Mỹ áp đặt trừng phạt Sudan vì cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học
Theo thông báo, các biện pháp trừng phạt Sudan sẽ có hiệu lực ít nhất một năm, bao gồm việc hạn chế Sudan tiếp cận tín dụng từ chính phủ Mỹ và hạn chế xuất khẩu hàng hóa Mỹ sang quốc gia Đông Phi này.
Khói bốc lên sau một vụ tấn công tại Port Sudan, miền Đông Sudan. (Ảnh: THX/TTXVN)
Chính quyền Mỹ vừa áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Chính phủ Sudan sau cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc xung đột với lực lượng Hỗ trợ nhanh bán quân sự (RSF), đánh dấu bước leo thang mới trong mối quan hệ vốn căng thẳng giữa hai nước.
Thông báo ngày 27/6 từ Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ các biện pháp trừng phạt sẽ có hiệu lực ít nhất một năm, không bao gồm viện trợ nhân đạo khẩn cấp và các sản phẩm nông nghiệp.
Các biện pháp trừng phạt mới bao gồm việc hạn chế Sudan tiếp cận tín dụng từ chính phủ Mỹ và hạn chế xuất khẩu hàng hóa Mỹ sang quốc gia Đông Phi này.
Hôm 22/5, Washington đã đưa ra cáo buộc chính phủ Sudan sử dụng vũ khí hóa học trong năm 2024, vi phạm Công ước về vũ khí hóa học (CWC) mà Sudan đã phê chuẩn từ năm 1999.
Tuy nhiên, phía Mỹ không nêu rõ địa điểm và thời điểm cụ thể xảy ra hành vi vi phạm này.Chính phủ Sudan đã ngay lập tức bác bỏ cáo buộc trên, cho rằng đây là những tuyên bố “vô căn cứ” và “thiếu bằng chứng.”
Cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học từng nhiều lần được đưa ra đối với Sudan.
Hồi tháng Một, báo New York Times dẫn lời bốn quan chức Mỹ giấu tên cho rằng quân đội Sudan đã sử dụng chất độc clo trong ít nhất hai cuộc tấn công nhằm vào RSF, dưới sự chấp thuận trực tiếp của Tổng tư lệnh quân đội Sudan, Tướng Abdel Fattah al-Burhan.
Trước đó, vào năm 2016, Tổ chức Ân xá Quốc tế cũng từng cáo buộc các lực lượng vũ trang Sudan tiến hành hơn 30 cuộc tấn công hóa học ở khu vực Darfur nhằm vào lực lượng nổi dậy SLA-AN.
Khartoum đã phủ nhận các cáo buộc này, và lời kêu gọi điều tra từ Tổ chức Ân xá Quốc tế không nhận được phản hồi từ Liên hợp quốc.
Năm 1998, Mỹ từng ném bom một nhà máy dược phẩm tại Khartoum với lý do nghi ngờ nơi này sản xuất hóa chất cho mạng lưới al-Qaeda, nhưng đến nay Washington vẫn chưa đưa ra bằng chứng xác thực.
Căng thẳng giữa Mỹ và Sudan đã tồn tại trong nhiều thập kỷ. Dưới thời Tổng thống Omar al-Bashir (1993–2019), Sudan từng bị Mỹ cáo buộc ủng hộ khủng bố và phải hứng chịu hàng loạt lệnh trừng phạt.
Giai đoạn sau khi ông Bashir bị lật đổ năm 2019, quan hệ hai nước có dấu hiệu cải thiện nhưng lại trở nên xấu đi kể từ khi các tướng lĩnh quân sự tiếp tục tranh giành quyền lực bằng vũ lực.
Tháng 1/2025, Mỹ cũng đã áp đặt các lệnh trừng phạt tài chính nhằm vào hai nhân vật chính của cuộc xung đột là Tướng Mohamed Hamdan Dagalo (RSF) và Tướng Abdel Fattah al-Burhan.
Washington cáo buộc cả hai bên đều vi phạm luật nhân đạo quốc tế, bao gồm “diệt chủng,” tấn công cơ sở dân sự và sử dụng nạn đói như một chiến thuật chiến tranh.
Mặc dù vậy, Mỹ vẫn là nhà tài trợ lớn nhất cho kế hoạch ứng phó nhân đạo tại Sudan trong năm 2024, đóng góp 45% trong tổng số 1,8 tỷ USD do Liên hợp quốc huy động./.
