Lời tri ân từ các kỷ vật

Tại triển lãm, nhiều hình ảnh tư liệu, hiện vật quý được trưng bày, giới thiệu đến công chúng về những chặng đường lịch sử vẻ vang và những đóng góp to lớn của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc đem lại niềm tự hào về sức mạnh của khối đại đoàn kết, về lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.

Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Hà Thị Nga và các đại biểu thăm không gian triển lãm 'Kiến tạo, phát triển'. Ảnh: T.H

Trong số các hiện vật, kỷ vật trưng bày tại triển lãm, đáng chú ý là tờ báo Cứu Quốc, cơ quan tuyên truyền, cổ động của Việt Nam độc lập đồng minh Hội, số Xuân 1945. Ngay trang nhất, hình ảnh người chiến sĩ hiên ngang giương cao cờ Việt Minh, hai chân đạp lên hai tên lính Nhật, Pháp tạo một ấn tượng thị giác vô cùng mạnh mẽ, truyền đi thông điệp về sức mạnh và niềm tin chiến thắng.

Trang nhất báo Cứu Quốc, cơ quan tuyên truyền, cổ động của Việt Nam độc lập đồng minh Hội, số Xuân 1945.

Bài xã luận “Ôi, Xuân lại về rồi!” như tiếng kèn xung trận: “Không thể chịu hơn nữa, xuân này phải vùng lên! Thét lên! Vung gươm lên! Và lắp súng cho mau”… “Khởi nghĩa! Khởi nghĩa! Xuân này phải là xuân khởi nghĩa! Cơ hội khởi nghĩa sát nách rồi. Nào gươm đâu? Súng đâu? Bom đạn thay cho pháo nổ. Hỡi quốc dân đồng bào! Tiến lên! giành độc lập, tự do”… như một lời hịch cứu nước, một bản hùng ca về khởi nghĩa.

Lời hiệu triệu như tiếng kèn xung trận, cỗ vũ toàn dân muôn người như một, đoàn kết đứng lên đấu tranh làm nên cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Những hình ảnh trưng bày tại Triển lãm. Ảnh: TH

Ngoài ra còn có các bộ sưu tập: Tiền của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt gồm 8 loại với các mệnh giá: 10 xu, 20 xu, 50 xu, 1 đồng, 2 đồng, 5 đồng, 10 đồng, 50 đồng phát hành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước với mục đích xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, thực hiện cải thiện dân sinh.

Sưu tập tem của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam phát hành từ năm 1963 đến năm 1969 gồm 8 bộ, với 22 mẫu tem góp phần quan trọng trong công tác tuyên truyền, giáo dục lòng yêu nước, tinh thần đấu tranh cách mạng. Những con tem sinh động, màu sắc hài hòa, nội dung có ý nghĩa tuyên truyền và đấu tranh sâu sắc.

Không gian trưng bày triển lãm thu hút rất nhiều người tham quan

Có những con tem gây xúc động mạnh như con tem kỷ niệm 1 năm ngày Nguyễn Văn Trỗi hy sinh phát hành tháng 10/1965. Tem người nữ du kích trong tư thế hiên ngang, sẵn sàng chiến đấu. Tem “Trực diện quân thù” với hình vẽ người mẹ, người chị trong đội quân tóc dài, trong chiếc áo bà ba Nam Bộ mộc mạc, tay phải chỉ thẳng về phía trước, trực diện với quân thù.

Không những phát hành trong nước, một số tem của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam được được phát hành ra quốc tế bằng tiếng Anh, Pháp, Tây Ban Nha… tạo ấn tượng sâu sắc tới quần chúng nhân dân và cả thế giới với ngọn cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng phấp phới bay cao.

Sưu tập Huân chương, Huy hiệu Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam nhằm ghi nhận, biểu dương, tôn vinh những cán bộ, chiến sĩ có thành tích xuất sắc trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Khách tham quan đặc biệt ấn tượng và bày tỏ sự xúc động khi tham quan những kỷ vật kháng chiến như: Cuốn di cảo thơ “Những ngày tháng Tám” thấm máu của nhà thơ, nhà giáo, liệt sĩ Trần Quang Long, cán bộ Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hòa bình Việt Nam.

Ông là tấm gương tiêu biểu dùng thơ ca làm vũ khí đấu tranh. Ông đã anh dũng hy sinh tại căn cứ Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam (Tây Ninh) năm 1968, khi chưa kịp gặp đứa con đầu lòng mới chào đời. Ông hy sinh mang theo bên mình cuốn thơ viết tay với những bài thơ chứa chan tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc. Cuốn thơ đã bị bom xuyên qua làm rách nhiều trang, ngoài bìa còn thấm những giọt máu của người liệt sĩ Anh hùng.

Cùng với đó là chiếc túi vải của liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Huỳnh Lan Khanh - cán bộ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, con gái của kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát. Chị được lựa chọn làm hạt giống đỏ ra Bắc học tập nhưng với lòng yêu nước và nhiệt huyết tuổi trẻ khao khát hòa bình, thống nhất cho Tổ quốc, chị đã xin ở lại miền Nam chiến đấu và tham gia Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam.

Trong một lần đi tải gạo, chị bị rơi vào ổ phục kích của địch và bị bắt lên trực thăng. Để bảo toàn khi tiết, chị đã nhảy từ trên trực thăng xuống và anh dũng hy sinh khi chưa tròn 20 tuổi. Chiếc túi vải thấm máu được đồng đội tìm thấy là kỷ vật cuối cùng mà chị để lại.

Chị đã sống hết mình với lý tưởng và trở thành tấm gương tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam anh hùng như những câu thơ của Nguyễn Trọng Tạo: Tuổi trẻ như sao trời mát mắt/Khi yên bình hạnh phúc ngước nhìn lên/Và cháy bùng như lửa thiêng liêng/Khi giặc giã đụng vào bờ cõi.

Những hiện vật khiến khách tham quan đặc biệt xúc động, trong đó có chiếc túi vải của liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Huỳnh Lan Khanh.

Một hiện vật khác gây xúc động mạnh mẽ cho khách tham quan đó là băng đeo tay “Đội Tự vệ-Võ trang Thành phố Sài Gòn-Gia Định” mà bà Huỳnh Quan Thư, cán bộ Thành Đoàn đã đeo đi tìm chồng là ông Lê Quang Lộc, cán bộ Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hòa bình Việt Nam trong ngày 30/4/1945.

Bà đâu hay ông Lê Quang Lộc đã anh dũng hy sinh trên đường tiến về giải phóng Sài Gòn 2 tuần trước đó. Liệt sĩ Lê Quang Lộc đã dũng cảm ngã xuống trước ánh bình minh của đại thắng mùa Xuân năm 1975 để lại người vợ trẻ, hai đứa con thơ và cha mẹ già ông chưa kịp về thăm sau nhiều năm xa nhà đi hoạt động cách mạng.

Ngoài ra còn có kỷ vật của các chiến sĩ bị tù đày như: chiếc khăn mùi soa của ông Phan Thanh Sỹ, cựu tù chính trị Côn Đảo, nguyên Chủ tịch Ủy ban MTTQ Thành phố Cần Thơ. Trong tù, ông đã thêu chiếc khăn với dòng chữ: “Mái đầu xanh ghi trang lịch sử/ Mảnh khăn này khắc chữ tương lai” gửi về người bạn gái và cũng là người đồng chí của ông như một lời thề hẹn. Nhưng người bạn gái của ông đã hy sinh. Chiếc khăn được gia đình dày công gìn giữ sau đó trao lại cho ông.

Năm 2023, ông Phan Thanh Sỹ đã trao tặng lại kỷ vật thiêng liêng đó cho Bảo tàng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bức tranh thêu “Cảnh đêm trăng” là kỷ vật của Giáo sư Nguyễn Văn Chì, nguyên Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh. Ông tham gia kháng chiến chống Mỹ và bị địch bắt giam từ năm 1960-1967. Trong tù, nhưng với tinh thần lạc quan, ý chí, bản lĩnh của người chiến sĩ cách mạng, ông đã thêu một bức tranh tuyệt đẹp. Ánh sáng của đêm trăng trên bức tranh thêu chính là ánh sáng của niềm tin, niềm lạc quan, hy vọng về tương lai tươi sáng của dân tộc.

Những kỷ vật kháng chiến cùng các câu chuyện cảm động không chỉ là “chứng nhân” về những năm tháng kháng chiến gian khổ, hào hùng, bồi đắp thêm tinh thần yêu nước, lòng biết ơn, niềm tự hào dân tộc mà con nhắc nhở chúng ta: Trong hành trình đầy gian nan và cũng rất đỗi hào hùng để đi đến độc lập- tự do- hạnh phúc của dân tộc như ngày hôm nay có biết bao anh hùng liệt sĩ, hàng triệu đồng bào, đồng chí đã cống hiến, anh dũng hy sinh xương máu để chúng ta càng thêm trân quý hơn giá trị của hòa bình, cùng nhau đoàn kết, chung sức, đồng lòng, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc.

Thu Hoàn