Lộ trình, chi phí thực hiện khám sức khỏe định kỳ và miễn viện phí toàn dân

Sáng 16-9, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị. Hội nghị được kết nối trực tuyến từ điểm cầu chính Phòng họp Diên Hồng - Nhà Quốc hội tới các điểm cầu của các ban, bộ, ngành, địa phương, đơn vị trên toàn quốc.

Nghị quyết 72 có ý nghĩa chiến lược

Truyền đạt chuyên đề "Nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết 72 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân”, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết thời gian qua, ngành y tế đã đạt được một số kết quả nổi bật.

Đáng chú ý, chỉ tiêu y tế cơ bản được cải thiện qua các năm; tuổi thọ trung bình đạt 74,7 tuổi; số năm sống khỏe mạnh 64,5 năm; bao phủ chăm sóc sức khỏe đạt 68/100 điểm theo thang của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), cao hơn trung bình của Đông Nam Á (62 điểm); bao phủ BHYT đạt 94,2% dân số.

Số bệnh viện tăng từ 1.162 năm 2011 lên 1.665 vào 2024. Số giường bệnh từ 24/10.000 dân vào 2015 tăng 34/10.000 dân vào 2024. Cùng với đó, tỉ lệ tiêm chủng mở rộng đạt gần 94%, nước ta cũng đã thanh toán và khống chế nhiều dịch bệnh nguy hiểm. Nhiều kỹ thuật chuyên môn sâu được thực hiện thành công.

Số lượng bác sĩ cũng tăng đáng kể, từ 8/10.000 dân năm 2015 lên 14/10.000 dân năm 2024.

Tổng Bí thư Tô Lâm và các lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự hội nghị. Ảnh: QUANG PHÚC

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, ngành y tế vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như y tế cơ sở chưa cung cấp đầy đủ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu; khả năng tiếp cận y tế còn chênh lệch giữa các khu vực và các cấp chuyên môn kỹ thuật; nhân lực y tế còn thiếu, chưa có chế độ đãi ngộ phù hợp; năng lực sản xuất, cung ứng thuốc, vật tư, thiết bị y tế còn hạn chế...

“Những tồn tại, hạn chế này được Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu đặc biệt lưu ý khi đánh giá, để từ đó xây dựng Nghị quyết 72", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhận định một trong những điểm mới của Nghị quyết 72 là thể hiện rõ các mục tiêu cụ thể.

Đơn cử, thực hiện khám sức khỏe định kỳ, hoặc khám sàng lọc miễn phí, ít nhất mỗi năm 1 lần; có lộ trình miễn viện phí ở mức cơ bản theo lộ trình, bắt đầu từ năm 2026 với một số đối tượng, sau đó bắt đầu thực hiện miễn viện phí cho người dân từ 2030...

"Đây là Nghị quyết có ý nghĩa chiến lược, toàn diện, trước mắt và lâu dài, mang tính hành động cao, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân trong kỷ nguyên mới", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng nêu rõ 5 quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 72, đồng thời khẳng định các quan điểm đều đề cập đến các yếu tố tổng hợp để bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân: Về thể chất, tinh thần, nâng cao tuổi thọ, chất lượng sống, đảm bảo tiếp cận y tế công bằng, phòng bệnh và y tế dự phòng, chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế…

Phó Thủ tướng sau đó điểm lại các mục tiêu của Nghị quyết.

Về mục tiêu đến năm 2030, cần nâng cao thể lực, trí lực, tầm vóc và tuổi thọ khỏe mạnh của nhân dân; tăng chiều cao trung bình của trẻ em và thanh thiếu niên từ 1-18 tuổi thêm tối thiểu 1,5 cm; tuổi thọ trung bình đạt 75,5 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm.

Nghị quyết cũng đặt mục tiêu giảm gánh nặng bệnh tật và kiểm soát các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe; người dân được tiếp cận dịch vụ y tế có chất lượng, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần, được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế. Đến năm 2030, người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình.

Cùng với đó, 100% trạm y tế cấp xã được đầu tư sở vật chất, thiết bị y tế, nhân lực theo chức năng, nhiệm vụ; đến năm 2027 có ít nhất từ 4-5 bác sĩ, tăng tỉ lệ khám bệnh, chữa bệnh BHYT tại trạm y tế xã lên trên 20%.

Đến năm 2026, tỉ lệ bao phủ BHYT đạt trên 95% dân số, đến năm 2030 đạt bao phủ BHYT toàn dân; phát triển các loại hình bảo hiểm sức khỏe.

Cần khoảng 30.000 tỉ đồng để thực hiện khám sức khỏe định kỳ

Phó Thủ tướng Lê Thành Long chia sẻ Nghị quyết 72 có 3 nội dung được người dân và cán bộ y tế quan tâm nhất chính là miễn phí khám sức khỏe định kỳ cho người dân, miễn viện phí toàn dân và tăng lương, phụ cấp cho nhân viên y tế.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long truyền đạt nội dung chuyên đề 2 tại hội nghị. Ảnh: QUANG PHÚC

Theo tính toán của Bộ Y tế, Ngân sách Nhà nước cần bỏ ra cụ thể như sau:

Để tăng lương, nâng phụ cấp cho nhân viên y tế, dự kiến cần chi thêm 4.335 tỉ đồng/năm so với chi phí lương, phụ cấp trả cho nhân viên y tế hiện nay.

Về chi phí khám sức khỏe định kỳ cho người dân (làm tròn là 100 triệu dân), mỗi lần khám hết khoảng 300.000 đồng/người/lần khám, tức khoảng 30.000 tỉ đồng/năm.

Tuy nhiên, với 16 triệu người lao động đang có lương, chi phí này do chủ lao động bỏ ra (tương đương 4.600 tỉ đồng). Do đó, chi phí khám sức khỏe định kỳ cho người dân mà Nhà nước cần chi trả là hơn 25.000 tỉ đồng mỗi năm.

Về chính sách miễn viện phí toàn dân, Bộ Y tế tính toán năm 2024, quỹ BHYT đã chi trả cho khoảng 140.000 tỉ đồng tiền khám chữa bệnh BHYT cho người dân, còn người bệnh tự chi trả khoảng 21.545 tỉ đồng. Như vậy, nếu miễn viện phí toàn dân từ năm 2026, Nhà nước phải chi trả thêm khoảng 21.545 tỉ đồng.

"Con số này sẽ gia tăng thêm từng năm. Hiện quỹ BHYT còn kết dư khoảng 49.000-50.000 tỉ đồng nên có thể chi trả cho 2 năm đầu miễn viện phí toàn dân. Còn sau này phải tính lộ trình về việc tăng thu BHYT để cân đối dần", Phó thủ tướng nói thêm.

Ông cũng khẳng định Bộ Y tế, Chính phủ đã có tính toán tương đối kỹ và có khả năng cân đối được, các chính sách là khả thi trong thời gian tới.

THANH THANH