Lãi suất huy động và cho vay đều nhích tăng

Cụ thể, lãi suất tiền gửi bằng VND bình quân của ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước trong tháng 10/2025 ở mức 0,1-0,2%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 3,4-4,2%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng.

Với tiền gửi trung và dài hạn, lãi suất huy động ở mức 4,6 - 5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến 12 tháng; 4,9-6,1%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ trên 12 tháng đến 24 tháng và 6,7-7,5%/năm đối với kỳ hạn trên 24 tháng.

So với cách đây 2 tháng (tháng 8/2025), lãi suất tiền gửi ngắn hạn nhích tăng nhẹ 0,1%/năm với kỳ hạn 1 tháng đến dưới 6 tháng.

Đối với tiền gửi trung hạn, lãi suất gần như giữ nguyên, trong khi tiền gửi dài hạn từ 12 đến 24 tháng, mức tăng nhiều nhất là 0,2%/năm.

Lãi suất ngân hàng đang chịu sức ép tăng

Trên thực tế, theo quan sát, chỉ tính từ đầu tháng 11 đến nay, ngoại trừ 4 ngân hàng có vốn Nhà nước (Agribank, VietinBank, Vietcombank, BIDV) thì hầu hết các nhà băng còn lại đều đã tăng lãi suất huy động.

Đáng chú ý, ở kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng, hàng loạt ngân hàng đã đẩy mức lãi suất lên kịch trần theo quy định của Ngân hàng Nhà nước là 4,75%/năm, như: Techcombank, MBV, Nam A Bank, VIB, OCB và Bac A Bank.

Ở các kỳ hạn dài, mức lãi suất 6 - 7%/năm đối với tiền gửi trung và dài hạn đã xuất hiện ở nhiều nhà băng mà không yêu cầu điều kiện gì đặc biệt về số tiền gửi.

Chẳng hạn Vikki Bank áp dụng mức lãi suất 6,1%/năm kỳ hạn 6 tháng; 6,3%/năm kỳ hạn 12 tháng và 6,4%/năm đối với kỳ hạn 13 tháng. Cake by VPBank áp dụng lãi suất 6,3%/năm cho kỳ hạn 6-8 tháng, 6,4%/năm cho kỳ hạn 9-11 tháng, 6,5%/năm cho kỳ hạn 12-36 tháng.

Hay Bac A Bank áp dụng mức lãi suất 6,3%/năm đối với kỳ hạn 12 tháng; 6,4%/năm đối với kỳ hạn 13-15 tháng; 6,5%/năm kỳ hạn từ 18-36 tháng. VCBNeo niêm yết lãi suất 6,2%/năm kỳ hạn 6 tháng; 6,2%/năm kỳ hạn từ 12-60 tháng.

Không chỉ lãi suất huy động, đáng nói, dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước cũng cho thấy lãi suất cho vay đã nhích tăng sau thời gian dài đứng yên. Theo đó, lãi suất cho vay bình quân của NHTM trong nước đối với các khoản cho vay mới và cũ còn dư nợ ở mức 6,5-9,0%/năm.

Trong khi hồi tháng 8, con số này dao động trong khoảng 6,5-8,8%/năm và tháng 9 dao động trong khoảng 6,5 – 8,9%/năm. Điều này cho thấy một số nhà băng đã buộc phải tăng lãi suất cho vay đối với khách hàng.

Theo quan sát, lãi suất cho vay tăng chủ yếu ở các khoản vay mua nhà. Đây là những khoản vay có kỳ hạn tương đối dài, thậm chí lên tới vài chục năm. Theo đó, sau giai đoạn ưu đãi lãi suất cho người mua nhà, các ngân hàng sẽ áp dụng lãi suất thả nổi và nhiều khách hàng phản ánh đã phải chịu mức lãi suất cao hơn trước đó.

Việc lãi suất tăng, đặc biệt ở các ngân hàng quy mô nhỏ và vừa là điều dễ lý giải, do các ngân hàng này đang phải chịu áp lực thanh khoản khá lớn khi tiền gửi CASA (tiền gửi không kỳ hạn) và tiền gửi ngắn hạn suy giảm.

Thống kê do các chuyên gia phân tích của VIS Rating vừa công bố cho thấy, trong 9 tháng đầu năm nay, CASA toàn ngành giảm nhẹ còn 19%, do người gửi chuyển sang kỳ hạn dài để hưởng lãi suất cao hơn. Xu hướng này khiến chi phí vốn tăng rõ rệt, đặc biệt tại các ngân hàng nhỏ như ABBank, Bac A Bank, Vietbank và Kienlongbank vốn phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn giá rẻ.

Trong khi đó, tỷ lệ LDR (cho vay/tiền gửi) toàn ngành tăng lên 111%, mức cao nhất trong 5 năm. Theo VIS Rating, áp lực thanh khoản tiếp tục tập trung ở nhóm ngân hàng nhỏ, khi họ phải dựa nhiều hơn vào vốn thị trường ngắn hạn để đáp ứng nhu cầu tín dụng mở rộng. Sự phụ thuộc này làm tăng rủi ro điều tiết, đặc biệt trong các giai đoạn thị trường huy động biến động.

Nhật Linh