Ông Amorim đang đi vào vết xe đổ của Villas-Boas

Nhìn vào tình cảnh của HLV Amorim tại M.U, người ta không khỏi liên tưởng đến Andre Villas-Boas, người từng được xem là Jose Mourinho mới nhưng lại có thành tích đáng quên tại Chelsea. 2 HLV trẻ tài năng người Bồ Đào Nha, cùng một triết lý bóng đá hiện đại, cùng một sự kiên định đáng ngưỡng mộ nhưng cũng đầy rủi ro và có lẽ, cùng một cái kết đáng tiếc tại giải đấu khốc liệt nhất thế giới.

Bài học xương máu từ Villas-Boas

Năm 2011, HLV Andre Villas-Boas đến Chelsea với lý lịch hoàn hảo. HLV khi ấy mới 33 tuổi đã giúp Porto thống trị bóng đá Bồ Đào Nha và đứng trên đỉnh châu Âu với chức vô địch Europa League. Vì vậy, khi vừa chuyển đến Chelsea, Andre Villas-Boas được giới truyền thông gọi là “người đặc biệt” thế hệ mới, một thiên tài chiến thuật trẻ tuổi được kỳ vọng sẽ tiếp nối di sản của Jose Mourinho tại Chelsea.

Khi vừa đến Chelsea, Villas-Boas cố gắng thay đổi công thức bóng đá cũ kỹ vốn đem lại thành công cho The Blues trong nhiều năm, thay vào đó là một hệ thống mới, hiện đại hơn với triết lý pressing mạnh mẽ, tranh chấp bóng và kiểm soát thế trận. Không chỉ vậy, ông còn công khai đối đầu với nhóm cầu thủ lãnh đạo tại sân Stamford Bridge như: John Terry, Frank Lampard, Didier Drogba…

Sự ngạo mạn và kiên định trong tính cách của HLV Villas-Boas đã khiến ông nhận trát sa thải chỉ sau 8 tháng dẫn dắt Chelsea. Thất bại nặng nề tại The Blues trở thành nỗi ám ảnh HLV người Bồ Đào Nha và kể từ đó ông đã không còn “gặt” được thành công ở cương vị HLV, để rồi phải từ giã sự nghiệp “sa bàn” ở tuổi 45.

Đến tháng 5-2019, khi nhận lời dẫn dắt Marseille, chính HLV Villas-Boas thừa nhận trên trang chủ của đội bóng Pháp rằng sai lầm lớn nhất của ông là không đủ khôn khéo để thích nghi với Giải Ngoại hạng Anh và đặc thù của đội hình. Đó là bài học lớn về sự kiên định cần phải đi đôi với sự linh hoạt.

Amorim và vết xe đổ của tiền bối

Giờ đây sau 13 năm, cũng tại Giải Ngoại hạng Anh, một HLV trẻ tuổi khác đang đi vào vết xe đổ của HLV Villas-Boas. Cũng với bản lý lịch hoàn hảo, thành công tại Giải Ngoại hạng Bồ Đào Nha, gây ấn tượng tại đấu trường châu Âu, HLV Ruben Amorim đến M.U với nhiều kỳ vọng. Nhưng hiện tại, sau 34 trận dẫn dắt M.U tại Giải Ngoại hạng Anh, tỷ lệ thắng của HLV Amorim chỉ đạt 29,5% với vỏn vẹn 10 trận thắng - tệ hơn cả HLV Erik ten Hag, người tiền nhiệm mà ông được kỳ vọng vượt qua.

Giống như Villas-Boas, Amorim có một triết lý bóng đá rõ ràng, ông ưa thích sơ đồ chiến thuật 3-4-3 hoặc 3-4-2-1 với sự linh hoạt ở khâu chuyển đổi tấn công và phòng ngự. Tại Sporting CP, ông đã thành công rực rỡ với hệ thống này, nhưng Giải Ngoại hạng Anh không phải Giải Ngoại hạng Bồ Đào Nha và M.U đang khủng hoảng, không phải Sporting CP đang thống trị giải đấu.

Vấn đề của Amorim là ông đang quá kiên định với triết lý của mình trong một bối cảnh không phù hợp. Bản thân HLV người Bồ Đào Nha cũng biết điều này và nhiều lần khẳng định trong các buổi phỏng vấn rằng sơ đồ chiến thuật hay triết lý bóng đá của ông không sai, chỉ là nhân sự hiện tại không thể đáp ứng và họ cần thêm thời gian để cải thiện. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Giải Ngoại hạng Anh hay Ban lãnh đạo M.U có cho ông đủ thời gian không? Với tỷ lệ thắng tệ hại, Amorim đang ngày càng mất lòng tin từ người hâm mộ và Ban lãnh đạo của M.U.

Không ai phủ nhận tài năng của cả HLV Villas-Boas lẫn HLV Amorim. Họ là những HLV xuất sắc với tầm nhìn chiến thuật rõ ràng. Nhưng Giải Ngoại hạng Anh là một thử thách khác hẳn, nơi mà sự linh hoạt đôi khi còn quan trọng hơn cả tài năng. HLV Jose Mourinho trong buổi phỏng vấn với Đài Truyền hình Canal 11 (Bồ Đào Nha) hồi tháng 3-2025, đã nói rằng: “Dying for your principles is stupid” (chết vì lý tưởng của bạn là ngu ngốc). Câu nói mà người hâm mộ nghĩ Mourinho muốn ám chỉ đến HLV Amorim, nhưng đây không phải là sự xúc phạm, mà là một lời khuyên thực tế từ một trong những HLV thành công nhất lịch sử. HLV của Benfica hiểu rằng trong bóng đá kết quả là trên hết và đôi khi bạn phải từ bỏ lý tưởng của mình, học cách thích nghi để tồn tại.

HLV Villas-Boas đã thất bại vì lý tưởng ở Chelsea. Giờ đây, HLV Amorim đang đi trên con đường tương tự tại M.U. Tất nhiên, những kết quả gần đây của M.U cũng không quá tệ khi đội chủ sân Old Trafford đã thắng 2 trong 3 trận gần nhất. Nhưng điều này vẫn chưa thể làm thỏa mãn những người yêu mến “Quỷ đỏ” và đặc biệt là ở nơi coi trọng thành tích, danh hiệu như sân Old Trafford.

Bóng đá đôi khi tàn nhẫn với những người quá lý tưởng. Nếu HLV Amorim không rút ra được kinh nghiệm từ người tiền bối Villas-Boas thì sớm thôi, “Quỷ đỏ” sẽ có HLV mới.

Trần Duy