Nỗ lực xuất khẩu phô mai Anh sang Nhật thất bại sau 5 năm

Phô mai được bày bán tại một siêu thị Pháp. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Theo tờ Politico ngày 22/10, bà Liz Truss - khi đó là Bộ trưởng Thương mại Anh - từng mang theo một lọ phô mai Stilton khi tới Tokyo ký thỏa thuận thương mại hậu Brexit giữa Anh và Nhật Bản năm 2020. Bà Truss coi việc thúc đẩy xuất khẩu phô mai là ưu tiên cá nhân, từng gọi tình trạng Anh xuất khẩu phô mai hạn chế là “điều đáng tiếc”. Trong những tuần cuối cùng của quá trình đàm phán, bà nỗ lực mở rộng thị trường cho các loại phô mai Stilton và cheddar, đồng thời trao tặng một lọ Stilton cho Ngoại trưởng Nhật Bản Motegi Toshimitsu nhân lễ ký kết thỏa thuận.

Thỏa thuận này cơ bản là kéo dài các điều khoản từ thỏa thuận EU - Nhật, đồng thời giảm thuế nhập khẩu phô mai từ Nhật Bản xuống 0% vào năm 2033. Một số thương hiệu phô mai Anh như Buxton Blue, Swaledale Ewes, Teviotdale cũng được bảo hộ thương hiệu tại Nhật Bản. Tuy nhiên, năm năm sau, người tiêu dùng Nhật Bản vẫn chưa mặn mà với phô mai Anh. Giá trị xuất khẩu phô mai của Anh sang Nhật đã giảm 66% kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực, trong bối cảnh đồng yen yếu làm tăng chi phí.

Ông Mark Spencer - chủ cửa hàng The British Shop tại Shibuya, Tokyo - cho biết phô mai Anh vẫn là mặt hàng khó bán. Ông mở cửa hàng vào tháng 5 vừa qua để giới thiệu thực phẩm Anh, nhưng việc tìm nguồn cung và nhập khẩu gặp nhiều khó khăn. Ông Spencer cho biết các sản phẩm như Clawson Blue Stilton được vận chuyển bằng đường hàng không, có hạn sử dụng ngắn, và vẫn phải đối mặt với rào cản phi thuế quan khắt khe.

Các chuyên gia nhận định tình hình xuất khẩu thực phẩm và đồ uống Anh sang Nhật rất biến động. Ông George Hyde, Giám đốc Thương mại của Liên đoàn Thực phẩm và Đồ uống Anh, cho biết xuất khẩu phô mai đạt đỉnh 2,2 triệu bảng Anh năm 2019 nhưng giảm liên tục, đến năm 2024 giảm hai phần ba bất chấp lợi thế về thuế. Nguyên nhân chính là đồng yen yếu so với đồng bảng Anh, đồng thời một số thuế nhập khẩu vẫn còn cao, dao động 14 đến 25% và sẽ giảm dần trong 15 năm tới.

Bên cạnh đó, các loại phô mai Anh xuất khẩu sang Nhật thường là sản phẩm cao cấp, khiến giá thành cao hơn nhiều so với các sản phẩm tương tự, dẫn đến sức mua thấp. Tại cửa hàng Mitsukoshi ở Tokyo, phô mai Anh như Stilton và Red Cheddar bị xếp riêng, không cạnh các loại thực phẩm Anh phổ biến khác như trà, scones, clotted cream. Một quan chức Nhật Bản nhận định người dân nước này thường nghĩ phô mai đến từ Pháp hoặc Italy, chứ không phải Anh, trong khi sản phẩm nổi tiếng nhất của Anh là whisky.

Chính phủ Anh đã hỗ trợ xuất khẩu thông qua Chương trình Xuất khẩu Sữa và hỗ trợ tiếp thị, đưa hơn 40 nhà nhập khẩu quốc tế tới Anh, đồng thời cử chuyên gia giúp các doanh nghiệp phô mai mở rộng thị trường, bao gồm Nhật Bản. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, cần nhiều biện pháp hơn từ phía chính phủ để nâng cao nhận thức của người tiêu dùng Nhật, cùng với việc giảm thêm rào cản thương mại, nhằm thúc đẩy xuất khẩu thực phẩm Anh ra thị trường toàn cầu.

Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc