Những câu nói gây 'ám ảnh' cho con trẻ, cha mẹ cần tránh

Tôi muốn kể cho các bạn nghe một câu chuyện của đại văn hào Ernest Hemingway về sự tổn thương. Câu chuyện kể về hai cha con nhà Paco.

Sau một trận cãi vã kịch liệt, chỉ vì những câu nói trong lúc giận dữ của người cha làm em bị tổn thương nghiêm trọng mà Paco đã đùng đùng bỏ nhà ra đi. Tuy giận dữ nhưng rất đau lòng, người cha bôn ba khắp nơi tìm kiếm con. Cuối cùng, khi tới Madrid, trong nỗ lực cuối cùng của mình, ông cho đăng một thông cáo trên báo: "Paco thương yêu, hãy đến gặp cha chiều mai trước cửa tòa soạn. Cha yêu con. Cha của con!".

Chiều hôm sau, người cha đến tòa soạn thật sớm. Lúc đó, ông đã gặp tới 20 cậu bé tên Paco! Cả 20 cậu bé này đều đã bỏ nhà ra đi và đều cho biết họ bỏ đi vì không chịu nổi những lời "sỉ vả" của bố mẹ. Nhưng giờ thì họ đang mong đợi sẽ gặp được cha của mình.

Thật ra, ai trong chúng ta cũng muốn nghe những lời nói dịu dàng chất chứa đầy yêu thương hơn là phải nghe những câu nói đầy "ám ảnh".

Thật ra, ai trong chúng ta cũng như Paco, cũng rất thương cha mẹ, rất mong gặp lại cha mình, trông đợi một cái ôm và những lời nói dịu dàng chất chứa đầy yêu thương hơn là phải nghe những câu nói đầy "ám ảnh".

Dưới đây là “tổng hợp” những câu nói gây ám ảnh đến con trẻ mà cha mẹ cần tránh mắc phải:

1. "Sao con ngốc thế?”

Tưởng chừng đây chỉ là câu nói vô thưởng vô phạt nhưng sẽ vô cùng ảnh hưởng đến tâm lý còn non nớt của con trẻ. Nhiều cha mẹ cứ nghĩ khi con không làm được gì đó thì “buộc miệng” trách con một câu vu vơ thế này cũng chẳng có gì sai. Thế nhưng, sự thật thì câu nói mang tính nhận xét phiến diện về toàn bộ con người trẻ thế này sẽ gây nên tổn thương vô cùng lớn cho trẻ.

Cha mẹ đừng nghĩ đây chỉ là câu chỉ dẫn trung thực, câu nói này vô tình làm trẻ tự ti, mặc cảm thấy vô cùng tổn thương và kém cỏi. Thay vào đó cha mẹ có thể nói rằng: “Con đã làm rất tốt rồi, bây giờ thì cố gắng hơn thôi!”.

2. "Tại sao con vẫn không bằng anh chị con vậy?”

Điều cần tránh nhất khi dạy con đó chính là cha mẹ đừng bao giờ so sánh con với người khác. So sánh con với bạn bè cùng trang lứa đã không nên thì so sánh con với anh chị lại càng không nên hơn.

Sự so sánh của cha mẹ có thể sẽ khiến trẻ mặt cảm và không cố gắng nhiều hơn. Đặc biệt, so sánh con với anh chị sẽ dẫn đến tâm lý trẻ oán giận, chán ghét anh chị mình. Từ đó tình cảm anh chị em trong nhà rạn sẽ dần nứt tình, dễ gây chia rẽ.

Thay vào việc khiến con cảm thấy mình thua kém anh chị, cha mẹ có thể động viên bằng câu nói “Không sao đâu con, con sẽ tiến bộ hơn thôi!”.

Điều cần tránh nhất khi dạy con đó chính là cha mẹ đừng bao giờ so sánh con với người khác

3. "Nếu tiếp tục hành động như thế cha mẹ sẽ không thương con nữa"

Đừng bao giờ cha mẹ “cảnh báo” sẽ không thương con dù cho có bất kỳ lý do gì. Nói thế sẽ chỉ khiến trẻ thêm buồn, bất ổn và tưởng cha mẹ nói thật, trong khi cha mẹ luôn là người thương con vô điều kiện mà đúng không. Đừng để trẻ hiểu lầm tình thương của mình, vì chúng còn nhỏ cũng sẽ chẳng thể phân biệt được đâu là nói vui, đâu là nói nghiêm túc.

4. "Con lúc nào cũng dơ bẩn và lếch thếch vậy à!"

Trẻ con vốn vô cùng nhạy cảm, lòng tự trọng cũng rất cao. Do đó, ngoài dè bỉu năng lực của trẻ cha mẹ cũng đừng nên chê bai quần áo và vẻ ngoài của chúng. Bởi vì khi nhận được những nhận xét tiêu cực nào về ngoại hình sẽ khiến trẻ cảm thấy tự ti mặc cảm hơn. Vậy nên ngay cả khi trẻ có không được sạch sẽ tinh tươm cho lắm thì cha mẹ cũng đừng vội chỉ trích hay thẳng thừng chê bai mà hãy nhẹ nhàng: "Con nên giữ quần áo sạch sẽ và gọn gàng chứ. Nào để cha mẹ giúp con nhé".

5. "Là do con chưa cố gắng hết mình"

Cha mẹ dù có thất vọng về con thế nào đi chăng nữa cũng không nên nói ra câu này với trẻ. Biết rằng, cha mẹ nào cũng kỳ vọng con mình luôn giỏi giang, khi không được những điều này thì đâm ra thất vọng là đúng nhưng cũng đừng vì thế mà trách móc rằng con chưa cố gắng. Có lẽ con đã rất phấn đấu nhưng vì một vài lý do nào đó mà không đạt kết quả như mong đợi mà thôi. Thay vào đó cha mẹ hãy giúp đỡ con nhiều hơn để con đạt được kết quả tốt nhất như mong đợi nhé.

Những câu trách mắng dễ nghe bao giờ cũng có giá trị cảm hóa và nâng đỡ con trẻ trong cuộc sống.

MAI KA