Ô nhiễm không khí và thành phố thông minh
Để tạo dấu ấn hiệu quả quản lý một đô thị, hay nói rộng ra là quản lý một địa phương, cách dễ nhất là rót tiền vào các công trình hoành tráng, đẹp đẽ, hiện rõ trước mắt mọi người. Vì thế chẳng lạ gì nhiều dự án như thế ra đời, từ xây dựng cổng chào tiền tỉ đến trụ sở cơ quan công quyền bề thế.
Ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng ở TPHCM. Ảnh: VOH
Quản lý đô thị hay quản lý địa phương đi vào thực chất ngày nay gắn liền với những thay đổi nhanh chóng trong môi trường sống, từ xử lý rác thải, chống ngập úng đến giảm các tác nhân gây ô nhiễm môi trường, như có chính sách với sản phẩm nhựa sử dụng một lần, kể cả theo dõi sát sao chất lượng không khí để tìm cách loại trừ các nguyên nhân có thể kiểm soát được. Các dự án loại này thường trầm lắng, ít người biết, lại không có gì hiển thị cụ thể để khoe. Thế nhưng, cái giá phải trả khi không chú trọng đến các dự án như thế cũng sẽ lộ rõ trong mắt người dân, như núi rác Cam Ly sau mưa lũ đã đổ ập xuống một vùng dân cư rộng lớn.
Ở đây chỉ lấy ví dụ về chuyện theo dõi chất lượng không khí, một vấn đề người dân ở hai thành phố lớn Hà Nội và TPHCM đang quan tâm. Thay vì tranh cãi mức độ chính xác của các ứng dụng đo lường chất lượng không khí, tại sao không nhanh chóng xây dựng hay liên kết với các trường đại học, viện nghiên cứu để xây dựng hệ thống quan trắc của chính mình cho thật hoàn chỉnh? Ví dụ, cổng thông tin quan trắc môi trường của Hà Nội chỉ mới có 11 điểm đo, trang web còn sơ sài, số liệu chỉ có vài ngày gần nhất, bấm vào mục Tin tức thì trống trơn. Đầu tư để xây dựng thêm nhiều trạm, bổ sung thông tin đầy đủ lên trang web và xây dựng một ứng dụng di động cho mọi người dân dễ theo dõi là việc nằm trong tầm tay.
Thứ đến, tính chính thống của các dữ liệu từ nguồn chính thức là rất quan trọng, bởi tính chính thống này tạo niềm tin cho người dân, hướng dẫn cho họ có những biện pháp phù hợp để bảo vệ sức khỏe đồng thời làm cơ sở để chính quyền có những quyết sách liên quan đến môi trường. Đáng tiếc là khi viết bài này, người viết vào trang cổng thông tin quan trắc môi trường của Hà Nội rồi so sánh với dữ liệu trên trang của trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, chỉ số chất lượng không khí (AQI) hai bên khác xa nhau: cùng một khu vực một bên là 54 một bên lên đến 120, biết tin vào bên nào đây?
Thời báo Kinh tế Sài Gòn
