Kỳ 3: Những người vùng vẫy để thoát khỏi lằn ranh sinh tử

Đôn đáo vay tiền đi mua thận

Với những người không may mắc chứng bệnh suy thận, đặc biệt suy thận giai đoạn cuối, họ buộc phải chấp nhận việc kết thân với BV, coi BV như nhà vì phải đến viện thường xuyên để lọc máu, chạy thận. Nỗi ám ảnh mùi BV, sự dày vò của bệnh tật hành dạ tâm trí họ mà sự sống thì quá mịt mù… Bị suy thận giai đoạn cuối, có một cách cứu bệnh nhân nhanh nhất - đó là thay thận, cấy ghép thận; nghĩa là phẫu thuật cắt bỏ quả thận hỏng của mình và lấy quả thận khỏe của người khác để tiến hành cấy ghép. Và xuất phát từ khát vọng sống chính đáng, mãnh liệt của người bệnh, những kẻ trục lợi, kiếm tiền bằng mọi cách đã tự hình thành đường dây mua bán thận chuyên nghiệp.

Chi phí trung bình mà người bệnh cần bỏ ra để ghép một quả thận khoảng 800 triệu đồng; trong đó có gần 500 triệu đồng là tiền mua thận, số còn lại sẽ dùng vào các chi phí liên quan khác như ăn uống, sinh hoạt, phẫu thuật, phục hồi sức khỏe… Với số tiền khủng như vậy, rất hiếm người có điều kiện để thay thận; nhưng cũng có nhiều người thì sẵn sàng bỏ ra, kể cả phải bán nhà bán cửa hay vay mượn. Và những người đã hoàn tất ca phẫu thuật ghép thận do đối tượng Nguyễn Mạnh Hùng, SN 1983, trú tại xã An Sinh, huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh - kẻ cầm đầu trong đường dây mua bán thận mà CA quận Hà Đông vừa điều tra, triệt phá cũng vậy. Khi tiếp cận với Hùng, những người bệnh đều nhận được câu trả lời giống nhau: “Việc thay thận quá dễ bởi và chỉ cần anh/chị chạy tiền, mọi thủ tục đã có tôi lo”.

Trong số những bệnh nhân đã thực hiện thành công ca ghép thận có anh Nguyễn Văn H, SN 1993, quê ở Hà Tĩnh. Là công nhân cho 1 khu công nghiệp lớn ở miền Trung, anh H biền biệt xa nhà. Tiết kiệm được số tiền kha khá, định bụng sẽ dành để về cất ngôi nhà khang trang ở quê thì bất ngờ anh phát hiện mình bị suy thận. Sức khỏe đi xuống, cơ thể rã rời, mệt mỏi khiến anh H kiệt quệ cả thể chất lẫn tinh thần. Nhiều năm qua, anh coi BV là nhà, vợ chồng mất công mất việc đi khám rồi chạy thận, lọc máu. Căn bệnh quái ác đó ảnh hưởng đến cả gia đình anh không ai làm ăn được gì còn trong đầu anh H thì luôn ám ảnh về cái chết.

Thế rồi, anh H được giới thiệu đến Hùng - người có khả năng “cứu mình thoát chết”. Hùng nói, nếu anh H đồng ý, sẽ tìm cho anh một người trẻ, khỏe muốn bán một quả thận để lấy tiền. Số tiền anh H phải bỏ ra để mua quả thận đó là 480 triệu đồng. Ban đầu nghe giá tiền, anh H cũng choáng váng nên về bàn bạc với vợ và cả hai thống nhất đi vay mượn để mua thận, ghép thận với mong muốn anh có sức khỏe để sống và làm ăn. Sau rất nhiều thời gian làm xét nghiệm và tìm người “hiến thận” phù hợp, ngày 8-4-2020, anh H được các BS thực hiện ca ghép thận thành công, tổng chi phí cho ca ghép thận mà anh H bỏ ra lên đến gần 800 triệu đồng. “Sau ca phẫu thuật, tôi thấy mình như được hồi sinh; sức khỏe thể chất và tinh thần nhẹ nhõm, phấn khởi, cải thiện. Giao dịch mua bán thận giữa hai bên rất sòng phẳng nên tôi không thấy áy náy gì nhiều với chủ nhân của một quả thận trong cơ thể mình bởi tôi đã phải bỏ số tiền lớn để mua…”- anh H nói.

Chị Nguyễn Thị T.H, người bỏ 460 triệu để mua thận đang làm việc với CQCA. Ảnh: L.Anh

Chỉ nghĩ cách để thoát bệnh tật

Một người đã được thực hiện ghép thận thành công khác mà chúng tôi đã gặp là chị Nguyễn Thị T.H, SN 1979, quê ở TP Vinh, tỉnh Nghệ An). Làn da trắng hồng, nét mặt tươi tắn, chị H nói mình thực sự đã đi từ cõi chết trở về bởi trước khi được ghép thận, chị chưa một ngày nghĩ mình sẽ tiếp tục sống. Sau thời gian đi lao động xuất khẩu vất vả, gom góp được ít vốn làm ăn thì tháng 10-2018, chị H phát hiện mình bị bệnh suy thận. Bệnh diễn biến nhanh nên chỉ trong thời gian ngắn, chị sụt cân nghiêm trọng, thân xác và tinh thần tàn tạ tưởng không thể cứu vãn được. Sau 2 tháng ròng rã điều trị tại BV Bạch Mai, chị H chuyển về BVĐK TP Vinh lọc máu, chạy thận. Trong những lần đó, chị H nghe nói về dịch vụ “ghép thận” từ người mua nên chị đánh liều hỏi thử.

Dần dần, chị H quen Hùng và được đối tượng này chỉ dẫn rất tận tình. Biết rõ Hùng là “cò mồi” nhưng vì được việc mình, chị H đã đồng ý bỏ ra 460 triệu để mua một quả thận qua “cầu” môi giới của Hùng. Sau khi tìm người ghép thận thích hợp, chị H phải chuyển khoản trước cho Hùng 60 triệu tiền cọc; sau đó ca phẫu thuật ghép thận thành công, số tiền 400 triệu tiếp tục được người thân chị H chuyển vào tài khoản của Hùng; lúc này giữa các bên không còn mối quan hệ ràng buộc gì khác. “Giữa lằn ranh của sự sống và cái chết, tôi không nghĩ gì đến vấn đề pháp luật và chỉ nghĩ đơn giản rằng, bên kia có nhu cầu bán còn bên tôi có nhu cầu mua. Hai người không thể tự gặp nhau nên chúng tôi phải qua môi giới là Hùng”.

Hỏi về sức khỏe hiện tại, chị H nói rằng, so với lúc chưa ghép thận, sức khỏe của chị tốt hơn rất nhiều, tinh thần cũng yên tâm hơn. Còn với anh S, người bán đi quả thận đã ghép cho chị H thì bảo, sức khỏe của anh không đổi khác quá nhiều, đôi khi thấy hơi mệt nhưng chỉ là thoáng qua, chưa có gì quá nghiêm trọng!

Câu chuyện phía sau các ca ghép thận kiểu trên là những tâm trạng đối nghịch: Người bệnh được ghép thận thì nhẹ nhõm vì sự sống được nối dài hơn - dù họ phải bỏ ra số tiền rất “chát” nhưng vì đổi lại cả mạng sống nên họ sẵn sàng làm. Còn bên bán - từ việc cơ thể khỏe mạnh có hai quả thận, họ nhắm mắt, cắn răng chấp nhận bán đi một quả để có tiền trả nợ. Quan hệ mua - bán giữa hai bên kết thúc nhưng nỗi niềm nhức nhối thì mãi nối dài bởi món hàng hóa ở đây lại là một bộ phận trong cơ thể đang sống…

(Còn nữa)

Linh Anh