Phú Quốc trở thành thành phố đảo đầu tiên của Việt Nam
Chiều 9/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Phú Quốc và thành lập các phường thuộc thành phố Phú Quốc, Kiên Giang.
Theo đó, TP Phú Quốc được thành lập trên cơ sở nguyên trạng toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số 179.480 người của huyện Phú Quốc hiện nay. Đây cũng là thành phố đảo đầu tiên của Việt Nam giáp với thành phố Hà Tiên, huyện Kiên Lương và các nước Campuchia, Thái Lan.
Kiên Giang có 3 thành phố
Với Nghị quyết trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tán thành lập phường Dương Đông, trên cơ sở nguyên trạng toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số 60.415 người của thị trấn Dương Đông.
Ngoài ra, Phú Quốc cũng thành lập phường An Thới trên cơ sở nhập nguyên trạng toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số 4.610 người của xã Hòn Thơm và nguyên trạng toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số 37.485 người của thị trấn An Thới hiện nay.
Như vậy, sau khi thành lập các phường này, thành phố Phú Quốc gồm 9 đơn vị hành chính cấp xã: phường Dương Đông, phường An Thới và 7 xã Hàm Ninh, Dương Tơ, Gành Dầu, Bãi Thơm, Cửa Dương, Cửa Cạn, Thổ Châu.
Đi liền với việc thành lập thành phố Phú Quốc, các cơ quan như TAND, VKSND của thành phố này cũng được thành lập.
Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày 1/3/2021 và tỉnh Kiên Giang sẽ có 15 đơn vị hành chính cấp quận huyện, trong đó có 3 thành phố (thành phố Hà Tiên, thành phố Rạch Giá, thành phố Phú Quốc), 12 huyện với 144 đơn vị hành chính cấp xã (116 xã, 18 phường, 10 thị trấn).
Theo tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân trình bày, Phú Quốc được bao phủ bởi bờ biển dài với nhiều bãi biển đẹp và còn nguyên sơ, các ngư trường giàu tiềm năng và vùng nước biển sâu tạo điều kiện phát triển du lịch, đánh bắt hải sản và phát triển hệ thống cảng biển.
Sau 15 năm xây dựng và phát triển, kinh tế của Phú Quốc luôn đạt tốc độ tăng trưởng cao và duy trì ổn định. Riêng năm 2019, Phú Quốc đón hơn 3 triệu lượt khách du lịch trong và ngoài nước. Cùng với phát triển kinh tế, hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư với quy mô lớn, hiện đại, đồng bộ, từng bước hình thành không gian đô thị trên địa bàn.
Thành lập thành phố Thủ Đức
Cũng trong chiều nay, với 100% số phiếu tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện để thành lập thành phố Thủ Đức thuộc TP.HCM
Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ 1/1/2021. Từ thời điểm này, TP.HCM có 22 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 16 quận, 5 huyện, 1 thành phố); 312 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 58 xã, 249 phường, 5 thị trấn).
Mô hình chính quyền địa phương ở thành phố Thủ Đức có cả HĐND và UBND thành phố; tuy nhiên các phường thuộc Thủ Đức sẽ không tổ chức HĐND.
Liên quan đến việc thành lập TAND, VKSND của thành phố Thủ Đức, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, sau khi thành lập thành phố Thủ Đức, quy mô dân số và công việc sẽ khác hẳn so với trước đây. Các vụ án của cả 3 quận gộp lại đã vượt quá số lượng của một số tỉnh (trên 6.000 vụ án). Vì vậy, nguồn nhân lực ngành Tòa án cho thành phố Thủ Đức đang thiếu nghiêm trọng.
Chánh án TAND tối cao đề nghị Thường vụ Quốc xem xét, quyết định bổ sung 180 biên chế để tháo gỡ khó khăn, đáp ứng yêu cầu thực tế. Đồng thời xem xét có cơ chế chính sách "anh của huyện nhưng em của tỉnh" cho thành phố Thủ Đức.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu khẳng định, việc thành lập thành phố Thủ Đức thuộc TP.HCM đã có chủ trương cũng như đầy đủ các cơ sở pháp lý quy định tại Hiến pháp năm 2013.
Bên cạnh đó, Nghị quyết tổ chức chính quyền đô thị tại TP.HCM vừa được Quốc hội thông qua cũng cho phép thành lập chính quyền đô thị thành phố trong thành phố; trình tự thủ tục hồ sơ được các cơ quan chuẩn bị kỹ lưỡng, nghiêm túc, lấy ý kiến đông đảo cử tri trên địa bàn.
Về việc thành lập cơ quan Tư pháp tại thành phố Thủ Đức, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, dù sáp nhập nhưng do khối lượng công việc lớn, nhân lực lại thiếu nên đây là vấn đề cần được quan tâm, giải quyết.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, “Thủ Đức không thể là em của TP.HCM và anh của Quận 1. Thành phố Thủ Đức vẫn là huyện lỵ hành chính cấp quận… Đây là sắp xếp lại đơn vị hành chính, vì lớn như thế, 3 quận như thế, nên gọi là thành phố trong thành phố”.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ủy ban Tư pháp đồng ý cho cán bộ tư pháp của thành phố này có chế độ đặc thù riêng so với cấp quận, huyện nhưng phải có sự đồng bộ trong cả hệ thống chính trị của thành phố Thủ Đức.
Để đảm bảo sự đồng bộ với các cơ quan khác cũng như chính sách chế độ tiền lương, vị trí việc làm, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, vấn đề này sẽ được xem xét sau.