Pierluigi Collina – 'VAR' của thời chưa có công nghệ sân cỏ

Pierluigi Collina được người hâm mộ bóng đá biết đến là một trọng tài sân cỏ có ngoại hình đặc biệt với chiếc đầu trọc, ánh mắt sắc lạnh và hơn cả là sự chuẩn xác và trung thực trong điều hành trận đấu. Trong sự nghiệp cầm còi, Collina đã bắt chính trong các trận đấu quan trọng như Chung kết UEFA Champions Leauge, FIFA World Cup hay Euro. Ông là trọng tài duy nhất đến thời điểm này 6 lần liên tiếp được bầu là trọng tài xuất sắc nhất thế giới(1998 – 2003).

Tài năng thiên bẩm

Pierluigi Collina sinh ra tại Bologna một thành phố đông bắc Italia, trong một gia đình có mẹ làm giáo viên, bố là quân nhân. Từ nhỏ Collina có sự đam mê đặc biệt với bóng đá. Khi học trung học phổ thông, ông luôn là thành viên trụ cột trong đội tuyển bóng đá ở trường và quận, chơi ở vị trí trung vệ. Ở tuổi 17, Collina phát lộ năng khiếu cầm còi. Ông được tín nhiệm ở các giải đấu phong trào.

Năm 1977, Collina đã được thuyết phục để theo học một khóa học trọng tài, nơi năng khiếu cầm còi của ông bắt đầu phát triển. Trong vòng ba năm, ông đã trở thành trọng tài chính trong các trận đấu khu vực, cũng trong thời gian đó ông hoàn thành nghĩa vụ quân sự bắt buộc của mình. Trong vòng ba năm, ông đã trở thành trọng tài chính trong các trận đấu khu vực, cũng trong thời gian đó ông hoàn thành nghĩa vụ quân sự bắt buộc của mình. Năm 1984 ông tốt nghiệp Trường đại học kinh tế tại Bologna.

Năm 1988, Collina bắt đầu tham gia sân chơi chuyên nghiệp khi được LĐBĐ Italia phát hiện và cử bắt chính tại Serie C1, Serie C2. Tài năng của ông được thể hiện trong giai đoạn này và sự nghiệp cầm còi của ông cũng nhanh chóng phát triển. Sau ba mùa giải, ông trở thành trọng tài chính tại giải Serie B và Serie A. Năm 1991 Collina đã được LĐBĐ Italia điều lên làm trọng tài tại giải Serie A và Serie B.

Chỉ sau 43 trận cầm còi ở Serie A, Collina đã được công nhận là trọng tài FIFA vào năm 1995 và được đánh giá là một trong những trọng tài xuất sắc nhất tại Serie A. Đến giữa thập kỷ 90 của thế kỷ trước, tài năng của Collina đã vượt khỏi biên giới Italia và đến với những giải đấu lớn của thế giới.

Colina là trọng tài được cầm còi những trận cầu kinh điển của bóng đá cận đại

Giai đoạn từ 1995 tới 2005 là giai đoạn đỉnh cao trong sự nghiệp của ông khi được tín nhiệm cầm còi những trận cầu kinh điển tại World Cup, Euro, Champion League: Chung kết tại Thế vận hội Atlanta (1996); Chung kết Champions League 1999; Chung kết World Cup 2002; Chung kết EURO 2004.

Euro 2004 là giải đấu quốc tế lớn cuối cùng của ông, khi ông đến tuổi nghỉ hưu, theo qui định của FIFA vào đầu năm 2005. Ông nghỉ hưu ở tuổi 45. Trận đấu quốc tế cuối cùng của ông là trận Bồ Đào Nha – Slovakia tại vòng loại FIFA World Cup 2006 tại Estádio da Luz ở Lisbon. IFF đã tăng tuổi nghỉ hưu bắt buộc của trọng tài lên 46, để trọng tài Collina tiếp tục bắt chính thêm một năm nữa. Tuy nhiên, một cuộc tranh cãi nổi lên giữa hội đồng và Collina, sau quyết định của Collina ký một hợp đồng tài trợ lớn với Opel (quảng cáo cho Vauxhall Motors ở Anh - cả hai đều thuộc sở hữu của General Motors). Vì Opel cũng là một nhà tài trợ của câu lạc bộ AC Milan tại Seria A, nên thỏa thuận này được xem như là một cuộc xung đột lợi ích của các trọng tài, và Collina đã bị gạt khỏi một số trận đấu quan trọng tại Italia. Collina nộp đơn từ chức và kết thúc sự nghiệp của mình.

Khi tiếng còi của Collina cất lên thì không có chỗ cho sự tranh cãi, đó là lí do khi ông 46 tuổi, nhiều người đã yêu cầu FIFA đổi luật trọng tài, để ông được cầm còi thêm một năm nữa nhưng không thành công.

Trong tài có ngoại hình “sát thủ”

Ở tuổi ngoài 30, khi sự nghiệp đang lên, Collina đã mắc chứng rụng tóc nghiêm trọng và ông vĩnh viễn không mọc lại tóc. Chiếc đầu trọc của ông trở thành đặc điểm khác biệt nhất so với đồng nghiệp cùng thời. Giới cầm còi đặt cho ông biệt danh Kojak - nhân vật chính trong serie phim truyền hình tội phạm nổi tiếng cùng tên của Mỹ vào những năm 1970 với mái đầu trọc và ánh mắt khiến người khác sợ hãi.

Tôi mới là số 1 trên sân!

Trên sân cỏ, Collina luôn để lại ấn tượng mạnh bởi chiếc đầu trọc và con mắt ốc nhồi xanh biếc với ánh mắt sắc lẹm, ánh nhìn băng giá có thể xoáy vào tâm can cầu thủ. Sự quyết đoán, nhận định chuẩn xác trong các pha phạm lỗi chính là phẩm chất nghề nghiệp khiến ông luôn nhận sự tôn trọng tuyệt đối của cầu thủ, HLV và NHM.

Một trong những điểm nổi bật trong sự nghiệp của Collina, phản ánh phẩm chất con người ông là sự thù hận của Luciano Moggi, GĐĐH Juventus, kẻ chủ mưu trong vụ bê bối bê bối Calciopoli dàn xếp tỉ số tại Seria A mùa 2004/05, rất nhiều người trở thành bị can. Kết quả là, ông và Rosetti là hai trong số các trọng tài không nhúng chàm vụ bê bối.

"VAR" của bóng đá cận đại

Từ khi công nghệ VAR, tên viết tắt của “Video Assistant Referee”, (công nghệ hỗ trợ tối đa cho các trọng tài thông qua những video) chưa đưa vào áp dụng trong sân cỏ thế giới, trong suốt cuộc đời cầm còi của ông, giới mộ điệu chưa bao giờ thấy Colina ông sai sót.

Colina thường dành tới 9h trước mỗi trận đấu để nghiên cứu

Trước mỗi trận đấu, Collina thường dành một khoảng thời gian nghiên cứ trận đấu để tiên liệu những khả năng có thể xảy ra trong thực tế trên sân cỏ. “Collina thường chỉ ngủ một đến hai tiếng trước mỗi trận đấu mà ông điều khiển. Trước trận đấu, Collina phác thảo đội hình xuất phát và tìm hiểu cách chơi của hai đội, tính cách của cầu thủ trên sân, nơi nào sẽ tiềm tàng những tranh cãi. Vừa tổng quan vừa chi tiết, vì thế ông ấy không sai!”. Graham Poll – đồng nghiệp của ông cho biết.

Trận chung kết Champions League 1999 xác định vị thế số một của Collina trong làng trọng tài thế giới. Bản thân ông cũng không thể quên được trần cầu kinh điển đó. Trong cuốn tự truyện “Lê Mie Regole del Gioco” (Quy tắc của tôi trong trò chơi) được phát hành năm 2003, ông nhắc tới kỷ niệm sâu đậm nhất trong nghiệp cầm còi, đó là trận chung kết Champions League mùa giải 1998/99 giữa Bayern Munich và Man United. Bayern dẫn trước 1-0 cho tới ba phút bù giờ kinh điển. Teddy Sheringham và Ole Gunnar Solskjaer ghi liền hai bàn từ hai tình huống phạt góc, giúp MU có màn lội ngược dòng vĩ đại.

Trận đấu chưa dứt nhưng các cầu thủ Bayern đã sụp đổ, từ Samuel Kuffour, Carsten Jancker đến Oliver Kahn, Mehmet Scholl,…. Bên cạnh sự kịch tính của trận đấu, người hâm mộ bóng đá sẽ còn nhớ mãi hình ảnh trọng tài Collina đi tới từng người, chìa bàn tay giúp các cầu thủ Bayern Munich đứng dậy để tiếp tục trận đấu.

Khoảnh khắc ông đến an ủi các cầu thủ Bayern Munich trong trận CK Champions League 1999

Có thể nói, chính Collina là người khiến giới mộ điệu có cái nhìn khác về người cầm còi, bởi ông là người thay đổi cách thức điều khiển các trận đấu cũng như cách ông tương tác với cầu thủ trên sân. Nghiêm khắc nổi tiếng nhưng ông đều nhận được sự kính trọng từ cầu thủ và HLV. Collina là trọng tài duy nhất mà tiền vệ của Manchester United David Beckham xin đổi áo.

Tài năng và tính cách của Collina đã khiến ông trở thành một chuẩn mực tuyệt đối trong giới trọng tài, và tất cả những người làm chuyên môn đều được truyền cảm hứng từ Collina.

Từ khi Collina giải nghệ, bóng đá thế giới đã không còn sản sinh được một trọng tài nào truyền cảm hứng đến thế. Một bình luận viên bóng đá từng nhận định, trong bóng đá có thể sẽ có một Lionel Messi mới, một Cristiano Ronaldo mới nhưng sẽ không bao giờ có một Pierluigi Collina mới!

Quả thực, tài năng, phẩm chất, ngoại hình khiến Pierluigia Collina là một tuyệt tác độc nhất của bóng đá thế giới!

Chúc mừng sinh nhật 60 của huyền thoại áo đen!

Hưng Nguyên