Lệch lạc tình dục do tổn thương vỏ não: Nguy cơ và hậu quả thảm khốc

Hành vi lệch lạc tình dục không chỉ do đạo đức hay thói quen, mà còn có thể xuất phát từ tổn thương não bộ và rối loạn xung động.

Ba nguyên nhân chính gây lệch lạc tình dục

Chia sẻ với phóng viên Một Thế Giới về hiện tượng lệch lạc tình dục cực đoan, TS-BS Mai Bá Tiến Dũng – Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM) nhấn mạnh: Lệch lạc tình dục không đơn thuần là một sở thích “khác người”, mà là tập hợp những hành vi không còn phù hợp với chức năng tình dục vốn có của con người . Xã hội thường nhìn những người có hành vi lệch lạc bằng ánh mắt phán xét, xem họ như những kẻ biến thái, bệnh hoạn, thậm chí đáng bị loại bỏ.

Theo TS-BS Mai Bá Tiến Dũng, có 3 nguyên nhân gây lệch lạc tình dục, trong đó nguyên nhân do tổn thương vỏ não và hệ thần kinh có thể dẫn đến hậu quả thảm khốc. Ảnh minh họa

Theo TS-BS Mai Bá Tiến Dũng, có thể chia nguyên nhân lệch lạc thành ba nhóm lớn: những thói quen và khuynh hướng hành vi hình thành từ sớm; những tổn thương thực thể ở vỏ não và hệ thần kinh; và những tác động tiêu cực từ môi trường xã hội như lạm dụng, phim ảnh lệch lạc, môi trường sống thiếu lành mạnh

Trong ba nhóm này, chỉ nhóm nguyên nhân do tổn thương não bộ mới điều trị hiệu quả bằng thuốc, còn hai nhóm còn lại đòi hỏi sự can thiệp chủ yếu từ tư vấn tâm lý, giáo dục nhận thức và sự đồng hành của gia đình.

Phân tích của bác sĩ Dũng cho thấy tổn thương vỏ não và thần kinh được xem là một trong những khía cạnh nghiêm trọng nhất, có thể gây ra những hậu quả thảm khốc.

Những hành vi này là kết quả của việc vỏ não bị tổn thương, khiến bệnh nhân không kiểm soát được hành vi của mình, đặc biệt là trong giai đoạn xung đột của vỏ não. Sau khi giai đoạn xung đột qua đi, họ thậm chí nhận ra hành vi đó là sai, nhưng trong khoảnh khắc xung động, hành vi vẫn bùng phát.

“Tổn thương vỏ não có thể tạo ra những xung động thần kinh bất thường, dẫn đến các hiện tượng tâm lý và hành vi cực đoan. Chẳng hạn, một số bệnh nhân có tần suất thích tự thỏa mãn liên tục, họ có thói quen vọc vào cơ quan sinh dục của mình. Một tình trạng khác là hành vi phô dâm, chẳng hạn như thích khoe khoang trước mặt bạn gái, hoặc cởi quần áo ra đứng trước ban công hay ngoài đường”, bác sĩ Dũng giải thích.

Theo bác sĩ Dũng, hành vi lệch lạc - đặc biệt là những hành vi xuất phát từ tổn thương vỏ não - thường gây ra hậu quả thảm khốc. Vì vỏ não bị tổn thương nên bệnh nhân không kiểm soát được hành vi, và có những cơ quan tạo ra những đợt xung động.

Về mặt xã hội, những người có hành vi lệch lạc có thể cảm thấy bị kỳ thị trong xã hội. Nguy hiểm hơn, họ có thể có những hành vi quá khích như tấn công tình dục một đối tượng nào đó. Hệ quả là sự ảnh hưởng sâu sắc đến cả gia đình, khiến gia đình cảm thấy rất xấu hổ.

Một yếu tố khác từng được nghi ngờ là hệ nội tiết – nơi điều hòa hormone sinh dục của cơ thể. Tuy nhiên, bác sĩ Dũng cho rằng nội tiết không phải là nguyên nhân chính gây lệch lạc tình dục. “Dù hormone có vai trò trong hoạt động tình dục nói chung, nhưng nó không quyết định đến bản chất “bình thường” hay “lệch chuẩn” của hành vi. Phần lớn các trường hợp lệch lạc lại liên quan đến thói quen lâu dài, xu hướng tâm lý, tổn thương thần kinh hoặc tác động tiêu cực từ môi trường sống”, bác sĩ Dũng nói.

Điều trị bằng cách nào?

Các chuyên gia y tế cho biết chiến lược điều trị được phân biệt rõ rệt theo từng nhóm nguyên nhân. Theo bác sĩ Dũng chỉ có nhóm bệnh nhân bị tổn thương do tác động của vỏ não, tác động của thần kinh mới có thể điều trị bằng thuốc tâm thần kinh hiệu quả. Sau khoảng hai tuần điều trị bằng thuốc, tâm lý của bệnh nhân sẽ ổn định.

Tuy nhiên, thuốc không phải là “phép màu” nếu không có sự theo dõi lâu dài và môi trường hỗ trợ tích cực.

“Việc điều trị bằng thuốc cũng có một thách thức lớn là tỷ lệ tái phát (tái phạm) khá cao, khoảng 60%. Do đó, chúng ta đừng xem họ là người bị kỳ thị và đẩy họ vào một góc. Mặc dù người bệnh có thể cố gắng kiềm chế hành vi, nhưng sự kiềm chế của vỏ não không có, do đó những loại thuốc điều trị tâm thần kinh là cần thiết và chắc chắn có hiệu quả”, bác sĩ Dũng chia sẻ.

“Giống như việc một người thích ăn phở hay bún bò, đó là một khuynh hướng và thuốc không thể giải quyết được điều đó”, bác sĩ Dũng nói. Ông nhấn mạnh: Để đánh giá một người bệnh nhân có hành vi bất thường, ta cần phải đánh giá xem họ có bị tổn thương về tâm lý hay không, và cần phải tư vấn, nói chuyện với người bệnh nhân để xác định vấn đề bất thường hay không bất thường.

Hồ Quang