghiệm về công tác Mặt trận...

Ngoài ra, trong quá trình sắp xếp, sáp nhập, vẫn còn tình trạng do chưa kiện toàn, bố trí được nhân sự phù hợp tại một số tổ chức thành viên ở cấp xã nên các tổ chức chưa thể hoạt động độc lập, gây hạn chế trong tổ chức các hoạt động phong trào, chương trình phối hợp với MTTQ Việt Nam cấp xã của địa phương đó.

Theo Báo cáo, hiện chưa có hướng dẫn cụ thể về cơ chế chỉ đạo, phối hợp giữa MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, cấp xã nên hoạt động còn khó khăn, chưa thống nhất.

Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam điều hành hội nghị. Ảnh: Minh Hiển

Trong khi đó, việc số hóa cơ sở dữ liệu, triển khai phần mềm quản lý và ứng dụng công nghệ trong hoạt động chưa có hướng dẫn thống nhất về hệ thống điều hành tác nghiệp điện tử từ Trung ương đến cấp xã; cơ sở hạ tầng, thiết bị công nghệ phục vụ cho chuyển đổi số còn thiếu. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo, điều hành và tổ chức hoạt động ở khu dân cư còn nhiều hạn chế, do phần lớn Trưởng ban Công tác Mặt trận có độ tuổi cao, khả năng tiếp cận công nghệ thông tin còn hạn chế...

Chưa kể, còn có khó khăn về cơ chế, chính sách, kinh phí hoạt động; cơ sở vật chất tuy đã được bố trí nhưng chưa đáp ứng được theo yêu cầu hoạt động…

Đề xuất khắc phục bất cập

Trước thực tiễn nêu trên, các địa phương kiến nghị Trung ương chỉ đạo nghiên cứu thành lập Đảng bộ MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trực thuộc tỉnh ủy. Việc này nhằm bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của tỉnh ủy đối với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, đáp ứng yêu cầu về mô hình tổ chức thống nhất từ Trung ương và phù hợp với vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trong hệ thống chính trị theo quy định của Đảng, Hiến pháp và pháp luật...

Các địa phương kiến nghị Trung ương sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về mô hình tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, cơ chế phối hợp và phương thức hoạt động của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp theo tổ chức bộ máy mới sau sắp xếp; trong đó cần xác định rõ mối quan hệ “trực thuộc”, tính “độc lập tương đối” của các tổ chức chính trị - xã hội trong mô hình tổ chức liên thông, đồng thời làm rõ cơ chế quản lý, điều hành đối với các đơn vị sự nghiệp trực thuộc nhằm bảo đảm thống nhất, tránh chồng chéo.

Đặc biệt là sớm ban hành Đề án sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các tổ chức hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ để cấp tỉnh, cấp xã xây dựng đề án thực hiện ở cấp mình đảm bảo thống nhất. Xem xét, sắp xếp các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ có chức năng, nhiệm vụ trùng lắp; hợp nhất đối với các hội có đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng; kết thúc hoạt động của các hội không hiệu quả...

Về công tác cán bộ, các đơn vị kiến nghị Trung ương cho phép bổ nhiệm một số vị trí trưởng ban và tương đương thực hiện chuyên trách (không kiêm nhiệm như hiện nay) đối với các ban có khối lượng công việc lớn, quan trọng và cần sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên và cần kiến thức, kinh nghiệm chuyên sâu, theo lĩnh vực để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay.

Các đơn vị cũng đề nghị các tổ chức chính trị - xã hội có hướng dẫn về số lượng cấp phó các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh; hướng dẫn về tiêu chuẩn và định hướng cụ thể đối với nhân sự Phó chủ tịch các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã, do hiện nay vẫn còn một số nhân sự là người hoạt động không chuyên trách cấp xã có nguyện vọng tiếp tục công tác...

Đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Minh Hiển

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Nguyễn Lan Hương dự tại điểm cầu Hà Nội. Ảnh: PV

Trao đổi về những vấn đề được các đại biểu đề cập tại hội nghị, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh, liên quan đến các kiến nghị về việc thành lập tổ chức Đảng trực thuộc Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bộ Chính trị sẽ quyết định, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ tập hợp và phản ánh tại các kỳ họp. Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ đề xuất Ban Tổ chức Trung ương tham mưu Ban Bí thư chỉ đạo các tỉnh, thành ủy nghiên cứu bổ sung vào Quy chế làm việc của cấp ủy cấp tỉnh, thành ủy cho phép Đảng ủy Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trực tiếp báo cáo, trình một số nội dung công việc đến Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy.

Liên quan đến nội dung một số tỉnh chưa thống nhất việc giao biên chế của cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, hiện nay, đầu mối về biên chế và kinh phí ở Trung ương chỉ có một đầu mối giao là Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, không giao cho các tổ chức chính trị - xã hội. Đây chính là căn cứ để giao một đầu mối về Mặt trận cấp tỉnh...

Làm rõ thêm một số vấn đề liên quan đến Điều lệ, kinh phí tài chính hoạt động mà các địa phương nêu, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà khẳng định, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ chung tay để hỗ trợ các địa phương. Trên cơ sở báo cáo của các tỉnh, thành phố, nếu các địa bàn thực sự còn khó khăn, Trung ương sẽ có hình thức phù hợp để hỗ trợ, nhất là đối với các xã khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Ngay tại thời điểm hiện nay sẽ là hỗ trợ về chuyển đổi số...

Đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà khẳng định, với tư duy mới, cách làm mới, sản phẩm mới, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ tiếp tục tạo điều kiện, đồng hành với Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố, các tổ chức chính trị - xã hội để tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong công tác điều hành, vận hành.

Minh Thúy