Mexico hoãn tăng thuế quan đối với Trung Quốc và một số nước châu Á

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum - Ảnh: Reuters

Theo một tuyên bố ngày 9/10 của Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum, Quốc hội nước này sẽ tạm hoãn việc phê duyệt đề xuất tăng thuế quan đối với gần 1.500 sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc và một số nước châu Á khác.

Đề xuất này được bà Sheinbaum đệ trình lên Hạ viện Mexico vào đầu tháng 9, theo đó tăng thuế quan lên tới 50% đối với ô tô, quần áo, dệt may, sản phẩm nhựa, thép và nhiều sản phẩm khác. Đảng Phong trào Tái thiết Quốc gia (Morena) của bà Sheinbaum hiện nắm đa số ghế tại Hạ viện.

Đề xuất này vấp phải sự phản đối từ Trung Quốc - đối tác thương mại lớn thứ hai của Mexico, sau Mỹ. Bắc Kinh cho rằng việc này sẽ là suy giảm niềm tin của nhà đầu tư và cảnh báo Mexico sẽ “có biện pháp cần thiết” để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình. Vào cuối tháng 9, Trung Quốc đã chính thức mở một cuộc điều tra về kế hoạch tăng thuế quan này của Mexico.

Nhiều nhà phân tích cho rằng đề xuất tăng thuế quan của Tổng thống Sheinbaum là nhằm xoa dịu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Mỹ và Mexico đang tiếp tục đàm phán thương mại và ông Trump từng dọa sẽ tăng thuế quan với hàng hóa từ Mexico lên 30% nếu không đạt được thỏa thuận.

Thông tin tới báo chí ngày 9/10, bà Sheinbaum cho biết các cơ quan chức năng trong chính phủ của bà đang phân tích lại để đưa ra một số thay đổi với kế hoạch tăng thuế.

“Chúng tôi sẽ tổ chức làm việc với các quốc gia khác để xem liệu chúng tôi có thể điều chỉnh những điểm gì trong kế hoạch tăng thuế và đệ trình lên quốc hội để được thông qua trong năm nay”, bà Sheinbaum phát biểu tại cuộc họp báo thường ngày.

Động thái trên diễn ra một ngày sau khi ông Ricardo Monreal, lãnh đạo đảng Morena tại Hạ viện Mexico, cho biết Quốc hội sẽ “tạm dừng” đề xuất tăng thuế ở thời điểm này và đưa ra thảo luận lại vào cuối tháng 11.

“Chúng tôi sẽ xem xét đề xuất một cách nghiêm túc”, ông Monreal nói với báo chí tại một sự kiện ngày 8/10.

Theo tiết lộ từ một nghị sĩ phe Morena với hãng tin Reuters, đề xuất thuế quan của bà Sheinbaum sẽ không được Quốc hội phê duyệt với các nội dung hiện tại và có thể phải giảm bớt mức độ cứng rắn.

Bất kỳ thay đổi nào với kế hoạch này có thể tạo ra khoảng trống trong ngân sách năm 2026 của Chính phủ Mexico. Trước đó, Bộ trưởng Tài chính Edgar Amador Zamora ước tính việc tăng thuế quan sẽ mang về cho ngân sách 3,76 tỷ USD.

Theo đề xuất hiện tại, thuế quan mới dự kiến áp dụng với các quốc gia mà Mexico hiện không có thỏa thuận thương mại, bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nga, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Trong đó, thuế quan với ô tô hạng nhẹ tăng từ 15-20% lên 50%, còn phụ tùng ô tô tăng từ 0-35% lên 10-50%.

Theo các nhà phân tích, thuế quan mới với ô tô nhập khẩu vào Mexico sẽ chủ yếu ảnh hưởng tới xe điện sản xuất tại Trung Quốc, trong đó hai công ty BYD và Tesla chịu tác động lớn nhất.

Chính quyền của bà Sheinbaum cho biết việc tăng thuế ô tô nhằm bảo vệ ngành sản xuất của Mexico. Nhưng một số chuyên gia, động thái này cũng được đưa ra dưới áp lực từ phía Mỹ khi Washington nhiều lần yêu cầu Mexico hạn chế nhập khẩu từ Trung Quốc.

Nguồn tin từ một nghị sĩ Mexico cho biết việc phê duyệt đề xuất tăng thuế cũng bị hoãn lại do lo ngại biện pháp này có thể làm tăng giá tiêu dùng và gây thiệt hại cho doanh nghiệp trong nước. Vị này cũng cho biết về lâu dài, Mexico có thể sẽ thúc đẩy kế hoạch phối hợp với Mỹ và Canada nhằm áp thuế tương ứng với hàng hóa từ Trung Quốc.

Ngọc Trang