Nga hoàn thành sứ mệnh ở Syria?
Ngày 11/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh rút quân khỏi Syria, hoàn tất sứ mệnh chống lực lượng khủng bố IS.
Trong tuyên bố nhân chuyến thăm bất ngờ đến căn cứ Không quân Hmeimim của Nga tại Syria, ông Putin nhấn mạnh: “Trong hơn hai năm, quân đội Nga đã sát cánh cùng quân đội Syria đánh bại các nhóm khủng bố quốc tế “tàn ác” nhất tại đây. Đã đến lúc các bạn cần về nhà gặp người thân của mình”.
Trong chuyến thăm ngày 12/12 tới căn cứ Không quân Nga Hmeimim tại Syria, Tổng thống V. Putin đã tuyên bố rút quân khỏi Syria. (Reuters)
Vài ngày trước, Tổng Tham mưu trưởng Các Lực lượng vũ trang Nga, Đại tướng Valery Gerasimov cũng khẳng định đã tiêu diệt toàn bộ các nhóm tay súng của IS và đánh đổ thành trì cuối cùng của IS tại thung lũng Euphrates. Theo ông, thắng lợi này sẽ đặt nền móng vững chắc, giúp Damascus hướng tới một tương lai chính trị tươi sáng hơn, chấm dứt hoàn toàn cuộc nội chiến khốc liệt kéo dài gần 7 năm.
Về phía Syria, hồi tháng 11, Tổng thống Bashar al–Assad cũng đã gửi lời cảm ơn người đồng cấp Nga Vladimir Putin vì đã giúp đỡ Damascus trong thời khắc khó khăn nhất, đồng thời tìm ra giải pháp toàn diện cho tình hình tại đây.
Tuy nhiên, động thái của Moscow chỉ nhận được ánh mắt ngờ vực từ phía Washington. Người Phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tá Adrian Rankine-Galloway cho rằng tuyên bố của Nga nhiều lúc không đi đôi với hành động: “Tuyên bố của phía Nga về việc rút quân không phải lúc nào cũng chính xác. Phát ngôn này sẽ không ảnh hưởng tới ưu tiên của Mỹ tại Syria”.
Một quan chức Mỹ giấu tên nhận định, nhiều khả năng ông Putin sẽ “rút tượng trưng” một số ít máy bay, qua đó gây áp lực buộc Washington rút quân khỏi Syria.
Trong khi đó, giới chuyên gia có quan điểm chia rẽ về động thái của Nga. Theo nhà báo Anh Adel Darwish, Nga đã đặt dấu chấm hết cho cuộc chiến dài và tốn kém tại Trung Đông: “Đó là lời khẳng định với toàn khu vực, người dân Nga và cả các binh sĩ rằng nhiệm vụ đã hoàn thành”. Ông Abdul Bari Zebari, Chủ tịch Ủy ban các Vấn đề Đối ngoại của Quốc hội Iraq cũng cho rằng việc Nga rút quân khỏi Syria “báo hiệu thành công” của chiến dịch quân sự, nhưng tỏ ra thận trọng: “Khu vực này vẫn cần sự hỗ trợ quân sự từ các đồng minh. Mối đe dọa của IS vẫn còn đó”.
Tuy nhiên, một số chuyên gia nhận định việc Nga rút quân khỏi Syria không có nghĩa là sân khấu chính trị tại Syria đang “hạ màn”. Nhiều người tỏ ý hoài nghi về việc Moscow dừng can thiệp vào Damascus, khi ông Putin từng có tuyên bố tương tự vào năm 2016.
Chuyên gia phân tích chính trị Nga – Mỹ Mark Sleboda cho rằng việc tuyên bố Nga ca khúc khải hoàn ở Syria là động thái thu hút cử tri của ông Putin cho cuộc bầu cử năm 2018, đồng thời hạ thấp vai trò của Washington trong cuộc chiến.
Theo ông Sleboda, ngay cả khi Moscow thực sự muốn từng bước rút khỏi Syria, ảnh hưởng của Nga tại khu vực sẽ tiếp tục mở rộng thông qua hợp tác với Iraq và Saudi Arabia. Ngoài ra, động thái này còn là cách Nga thể hiện vị thế, năng lực quân sự và quyết tâm với các quốc gia nhỏ hơn trong khu vực Trung Đông như Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Kuwait…
Hiện còn quá sớm để có thể nhận định liệu Moscow có “nói đi đôi với làm” hay không. Tuy nhiên, chắc chắn rằng với ảnh hưởng sâu rộng của Nga tại Damascus, mọi bước đi của chính quyền Tổng thống Putin ở Syria sẽ là tâm điểm của cộng đồng quốc tế nói chung và các nước Trung Đông nói riêng.
