Ngổn ngang thị trường sách lậu: Bản quyền lên tiếng

Ngày 14-6, tại TP. Hồ Chí Minh, 2 thương hiệu lớn trong lĩnh vực xuất bản và phát hành sách, gồm Nhà xuất bản (NXB) Compass (Mỹ) và Công ty Phát hành sách First News đã công bố hàng loạt "thương hiệu” in sách "lậu” tại Việt Nam đã có hành vi vi phạm bản quyền nhiều lần và kéo dài đối với các bản quyền sách ngoại văn đã được 2 đơn vị này mua bản quyền. Đây là sự kiện được cho là chưa có tiền lệ tại Việt Nam, bởi vì trước đó hầu hết các nhà xuất bản trong nước đã buông xuôi, phó mặc việc chống sách lậu cho cơ quan chức năng.

First News và đại diện NXb Compass - Mỹ cho biết,

quyết tâm theo đuổi kiện thị trường sách lậu Việt Nam tới cùng

Ảnh: HỒNG PHÚC

Chế tài xử lý còn bất cập

Tại buổi công bố, có sự tham dự của thanh tra Sở Thông tin – Truyền thông TP. Hồ Chí Minh, đại diện một số Nhà xuất bản, công ty phát hành sách, các cơ quan chức năng liên quan, ông Nguyễn Văn Phước – Giám đốc First News cho biết: Sau 18 năm đăng ký bảo hộ ở Việt Nam, ông hết sức bức xúc về việc First News bị vi phạm bản quyền rất nhiều lần, đơn vị đã có ý kiến đề nghị các cơ quan chức năng xử lý, bảo vệ, nhưng tình trạng vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ vẫn không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng, gây thiệt hại lớn cho First News và các đối tác.

"Cực chẳng đã, chúng tôi đành đâm đơn kiện cả "thị trường sách lậu” ra tòa. Dù có thể sẽ phải tốn chi phí khá lớn cho việc theo đuổi này, nhưng chúng tôi hi vọng sẽ tác động phần nào đó để các cơ quan chức năng lưu tâm hơn tới hoạt động quản lý trong lĩnh vực bản quyền - Tài sản trí tuệ của doanh nghiệp”, ông Phước bức xúc.

Theo Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt, từ năm 2008, cả First News – Trí Việt và Nxb Compass đã phát hiện nhiều trường, trung tâm ngoại ngữ tổ chức qui mô việc photo sách và sao chép những CD chương trình luyện thi nhiều cấp độ, như TOEFL iBT, TOEIC bán cho học viên, trong khi các tài liệu này đã được bảo hộ bản quyền. "Chúng tôi đã "kêu cứu” tới Sở Thông tin - Truyền thông TP. Hồ Chí Minh và được cơ quan này vào cuộc nhưng rốt cuộc chỉ đưa ra hình thức xử lý phạt hành chính, trong khi tình trạng in lậu vẫn tiếp dẫn”, đại diện Trí Việt cho biết.

Như Đại Đoàn Kết từng thông tin, thống kê không đầy đủ tại hai thành phố lớn trên cả nước là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, mỗi ngày có khoảng 30.000 – 35.000 cuốn sách lậu được giao dịch. Trong khi đó, công tác quản lý dường như còn bỏ ngỏ và họa chăng một năm cũng chỉ có vài đợt ra quân truy quét mang tính hình thức. Đại Đoàn Kết từng ghi nhận ý kiến của ông Lê Hoàng, nguyên Giám đốc NXB Trẻ chia sẻ, trên thực tế có rất nhiều NXB trong nước hiện nay cũng bị in lậu, bị vi phạm dưới nhiều hình thức, nhưng vì nhiều lý do mà họ đành phải làm ngơ, hoặc chấp nhận "sống chung” với sách lậu. Theo ông Hoàng, đó là những lý do giải thích cho thực trạng luật pháp, các chế tài xử lý vi phạm bản quyền, sở hữu trí tuệ Việt Nam vẫn còn bất cập, không đủ tính răn đe.

Sách lậu sa lưới

Sau nhiều năm kiên trì tìm công lý, từ năm 2011 tới nay, một số cơ quan chức năng tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã chính thức mở đợt truy quét thị trường sách lậu, để "an lòng” nhà đầu tư trong nước và nước ngoài trong lĩnh vực xuất bản phẩm.

Theo Đội quản lý thị trường số 15 và Phòng PC46 – Công an Hà Nội, ngày 12-11-2011 các cơ quan chức năng đã tiến hành khám xét, kiểm tra và bắt quả tang hệ thống cơ sở gia công sau in Huy Thi (Khu tập thể nhà máy in Bộ Tổng Tham mưu, Ngọc Hồi) đang tàng trữ một lượng lớn tài liệu, băng đĩa sao chép lậu, gồm gần 10.000 cuốn sách lậu, sách giả và một lượng lớn các trang bìa và ruột một số giáo trình chưa thành phẩm.

Theo ông Nguyễn Văn Phước, trong đợt truy quét lớn nhất vào thị trường sách lậu tại Thủ đô, các cơ quan chức năng đã phát hiện 3 tựa sách của First News bị làm giả nhiều nhất, gồm "Đắc nhân tâm”, "Quẳng gánh lo đi và vui sống” và "7 thói quen của bạn trẻ thành đạt”. Đây là các ấn phẩm được công ty Văn hóa sáng tạo Trí Việt – First News giữ bản quyền độc quyền xuất bản tại Việt Nam.

Đáng chú ý, mới đây nhất vào tháng 6-2012, sau ba lần khởi kiện ra tòa, TAND TP. Hồ Chí Minh đã yêu cầu phía bị đơn là Trường Anh ngữ Quốc Tế Úc Châu phải bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm bản quyền đối với First News. Ngoài ra, theo phán quyết của TAND TP, Công ty TNHH Giáo Dục Đào Tạo Duy Khang đã vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của First News khi có hành vi sao chép các giáo trình TOEFL, TOEIC với logo của First News cùng đĩa CD kèm theo để bán cho học viên các Trung tâm Ngoại ngữ Úc Châu mà chưa được sự đồng ý từ phía đơn vị mua bản quyền từ nhà Xuất bản Compass.

Ông Hồ Đăng Duy, đại diện trường Anh ngữ Quốc tế Úc Châu cho biết, trường đã cho kiểm tra và phát hiện các đơn vị in ấn của trường đã sai phạm và vi phạm bản quyền. Do đó, quan điểm của trường là sai phạm tới đâu sẽ đền bù thiệt hại tới đó, minh bạch để giữ uy tín cho trường. Theo cam kết, trường Úc Châu đồng ý bồi thường số tiền 380 triệu đồng cho First News, đồng thời xin lỗi công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. "Đây là trường hợp đầu tiên dám dũng cảm chịu trách nhiệm về việc in lậu sách đã được bảo hộ bản quyền. Đó là cách hành xử có trách nhiệm và tôi mong muốn những đơn vị đã và đang xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (quyền tác giả và quyền sở hữu công nghiệp) được qui định tại Luật Sở Hữu Trí Tuệ của Việt Nam có thể lấy đó làm gương để xóa bỏ thị trường in lậu tràn lan như thời gian vừa qua”, đại diện Sở Thông tin – Truyền thông TP. Hồ Chí Minh cho biết.

LÊ ANH

Gửi cho bạn bè

Bản in