Người dân Ba Lòng cùng HTX nâng giá trị nông sản bằng sản phẩm OCOP

Mới đây, chính quyền xã Ba Lòng (được sáp nhập từ hai xã cũ là Triệu Nguyên và Ba Lòng thuộc huyện Đakrông trước đây) đã đặt ra mục tiêu tỷ lệ hộ nghèo đa chiều đến năm 2030 dưới 10% và quyết tâm đổi mới, đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội một cách toàn diện, cũng như quyết tâm đạt chuẩn xã nông thôn mới trong 5 năm tới.

Có HTX đóng vai trò dẫn dắt

Để thực hiện có hiệu quả mục tiêu như trên, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị đã nhấn mạnh một trong những giải pháp mà xã Ba Lòng cần làm là đẩy mạnh tổ chức sản xuất ngành nông nghiệp theo hướng dồn điền, đổi thửa, sản xuất nông nghiệp theo hướng chuyên canh, đặc biệt là tạo ra sản phẩm OCOP để nâng cao giá trị nông sản bản địa. Bên cạnh đó xã cần phát huy tiềm năng, lợi thế về các loại hình du lịch sinh thái để kêu gọi, xúc tiến đầu tư mạnh mẽ lĩnh vực du lịch.

Thu hoạch từ đậu đen xanh lòng và liên kết tiêu thụ cùng HTX giúp đời sống người dân ở Ba Lòng ngày càng nâng lên.

Nhắc đến việc tạo ra sản phẩm OCOP để nâng cao giá trị nông sản bản địa ở xã Ba Lòng không thể không nhắc đến vai trò dẫn dắt của các HTX. Điển hình như HTX dịch vụ nông nghiệp Triệu Nguyên - một điểm sáng trong xóa đói, giảm nghèo ở xã.

HTX này có các sản phẩm được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh Quảng Trị đánh giá cao về chất lượng và có giá thành hợp lý như: Trà đậu đen xanh lòng hoa nhài, trà đậu đen xanh lòng lá dứa, bột sâm bố chính, rượu sâm bố chính, trà sâm, sâm bố chính tươi và sấy khô, lạc nhân…

Trong đó, phải kể đến sản phẩm trà đậu đen xanh lòng hoa nhài của HTX Triệu Nguyên được cấp giấy chứng nhận OCOP đạt chuẩn 4 sao của Quảng Trị.

Từ 4 năm trước, HTX đã tham gia đánh giá, phân hạng chương trình OCOP với sản phẩm Trà đậu đen xanh lòng hoa nhài. Đây là sản phẩm có nhiều công dụng như hỗ trợ giấc ngủ ngon, giải nhiệt, lọc gan thận, chống lão hóa, giúp đen tóc, ngăn ngừa ung thư…

Một năm sau đó, HTX đã đón nhận tin vui sản phẩm trà đậu đen xanh lòng hoa nhài được cấp giấy chứng nhận OCOP đạt chuẩn 4 sao của Quảng Trị. Không những vậy, sản phẩm còn vượt qua nhiều ứng cử viên và được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.

Đậu đen xanh lòng “đổi đời” với sản phẩm trà

Là một thành viên tích cực của HTX Triệu Nguyên, ông Trần Huy cho biết gói trà đậu đen xanh lòng hoa nhài của HTX khi đến tay người tiêu dùng nhận được những phản hồi tích cực về nguồn nguyên liệu, cả hương lẫn vị trà.

Sản phẩm trà đậu đen xanh lòng của HTX dịch vụ nông nghiệp Triệu Nguyên được bán rộng rãi qua kênh thương mại điện tử.

Theo ông Huy, hạt đậu đen xanh lòng đưa vào sản xuất trà được lựa chọn kỹ càng; được rang bằng máy đúng tiêu chuẩn giúp chín hết nhân xanh nhưng không làm cháy vỏ nên sản phẩm giữ được tối đa các thành phần dinh dưỡng, phát huy tác dụng tốt cho sức khỏe, có vị thanh nhẹ, dễ uống. Thành phẩm sau khi rang được phối trộn với hoa nhài theo công thức chuyên biệt “gia truyền” và được người tiêu dùng đánh giá cao.

Như chia sẻ của ông Huy, trước đây trên địa bàn xã Triệu Nguyên (cũ) là một trong những xã đặc biệt khó khăn, do giao thông đi lại cách trở nên người dân phải chịu cảnh sống tự cung tự cấp. Thiên nhiên phú cho đất đai màu mỡ, như một cứu cánh. Chưa có điều kiện khảo sát nhưng diện tích đất trồng đậu ước khoảng 115 ha. Người dân hoàn toàn có thể sống bằng nghề trồng đậu.

Có đến địa bàn xã Triệu Nguyên (cũ) sẽ có dịp ngắm nhìn vẻ đẹp của cánh đồng mươn mướt màu xanh giữa hai triền núi thẳm mây mù mờ ảo. Từ đó mới hay chính nhờ cánh đồng lớn này mà hạt đậu sinh ra từ đây mang một chất lượng và sản lượng hiếm nơi nào có được. Khi thấy nhiều du khách đến đây cứ trầm trồ với cánh đồng trải dài tít tắp giữa bốn bề là núi, ông Huy cho biết đây là vùng nguyên liệu giá trị giúp HTX Triệu Nguyên tạo nên sản phẩm trà đậu đen xanh lòng hoa nhài đạt OCOP 4 sao.

Và để có được vùng nguyên liệu giá trị này, ông Huy và các hộ dân địa phương đã bỏ công sức trồng rồi sau đó chăm bón, để tạo ra những hạt đậu tốt nhất cho sản xuất trà.

Như lý giải của ông Huy, đất trồng đậu màu mỡ và khí hậu phù hợp nên cây đậu trồng phát triển tốt, hoàn toàn không dùng thuốc trừ sâu phân bón hóa học, do đó mức độ đậu sạch HTX đảm bảo tuyệt đối. HTX cũng là đơn vị duy nhất thu mua, sản xuất trà đậu đen xanh lòng ở địa bàn Triệu Nguyên (cũ) nên các khách hàng tin tưởng, sản phẩm làm ra bao nhiêu là được tiêu thụ hết.

Còn theo bà Nguyễn Thị Phượng, Giám đốc HTX Triệu Nguyên, điều mong muốn của HTX là bảo tồn, trồng và nâng cao giá trị giống đậu đen xanh lòng hạt nhỏ của địa phương bằng việc tạo ra các sản phẩm OCOP từ đậu đen xanh lòng.

“Để tạo ra sản phẩm OCOP từ nguyên liệu nông sản bản địa như đậu đen xanh, HTX đã đứng ra liên kết với các hộ dân trên địa bàn xã Triệu Nguyên (cũ) theo hướng HTX cung cấp hạt giống, hướng dẫn quy trình canh tác theo hướng tự nhiên. HTX đã xây dựng vùng sản xuất an toàn có diện tích hơn 6 ha để chủ động nguyên liệu”, bà Phượng nói.

Mở ra “cánh cửa” thoát nghèo

Có thể nói nhờ vào nỗ lực tạo ra sản phẩm OCOP của HTX mà giá trị và diện tích canh tác nông sản ở địa phương có những chuyển biến rõ rệt. Tính đến nay toàn xã có 394 ha đậu đỗ các loại, 412 ha lạc, 117 ha bắp, tổng sản lượng trung bình mỗi năm khoảng hơn 450 tấn, mang lại nguồn thu hàng tỷ đồng.

Ba Lòng là vùng nguyên liệu giá trị giúp HTX Triệu Nguyên tạo nên sản phẩm trà đậu đen xanh lòng hoa nhài đạt OCOP 4 sao.

Ngoài sản phẩm OCOP từ hạt đậu, thì xã Ba Lòng cũng dồn nhiều tâm huyết để xây dựng thương hiệu lạc theo tiêu chuẩn OCOP. Hiện nay, trong xã có HTX nông nghiệp Thiên Phú đã nghiên cứu sản xuất thành công sản phẩm tinh dầu lạc và đang chuẩn bị hồ sơ đăng ký sản phẩm OCOP.

Nhờ chủ trương tự chủ nguyên liệu từ những ngày đầu, đến nay HTX Thiên Phú cũng đã có vùng trồng rộng, huy động nhiều hộ cùng tham gia trồng lạc theo hướng thuận tự nhiên, tiến dần đến xây dựng vùng trồng đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Không những vậy, HTX luôn quan tâm đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến mẫu mã bao bì, đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu sản phẩm thông qua các hội chợ thương mại, kênh thương mại điện tử…

Thời gian qua các đơn vị thuộc Liên minh HTX Việt Nam cũng đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị tích cực hỗ trợ các HTX phát triển sản phẩm OCOP (trong đó có HTX Triệu Nguyên) nhằm nâng cao giá trị nông sản bản địa. Đơn cử như tạo điều kiện cho HTX tham gia các hoạt động kết nối giới thiệu, quảng bá, xúc tiến thương mại và tham gia trưng bày tại hội chợ để tiếp cận khách hàng, mở rộng thị trường.

Bên cạnh đó, các HTX còn được hỗ trợ kết nối với các điểm trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm OCOP, các cửa hàng bán lẻ, siêu thị để đặt gian hàng trưng bày, ký gửi, giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm.

Thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại do Liên minh HTX Việt Nam phối hợp cùng Liên minh tỉnh Quảng Trị đã giúp cho nhiều HTX (như HTX Triệu Nguyên) thực hiện kết nối giao thương, tìm kiếm đối tác, thị trường để tiêu thụ sản phẩm, giúp cho sản phẩm OCOP, các sản phẩm tiềm năng của Ba Lòng đã có mặt rộng khắp trong và ngoài tỉnh Quảng Trị.

Mặt khác, để sản phẩm OCOP phát triển tốt hơn nữa trong thời gian tới nhằm giúp cải thiện sinh kế cho người dân xã Ba Lòng thì điều hy vọng là chính quyền địa phương sẽ tiếp tục có các hoạt động hỗ trợ để bà con nơi đây thay đổi tư duy sản xuất, chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Có như vậy không chỉ nâng giá trị cho nông sản bản địa mà còn mở ra “cánh cửa” thoát nghèo trên vùng đất này.

Thanh Loan