Nút thắt lớn nhất được tháo gỡ: Sân bay Phan Thiết sẵn sàng 'cất cánh'

Ngày 16-8, một lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa đồng ý phê duyệt danh mục công trình sử dụng lưỡng dụng tại sân bay Phan Thiết.

Quyết định này được xem là tháo gỡ nút thắt quan trọng nhất, mở ra cơ sở pháp lý để sớm điều chỉnh chủ trương đầu tư và tái khởi động hạng mục hàng không dân dụng sau đúng một thập kỷ khởi công.

Đường vào sân bay Phan Thiết sẽ được khánh thành vào ngày 19-8-2025.

Tháo gỡ nút thắt

Việc tháo gỡ nút thắt này không chỉ đơn thuần là một quyết định hành chính, mà còn là một bước đi chiến lược, mang lại nhiều lợi ích to lớn.

Sân bay Phan Thiết được khởi công từ năm 2015 gồm hạng mục quân sự do Bộ Quốc phòng đầu tư đã hoàn thành và đưa vào sử dụng; hạng mục hàng không dân dụng từng được phê duyệt ở cấp 4C, nhưng sau đó điều chỉnh lên cấp 4E, với mục tiêu phục vụ hơn 2 triệu khách/năm vào năm 2030 và trên 3 triệu khách/năm vào năm 2050.

Nút thắt cốt lõi nằm ở việc sử dụng lưỡng dụng các công trình quân sự đã đầu tư sẵn, bao gồm đường cất hạ cánh, đường lăn và các hạng mục hạ tầng khác. Việc phê duyệt này không chỉ tránh lãng phí nguồn lực quốc gia khi tận dụng tối đa tài sản đã hoàn thiện mà còn rút ngắn đáng kể thời gian triển khai hạng mục dân dụng.

Phối cảnh sân bay Phan Thiết.

Thay vì phải đầu tư mới từ đầu, dự án có thể nhanh chóng tích hợp các cơ sở sẵn có, đảm bảo ưu tiên nhiệm vụ quốc phòng đồng thời phục vụ khai thác dân dụng. Theo nguyên tắc từng được Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc khai thác lưỡng dụng trên nguyên tắc ưu tiên phát triển kinh tế, sẵn sàng phục vụ hoạt động quốc phòng khi có yêu cầu.

Điều này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn đẩy nhanh tiến độ, giúp sân bay sớm đi vào hoạt động sau khi điều chỉnh chủ trương đầu tư.

Tính khả thi và động lực mới

Theo tính toán của UBND tỉnh Bình Thuận trước khi sáp nhập tỉnh, tương lai khu vực Nam Trung Bộ và lân cận sẽ có nhiều cảng hàng không hoạt động hàng không dân dụng như sân bay Thành Sơn, Cam Ranh, Liên Khương, Biên Hòa, Long Thành, Tân Sơn Nhất nên sân bay Phan Thiết sẽ không tăng trưởng đột biến và dự báo, lưu lượng khách đến hết vòng đời dự án đạt 3,5 triệu lượt/năm.

Hạng mục quân sự đã hoàn thành đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, sau khi Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận sáp nhập, việc có hai sân bay trong một tỉnh (Phan Thiết và Liên Khương) sẽ trở thành lợi thế hiếm có và là tỉnh thứ sáu tại Việt Nam sở hữu hai sân bay dân dụng (sau TP.HCM, Đà Nẵng, Gia Lai, An Giang và Đắk Lắk).

Trong bối cảnh lượng khách du lịch nội tỉnh, doanh nhân và khách công vụ được dự báo tăng nhanh, đặc biệt khi du lịch nghỉ dưỡng biển và du lịch sinh thái cao nguyên được qui hoạch kết nối cùng phát triển, việc đưa sân bay Phan Thiết vào hoạt động sẽ mở ra một không gian kinh tế - du lịch liên vùng rộng lớn.

Ngoài ra sân bay Phan Thiết và Liên Khương cách nhau không xa, có một khoảng cách lý tưởng để tạo nên sự bổ trợ thay vì cạnh tranh. Du khách có thể dễ dàng di chuyển từ sân bay này đến sân bay kia, khám phá cả vùng biển Phan Thiết sôi động và cao nguyên Lâm Đồng thơ mộng.

Với việc khai thác song song cả hai sân bay, du khách quốc tế và nội địa có thể lựa chọn điểm đến linh hoạt hơn. Một chuyến đi kết hợp nghỉ dưỡng biển sau đó chỉ mất rất ít thời gian để khám phá cao nguyên sẽ trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường.

Các chuyến bay nội địa và quốc tế không thường lệ sẽ mở rộng cánh cửa đón du khách, đặc biệt là các đoàn khách lớn, khách du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, vốn ưa chuộng sự tiện lợi và nhanh chóng của đường hàng không.

Khu nhà ở công vụ sân bay Phan Thiết. Ảnh NT.

Sự phát triển của sân bay và các ngành dịch vụ liên quan sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư, thúc đẩy các hoạt động thương mại; sẽ tạo ra hàng ngàn việc làm mới, cải thiện đời sống người dân, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương.

Đây là một dải kết nối vàng giữa biển xanh Mũi Né và cao nguyên Đà Lạt, tạo thành “song trục hàng không” vừa thuận tiện cho hành khách, vừa hợp lý về khai thác.

Việc tái khởi động sân bay Phan Thiết không chỉ giải quyết một dự án dang dở suốt 10 năm, mà còn tạo cú hích quan trọng cho khu vực Nam Trung Bộ – Tây Nguyên. Nếu tiến độ được giữ vững, dự kiến trong năm 2026, hạng mục dân dụng của sân bay sẽ đi vào vận hành, tạo ra một trục giao thông hàng không mạnh mẽ, mở ra những cơ hội phát triển đột phá.

PHƯƠNG NAM-VÕ TÙNG