Những ứng viên sáng giá cho Nobel Y sinh 2025

Giới khoa học đang hướng về giải Nobel 2025 để vinh danh những nhân vật xuất sắc, có đóng góp to lớn cho sự phát triển của khoa học và hòa bình thế giới. Như thường lệ, kết quả giải Nobel Y sinh sẽ mở màn cho mùa giải Nobel.

Tạp chí The Scientist mới đây đã phỏng vấn một số nhà khoa học để đưa ra dự đoán về những cái tên có thể là ứng viên cho giải Nobel Y sinh 2025.

Trong bài phỏng vấn, nhà di truyền học tiến hóa Li Zhao – công tác tại Đại học Rockefeller (New York, Mỹ) – cho rằng một số đồng nghiệp tại trường bà có thể có khả năng đạt giải. Trong đó, bà Zhao hy vọng nhà khoa học Svetlana Mojsov – người có công lớn trong việc xác định và mô tả dạng hoạt động của glucagon-like peptide-1 (GLP-1) – và nhà khoa học Jeffrey Friedman (người đã phát hiện ra hormone leptin) sẽ đạt giải.

Nhà khoa học Svetlana Mojsov. Ảnh: ĐH ROCKEFELLER

Theo bà Zhao, công trình của hai nhà khoa học này “đều có tác động sâu sắc đến việc điều hòa cân nặng và hơn thế nữa”.

Trong khi đó, Giáo sư Philip Wigge tại ĐH Potsdam (Đức) dự đoán nhà khoa học Anthony Hyman sẽ đạt giải. Ông Hyman là người tiên phong trong khái niệm phân tách pha protein-protein. Đây là phản ứng phổ biến ở sinh vật nhân chuẩn, khi protein có thể thay đổi giữa hai trạng thái, bước vào trạng thái phân tách pha lỏng-lỏng.

“Việc khám phá ra sự phân tách pha lỏng-lỏng và những thay đổi pha của protein là một cuộc cách mạng đang diễn ra. Thật đáng kinh ngạc. Tôi không thể nghĩ ra bất kỳ khám phá nào khác trong đời lại mở ra nhiều câu hỏi thú vị và hé lộ nhiều cơ chế tiềm năng về cách thức hoạt động của tế bào đến vậy. Đây là một trong những khám phá mà bạn có thể nói rằng ‘điều này chắc chắn sẽ được trao giải Nobel. Vấn đề chỉ là khi nào mà thôi’” – Giáo sư Wigge nói.

Phần mình, nhà thần kinh miễn dịch học David Gate tại ĐH Northwestern (Mỹ) cho rằng Nobel Y sinh có thể thuộc về nhà nghiên cứu quang di truyền học Karl Deisseroth tại ĐH Standford (Mỹ). Theo ông Gate, quang di truyền học có ảnh hưởng vô cùng lớn trong khoa học thần kinh và ông Deisseroth đã giành được một số giải thưởng danh giá.

Giải Nobel Y sinh được Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska, Stockholm (Thụy Điển) công bố. Giải thưởng dự kiến được công bố vào khoảng 16 giờ 30, ngày 6-10 (giờ Hà Nội).

Từ năm 1901 đến năm 2024, 115 giải Nobel Y sinh đã được trao cho 229 nhà khoa học. Nobel Y sinh 2024 vinh danh hai nhà sinh học phân tử người Mỹ là Victor Ambros và Gary Ruvkun vì phát hiện ra microRNA và vai trò của microRNA trong quá trình điều hòa gen sau phiên mã.

KHOA ĐIỀM